Pyrenophora graminea

Pyrenophora graminea
Ilustracja
Objawy porażenia liści jęczmienia
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Dothideomycetes

Rząd

Pleosporales

Rodzina

Pleosporaceae

Rodzaj

Pyrenophora

Gatunek

Pyrenophora graminea

Nazwa systematyczna
Pyrenophora graminea S. Ito & Kurib.
Proc. Imp. Acad. Japan 6(8): 353 (1930)

Pyrenophora graminea S. Ito & Kurib. – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożyt roślin.

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pyrenophora, Pleosporaceae, Pleosporales, Pleosporomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1903 r. Seiya Ito i Kazue Kuribayashi w Japonii[1]. Niektóre synonimy[2]:

  • Drechslera graminea (Rabenh.) S. Ito 1930
  • Drechslera teres subsp. graminea (Rabenh.) Simay 1992
  • Pyrenophora teres subsp. graminea (S. Ito & Kurib.) Simay 1992

Morfologia i rozwój

Konidiofory w grupach po (2–) 3–5 (–6), proste lub wygięte, od jasnobrązowych do średniobrązowych, czasami o długości do 250 µm, ale zwykle znacznie krótsze, 6-9 µm szerokości, często napęczniałe u nasady do szerokości 12–16 µm. Konidia proste lub rzadko bardzo lekko zakrzywione, prawie cylindryczne, ale często najszersze w części podstawnej i lekko zwężające się ku wierzchołkowi, komórki końcowe półkuliste, prawie białoliliowe do średniozłotobrązowych, gładkie, z 1–7-pseudoseptami (40–) 50–80 (–105) x (14–) 18–20 (–22) µm, komórki zwykle o długości mniejszej od szerokości, hilum o szerokości 3-6 µm. Regularnie wytwarzane są krótkie wtórne konidiofory utworzone z komórek wierzchołkowych, a często także podstawnych i tworzące wtórne konidia[3].

Rozprzestrzenia się wraz z nasionami porażonych roślin, zwykle przez grzybnię w osłonce nasienia. Perytecja są rzadkie, ale z Rosji zgłaszano przypadki zimujących sklerocjów na resztkach pożniwnych. Wtórne zakażenie konidiami następuje tylko w przypadku zakażenia kwiatów i ma znaczenie tylko wtedy, gdy później dojdzie do skażenia nasion[3].

Występowanie

Gatunek szeroko rozpowszechniony, występuje na Nowej Zelandii i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą i Ameryką Południową[4], także w Polsce[5]. Grzyb pasożytniczy, wśród roślin uprawnych powodujący chorobę jęczmienia (Hordeum) o nazwie pasiastość liści jęczmienia[6], sporadycznie występuje także na owsie, pszenicy i życie[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-04-10] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2025-04-10] (ang.).
  3. 1 2 3 M.B. Ellis, J.M. Waller, Pyrenophora graminea Ito & Kuribayashi, in Ito, Proceedings of the Imperial Acaclemy of Japan 6: 353, 1930, „CMI Descriptions of Pathogenic Fungi and Bacteria”, Mycobank, 1973, s. 388 [dostęp 2025-04-10].
  4. Występowanie Pyrenophora graminea na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-04-10] (ang.).
  5. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 216, ISBN 978-83-89648-75-4.
  6. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, s. 99, ISBN 978-83-948769-0-6.