Pseudoperapion brevirostre

Pseudoperapion brevirostre
(Herbst, 1797)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Nadrodzina	ryjkowce
Rodzina	pędrusiowate
Podrodzina	Apioninae
Nadplemię	Apionitae
Plemię	Aplemonini
Rodzaj	Pseudoperapion
Gatunek	Pseudoperapion brevirostre
Synonimy
Apion brevirostre Herbst, 1797 Apion (Perapion) brevirostre Herbst, 1797 Apion (Pseudoperapion) brevirostre Herbst, 1797 Apion pedicellare Thomson, 1865 Apion interstitiale Boheman, 1839

Pseudoperapion brevirostre – gatunek chrząszcza z rodziny pędrusiowatych i plemienia Aplemonini. Zamieszkuje zachodnią Palearktykę od Półwyspu Iberyjskiego po Syberię i Azję Zachodnią. Żeruje na dziurawcach.

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1797 roku przez Johanna F.W. Herbsta pod nazwą Apion brevirostre^[1]. W 1930 roku umieszczony został przez Hansa Wagnera w nowym, monotypowym wówczas podrodzaju Apion (Pseudoperapion)^[2]. Wyniesienia owego podrodzaju do rangi osobnego rodzaju dokonał w 1990 roku Miguel A. Alonso-Zarazaga^[3].

Chrząszcz o ciele długości od 1,5^[4] do 2,3 mm^[3]. Ubarwienie ma czarne z silnym połyskiem spiżowym^[4] lub spiżowozielonym, jaśniejszym na przedpleczu i pokrywach^[3]. Oskórek stosunkowo gęsto^[4] porastają białe włoski (włosowate łuski)^[4][3], na przedpleczu zwrócone dośrodkowo, zagęszczone na przedpiersiu, wyrostku śródpiersia, mezepimerach oraz przednich i środkowych biodrach^[3].

Głowę cechują: płaskie, punktowane i rowkowane czoło 1,2 raza dłuższe od szczytu ryjka, okrągłe i lekko wysklepione oczy oraz przeciętnie wysokie, ku nasadzie zbieżne, nieprzekraczające połowy oczu kile podoczne. Czułki wieńczą podługowato-owalne buławki o długości 1,9 raza większej od szerokości. Ryjek jest pośrodku nieznacznie rozszerzony, a na jego spodzie występują krótkie, bruzdowate rowki oraz dwa szeregi grubych punktów^[3]. U samca ryjek jest niemal prosty^[4], o długości wynoszącej około 0,85 długości przedplecza^[3], w nasadowym odcinku nieznacznie szerszy niż w wierzchołkowym, po grzbietowej stronie punktowany i owłosiony prawie po wierzchołek, tylko na samym szczycie połyskujący^[4]. U samicy ryjek jest nieznacznie dłuższy od przedplecza^[3], cieńszy niż u samca, w części wierzchołkowej wyraźnie węższy niż w nasadowej^[4], na większości grzbietu nagi i lśniący^[4][3].

Długość przedplecza wynosi od 0,84 do 0,88 jego szerokości^[3]. Ma ono boki lekko zaokrąglone^[4], w tylnej połowie niemal równoległe^[3], a w przedniej lekko, acz wyraźnie ku przodowi zbieżne^[4][3], krawędź tylną prostą, a powierzchnię silnie i gęsto punktowaną, o niewielkim i bruzdowatym dołku przedtarczkowym trudno wśród tegoż punktowania dostrzegalnym^[3]. Tarczka jest drobna i naga. Pokrywy są wzdłużnie owalne^[3], stosunkowo krótkie, u nasady wyraźnie od przedplecza szersze^[4], u obu płci dość słabo ku tyłowi rozszerzone^[4][3], o prawie równoległych bokach, najszersze pośrodku lub tuż za nim^[3]. Barki są dobrze wykształcone. Rzędy są głębokie, ostro odgraniczone^[4], nieco węższe od międzyrzędów, z których to każdy ma pojedynczy szereg punktów z łuseczką. Szczecinki wyspecjalizowane na pokrywach nie występują. Rzędy pierwszy, szósty i siódmy są na przedzie skrócone, pozostałe zaś pełne. Biodra środkowej pary stykają się ze sobą. Wyrostek śródpiersia jest krótki, a zapiersia wydłużony i guzkowaty. Odnóża zwieńczone są niezmodyfikowanymi pazurkami. Samiec ma nieuzbrojone golenie^[3].

Odwłok ma pierwszy z widocznych sternitów 2,3 razy dłuższy od następnego; oba są w średnim stopniu wypukłe. Piąty z widocznych sternitów jest wypukły i ma brzeg tylny zaokrąglony u samicy, a ścięty u samca. Listewka krawędzi wierzchołkowej samczego pygidium ma słaby kąt pośrodku. Y-kształtne spiculum gastrale odznacza się trzonkiem (manubrium) siedmiokrotnie dłuższym od ramion. Genitalia samca cechuje tegmen o płatach parameroidalnych rozdzielonych w wierzchołkowej ćwiartce, mających zesklerotyzowane części nasadowe zaopatrzone w pojedynczą szczecinkę makroskopową każdy oraz wąskie, błoniaste, porośnięte mikroszczecinkami szczyty. Zwarty płat środkowy edeagusa (prącie) ma szczyt w widoku bocznym wystający i odgięty, a w widoku grzbietowym nieco szpatułkowaty, a także temony średniej długości. Endofallus w nasadowej części ma pośrodkowo umieszczone drobne kolce mikroskopowe (spikule) i bocznie od nich położone dwie grupy tępych ząbków, a w części wierzchołkowej ma niemal równych rozmiarów szczytowe kolce mikroskopowe (spikule)^[3].

Owad rozmieszczony od nizin po niższe położenia górskie, preferujący suche i ciepłe stanowiska^[5]. Zarówno larwy, jak i postacie dorosłe są monofagicznymi fitofagami żerującymi na dziurawcach, w tym: czterograniastym, kędzierzawym, kosmatym, rozesłanym, wytwornym i zwyczajnym. Osobniki dorosłe są foliofagami i żerują wiosną, wygryzając otwory w liściach. Ednofagiczne larwy przechodzą rozwój wewnątrz torebek owocowych, wyjadając niedojrzałe nasiona^[5][6]. Zwykle występują gromadnie w jednej torebce^[5]. Struktura ta wskutek ich żerowania pozostaje niewielka i odkształcona. Widoczne są również na ściankach torebek brązowo obrzeżone dziurki, przez które samica złożyła jaja^[6]. Przepoczwarczenie zwykle ma miejsce w końcu lipca, ale czasem część larw żeruje jeszcze pod koniec sierpnia, mimo że inne w tej samej torebce są już w stadium poczwarki lub imago^[5].

Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Serbii oraz europejskiej części Rosji^[1], w Afryce Północnej z Algierii^[5][4], a w Azji z syberyjskiej części Rosji, Zakaukazia, anatolijskiej części Turcji, Syrii i Izraela^[1].