Nifon (Criveanu)

Nifon, imię świeckie Grigorie Criveanu (ur. 20 lutego 1889 w gminie Slătioara, zm. 14 czerwca 1970 w monasterze Cernica) – rumuński biskup prawosławny.

W 1910 ukończył seminarium duchowne w Bukareszcie, zaś w 1914 – studia na wydziale teologii Uniwersytetu w Bukareszcie, gdzie był najlepszym absolwentem w swoim roczniku. Dwa lata później, po zawarciu związku małżeńskiego, został wyświęcony na kapłana i skierowany do pracy duszpasterskiej w cerkwi św. Łukasza w Bukareszcie. Po sześciu latach przeniesiono go do parafii w Popa Soare, gdzie rozwinął szeroką działalność, która zwróciła na niego uwagę biskupów Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego i pozwoliła mu uzyskać stypendium na trzyletnie studia podyplomowe w Montpellier i w Paryżu. Nawiązał wówczas kontakty z czołowymi teologami zachodnimi. Po powrocie do Rumunii, jako autor szeregu publikacji teologicznych, uzyskał stanowisko dyrektora seminarium duchownego w Bukareszcie, gdzie był również wykładowcą^[1].

W 1927, po przedwczesnej śmierci małżonki, Grigorie Criveanu wstąpił do monasteru Cernica i tam złożył wieczyste śluby mnisze z imieniem Nifon. W 1928 patriarcha Rumunii Miron mianował go przełożonym monasteru z godnością archimandryty. Jeszcze w tym samym roku został nominowany na biskupa pomocniczego eparchii Râmnic. Jego chirotonia biskupia odbyła się w roku następnym^[1].

W eparchii Râmnic biskup Nifon szczególnie zajmował się podniesieniem poziomu nauczania w miejscowym seminarium duchownym oraz upowszechnianiem kultury prawosławnej poprzez druk broszur, kalendarzy i innych publikacji religijnych. Szczególną sławę zyskała jego praca pt. „Myśli i maksymy o życiu”, wielokrotnie wznawiana, także po śmierci biskupa Nifona. W 1933 objął katedrę Huși^[1].

W 1939 król Rumunii Karol II wydał dekret restytuujący metropolię Oltenii, funkcjonującą cztery wieki wcześniej. Metropolitą Oltenii miał być każdorazowo arcybiskup Krajowej, a znajdujący się w tym mieście sobór św. Dymitra uzyskał rangę katedry metropolitalnej. We wrześniu 1939 na pierwszego metropolitę Oltenii Święty Synod Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego mianował biskupa Nifona^[1]. Jako metropolita Oltenii Nifon nadal prowadził aktywną pracę duszpasterską, szczególne starania czynił na rzecz kształcenia kapelanów szpitalnych i więziennych. W 1940 otworzył w Krajowej stołówkę dla 120 dzieci^[1].

Antykomunistyczne poglądy metropolity Nifona i jego publiczne wypowiedzi w tym duchu sprawiły, że po objęciu władzy w Rumunii przez komunistów został on zmuszony do odejścia w stan spoczynku. Metropolita początkowo wyjechał do Scărişoary, odwiedzał także monastery, w których miał wielu zwolenników. Następnie zmuszono go do wyjazdu do Bukaresztu, gdzie pozwolono mu na służbę w monasterze Antyma. 22 maja 1949 w tymże klasztorze hierarcha wygłosił płomienne kazanie antykomunistyczne, po którym Securitate zmusiło go do wyjazdu do monasteru Cernica. Tam metropolita pozostał do końca życia i tam też został pochowany^[1].