Parafia św. Anny w Sąsiadowicach
 Kościół Karmelitów | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Centralna 103b |
| Data powołania |
przed 1481 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół parafialny |
św. Anny |
| Nadzór | |
| Proboszcz |
o. dr Janusz Janowiak O.Carm[1] |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne |
26 lipca |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 49°32′55″N 23°01′15″E/49,548611 23,020833 | |
| Strona internetowa | |
.svg.png){kind=small}
Parafia św. Anny w Sąsiadowicach − parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji lwowskiej w dekanacie Sambor[2].
Historia
Pierwsza wzmianka o Sąsiadowicach pojawiła się 23 listopada 1374 roku, gdy książę Władysław Opolczyk namiestnik Rusi Halickiej, ofiarował te ziemie braciom Herbordowi i Frydruszowi Pawczom, których potomkowie przyjęli nazwisko Herburt. W 1481 roku pojawiła się wzmianka o istnieniu parafii w Sąsiadowicach, gdy proboszczem był ks. Paweł. Przed 1560 rokiem Tatarzy spalili drewniany kościół parafialny św. Mikołaja. 27 listopada 1560 roku Erazm Herburt ufundował nowy drewniany kościół parafialny w innym miejscu[3].
W 1589 roku chłop Szwajowski wyorał z ziemi płaskorzeźbę Świętej Anny Samotrzeciej, którą przekazał Herburtom. Płaskorzeźbę umieszczono w kościele parafialnym, ale po trzykrotnym cudownym jej powrocie na miejsce znalezienia, zbudowano dla niej kapliczkę. W latach 1589–1591 Erazm Herburt zbudował murowany kościół, który 15 września 1591 roku abp lwowski Jan Dymitr Solikowski, poświęcił pw. św. Anny. W 1595 roku Tatarzy zniszczyli wyposażenie kościoła parafialnego[3].
W 1602 roku Jan Szczęsny Herburt wystąpił do Kartuzów z propozycją fundacji klasztoru, która nie doszła do skutku ponieważ dwaj zakonnicy nie dojechali, ponieważ zmarli w drodze pod Przemyślem. Następnie zwrócono się do Generała Karmelitów o. Henryka Sylviusa, i 23 lipca 1603 roku bp Maciej Pstrokoński zezwolił na budowę klasztoru. W tym też roku przybyli do Sąsiadowic pierwsi karmelici: o. Bartłomiej Przeworski - pierwszy przeor, o. Franciszek z Soli i o. Andrzej Kocisz. Przy kościele zbudowano drewniane budynki klasztorne, których budowę nadzorował prowincjał o. Stanisław Gniewkowski. 27 stycznia 1605 roku papież Klemens VIII w brewe zarządził ustanowienie nowego klasztoru i przekazanie karmelitom kościoła św. Anny. W 1613 roku klasztor otoczono fosą i murem z czterema basztami[3].
W 1615 roku kościół parafialny św. Mikołaja został przez Tatarów częściowo nadpalony, a w 1624 roku spalony całkowicie[3].
W 1626 roku usypano wału obronne. W 1641 roku w kościele wykonano polichromię. W 1645 roku umocniono wały. W latach 1642–1646 przy kościele św. Anny powstała szkoła parafialna. W 1649 roku klasztor rozbudowano. W 1725 roku po raz czwarty rozbudowano klasztor, ale jego część uległa zawaleniu. W 1742 roku z fundacji Franciszka Borzęckiego zbudowano murowany klasztor. Podczas kasaty klasztorów w Galicji, klasztor w Sąsiadowicach pozostawiono ponieważ prowadził szkolę i przytułek dla ubogich. W 1828 roku z powodu uderzenia pioruna kościół i część klasztoru uległy zniszczeniu. W 1846 roku w Sąsiadowicach odbyły się obrady kapituły, na której przeor o. Awelin Bielecki został wybrany prowincjałem. W 1863 roku ukończono remont klasztoru, a w 1869 roku remont wnętrza kościoła[3].
W 1938 roku na terenie parafii było 2427 wiernych, oraz 2430 grekokatolików i 120 żydów. Do parafii należały: Sąsiadowice, Czaple (część), Humieniec, Pawłówka, Janów, Wola Rajnowa[4].
W 1946 roku władze sowieckie zmusiły karmelitów do wyjazdu do Polski. W latach 1949–1952 zabudowania klasztorne były zamienione na kołchoz, a w kościele do 1958 roku był magazyn nawozów. Gdy zbudowano nowy kołchoz, kościół i klasztor były opuszczone. W 1986 roku karmelita o. Piotr Serapion Żuk z Sąsiadowic, wspomniał o ruinach kościoła i klasztoru. W 1988 roku miejscowi Polacy utworzyli komitet odbudowy kościoła i z pomocą rodzin z Polski przystąpili do odbudowy. W 1989 roku władze państwowe zwróciły kościół wiernym i 9 grudnia 1989 roku odprawiono pierwszą mszę świętą. W latach 1989–1995 rozebrano północną część klasztoru, która była w ruinie. 3 lutego 2010 roku spalił się dach kościoła, który w tym roku został odbudowany[3].
W sierpniu 2011 roku do odnowionego klasztoru powrócili karmelici, a pierwszym przeorem i proboszczem parafii został o. Zbigniew Czerwień. W 2013 roku powróciła płaskorzeźba Świętej Anny Samotrzeciej. 24 lipca 2016 roku abp Mieczysław Mokrzycki przy udziale Prowincjała o. Bogdana Megera dokonał reerygowania klasztoru i ustanowił Sanktuarium Świętej Anny Samotrzeciej[5].
- Proboszczowie parafii:
- o. Marcin Maciak O.Carm.
- o. Franciszek Bizsak O.Carm.
- o. Stanisław Walczak O.Carm.
- 1927–1935. o. Stefan Brniak O.Carm. (administrator)[6].
- 1935–1937. o. Franciszek Bizsak O.Carm. (administrator)[7][8].
- 1937–1946. o. Hilarion Grela O.Carm. (administrator)[4][9].
- 1991–1998. ks. Piotr Sawczak.[10].
- 1998–2009. ks. Walery Skraba.[10].
- 2009–2011. ks. Mariusz Konopka.[10].
- 2011–2015. o. Zbigniew Czerwień O.Carm.[10].
- 2015–2021. o. Roman Dąbrowski O.Carm.[10].
- 2021– nadal o. dr Janusz Janowiak O.Carm.[10].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ o. Janusz Janowiak
- ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
- 1 2 3 4 5 6 Agnieszka Franczyk-Cegła, Zarys dziejów klasztoru oo. Karmelitów w Sąsiadowicach [online], Nasza Przeszłość t. 125: 2016, s. 75-126 [dostęp 2024-12-05].
- 1 2 Rocznik Diecezji Przemyskiej ob. łac. 1938 (s. 136-137) [dostęp 2024-12-05]
- ↑ św. Anny w Sąsiadowicach [online], www.rkc.lviv.ua [dostęp 2024-12-02].
- ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych [online], Kronika Diecezji Przemyskiej 1927 (27), z. 6/7, s. 168 [dostęp 2024-12-06].
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis rit. lat. Premisliensis pro Anno Domini 1937 (s. 136) (łac.) [dostęp 2024-12-05]
- ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych [online], Kronika Diecezji Przemyskiej 1935 (35), z. 5/6, s. 93 [dostęp 2024-12-05].
- ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych [online], Kronika Diecezji Przemyskiej 1937 (37), z. 10, s. 237 [dostęp 2024-12-05].
- 1 2 3 4 5 6 Duszpasterze