Nicennica

Nicennica
	; Nicennica polna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	nicennica
	Nazwa systematyczna
	Filago Loefl.; Sp. Pl. 927, 1199, [1230]. 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Filago pyramidata L.
Synonimy
	Achariterium Bluff & Fingerh.; Cymbolaena Smoljan.; Evacidium Pomel; Evacopsis Pomel; Evax Gaertn.; Filagopsis (Batt.) Rouy; × Giflifa Chrtek & Holub; Gifola Cass.; Gifolaria Pomel; Impia Bluff & Fingerh.; Oglifa (Cass.) Cass.; Pseudevax DC. ex Steud.;

Nicennica (Filago Loefl.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Należy do niego w zależności od ujęcia systematycznego od kilkunastu do ponad 50 gatunków. W wąskim ujęciu należą tu rośliny ze Starego Świata, w szerokim także północnoamerykańskie.

Rozmieszczenie geograficzne

W wąskim ujęciu należy tu kilkanaście gatunków rosnących w Europie, zachodniej Azji i północnej Afryce^[5]. W szerokim ujęciu zasięg rodzaju obejmuje także Amerykę Północną (południowo-zachodnią część Stanów Zjednoczonych i północny Meksyk)^[3]. Jako rośliny introdukowane przedstawiciele rodzaju występują na pozostałym obszarze Ameryki Północnej, we wschodniej Azji oraz w Australii^[3].

Gatunki flory Polski^[6]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej^[6], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)^[3]

nicennica drobna Filago minima (Sm.) Pers. ≡ Logfia minima (Sm.) Dumort.
nicennica niemiecka Filago vulgaris Lam. ≡ Filago germanica (L.) Huds.
nicennica polna Filago arvensis L.
nicennica żółtawa Filago lutescens Jord.

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Gnaphalieae z podrodziny Asteroideae z rodziny astrowatych^[7]. W obrębie plemienia należy do podplemienia Filagininae Benth. & Hook. f. obejmującego poza tym łączone lub rozłączane w różnych ujęciach rodzaje: suchotki Logfia, nieczaj Evax, Bombycilaena, Cymbolaena i Micropus^[8]. Rodzaj w wąskim ujęciu obejmuje kilkanaście gatunków ze Starego Świata^[5], a w szerokim ponad 50 (w takim ujęciu włączane są tu rodzaje Evax i Cymbolaena)^[3]. W niektórych ujęciach włączane są tu także gatunki z rodzaju Logfia^[6].

Wykaz gatunków^[3]

Filago aberrans Wagenitz
Filago abyssinica Sch.Bip. ex A.Rich.
Filago aegaea Wagenitz
Filago anatolica (Boiss. & Heldr.) Chrtek & Holub
Filago arenaria (Smoljan.) Chrtek & Holub
Filago argentea (Pomel) Chrtek & Holub
Filago arizonica A.Gray
Filago arvensis L. – nicennica polna
Filago asterisciflora (Lam.) Sweet
Filago californica Nutt.
Filago carpetana (Lange) Chrtek & Holub
Filago castroviejoi Andrés-Sánchez, D.Gutt.Larr., E.Rico & M.M.Mart.Or
Filago congesta Guss. ex DC.
Filago contracta (Boiss.) Chrtek & Holub
Filago cretensis Gand.
Filago crocidion (Pomel) Chrtek & Holub
Filago cuneata Lojac.
Filago depressa A.Gray
Filago desertorum Pomel
Filago discolor (DC.) Andrés-Sánchez & Galbany
Filago duriaei Coss. ex Lange
Filago eriocephala Guss.
Filago eriosphaera (Boiss. & Heldr.) Chrtek & Holub
Filago filaginoides (Kar. & Kir.) Wagenitz
Filago fuscescens Pomel
Filago germanica (L.) Huds. – nicennica niemiecka
Filago griffithii (A.Gray) Andrés-Sánchez & Galbany
Filago hispanica (Degen & Hervier) Chrtek & Holub
Filago hurdwarica (Wall. ex DC.) Wagenitz
Filago inexpectata Wagenitz
Filago libyaca (Alavi) Greuter
Filago lojaconoi (Brullo) Greuter
Filago longilanata (Maire & Wilczek) Greuter
Filago lusitanica (Samp.) P.Silva
Filago lutescens Jord. – nicennica żółtawa
Filago mareotica Delile
Filago mauritanica (Pomel) Dobignard
Filago micropodioides Lange
Filago × mixta Holuby
Filago neglecta (Soy.-Will.) DC.
Filago nevadensis (Boiss.) Wagenitz & Greuter
Filago palaestina (Boiss.) Chrtek & Holub
Filago paradoxa Wagenitz
Filago perpusilla (Boiss. & Heldr.) Chrtek & Holub
Filago pertomentosa F.Ghahrem. & Akhundz.
Filago petro-ianii Rita & Dittrich
Filago prolifera Pomel
Filago pygmaea L. – nieczaj drobny^[9]
Filago pyramidata L.
Filago ramosissima Lange
Filago sahariensis Chrtek & Holub
Filago tyrrhenica Chrtek & Holub
Filago wagenitziana Bergmeier

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
1 2 3 4 5 6 7 Filago Loefl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-05].
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
1 2 James D. Morefield: Filago. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-08-05].
1 2 3 ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 84, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Genus Filago Loefl.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-08-05].
↑ Peter Davis: Flora of Turkey, Volume 5. Edinburgh University Press, 2019, s. 101-102.
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 82. ISBN 978-83-925110-5-2.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[powo-3] 1 2 3 4 5 6 7 Filago Loefl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-05].

[4] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].

[america-5] 1 2 James D. Morefield: Filago. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-08-05].

[checklist-6] 1 2 3 ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 84, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[grin-7] Genus Filago Loefl.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-08-05].

[davis-8] Peter Davis: Flora of Turkey, Volume 5. Edinburgh University Press, 2019, s. 101-102.

[gawrys-9] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 82. ISBN 978-83-925110-5-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]