Reprezentacja Polski w Pucharze Gordona Bennetta

Skrót	POL
Federacja	Aeroklub Polski
Rekord czasu lotu [h]	69:04
Rekord odległości [km]	1971,43
Wygrane puchary	1933 1934 1935 1938 1983 2018

W zawodach balonów wolnych o Puchar Gordona Bennetta poszczególne kraje mogą reprezentować maksymalnie trzy zespoły składające się z dwóch osób. Po raz pierwszy udział polskiej ekipy miał miejsce podczas XX zawodów rozegranych w 1932 roku.

W Polsce po 1918 roku pilotami balonów były tylko osoby na służbie wojskowej. W 1925 roku zorganizowano zawody o puchar im. płk. Wańkowicza i to był moment rozpowszechnienia sportu balonowego w Polsce. W 1927 roku powstał pierwszy Aeroklub Akademicki Warszawa i dostęp do tego środka transportu uzyskali cywile^[1].

Podczas XII zawodów, które odbyły się 23 września 1923 roku w Brukseli, został zgłoszony jeden balon z Polski. Z powodu zarządzeń Departamentu Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych zespół z Polski na zawody nie pojechał^[2].

Debiut Polaków w Pucharze Gordona Bennetta miał miejsce 25 września 1932 w Bazylei, gdzie konkurowało 16 załóg z ośmiu państw. Z Polski zgłoszono dwie załogi: por. Władysława Pomaskiego i por. Antoniego Janusza startujących balonem „Polonia” oraz por. Franciszka Hynka i Zbigniewa Burzyńskiego w małym balonie „Gdynia” o pojemności 1200m³. Polskie załogi miały mało doświadczenia przy konkurencji, jednak wyniki okazały się nadzwyczaj dobre. Balon „Polonia” zajął czwartą lokatę, a „Gdynia” szóstą. Dzięki wiatrom większość balonów przelatywało nad terytorium ówczesnej Polski, a piloci „Gdyni” lądowali nieopodal Legionowa. W 1933 roku wystartowało 7 balonów 5 krajów. Polska załoga wystartowała w balonie o maksymalnej pojemności dopuszczonej w regulaminie „Kościuszko”, którego uszyto w Wojskowych Zakładach Balonowych w Legionowie. Polscy piloci zostali przywitani entuzjastycznie przez polonię polską w Chicago. Udało się odnieść pierwsze zwycięstwo pomimo konieczności przedzierania się przez Park Narodowy po lądowaniu w puszczy Kanadyjskiej nieopodal Mont-Morency^[1].

W 1934 roku zawody odbyły się w Warszawie na północy Lotniska Mokotowskiego pod przewodnictwem gen. bryg. pil. inż. Ludomiła Rayskiego. Zawody obsługiwało 20 oficerów i 300 żołnierzy i podoficerów. Liczba uczestników to 16 balonów z ośmiu państw. Informacje o zawodach przekazywano wszystkimi ówczesnymi mediami. Start odbył w obecności premiera rządu RP i 40 000 publiczności. Zwycięstwo odniosła polska załoga Franciszek Hynek i Władysław Pomaski w balonie „Kościuszko”, drugie miejsce Zbigniew Burzyński i Jan Zakrzeski w balonie „Warszawa II” i czwarte miejsce Antoniego Janusza i Ignacego Wawszczaka w „Polonii II”. Lotniczy świat uznał ich świetne przygotowanie i konstrukcji balonów^[3].

W 1935 roku w Warszawie startowało 13 balonów z siedmiu krajów. Z liczby 13 balonów, aż 5 balonów stanowiły polskie konstrukcje. Szwajcarska ekipa zakupiła balon w Legionowie, a Holendrzy wypożyczyli balon „Toruń”. Start odbył się 15 września 1935 roku w obecności prezydenta RP Ignacego Mościckiego i premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego. Udało się powtórzyć sukces, dzięki czemu polska załoga otrzymała puchar na własność, gdyż było to trzykrotne zwycięstwo^[3]. Kolejne trzecie zawody w 1936 roku nie przyciągały już takiej uwagi jak poprzednie. Polskie załogi osiągnęły wszystko, co było ówcześnie do zdobycia. W zawodach startowało 10 balonów z 5 państw w obecności Ignacego Mościckiego. Serię polskich zwycięstw przerwali Belgowie.

W 1937 roku w Belgii startowało 12 balonów z pięciu państw. Polskę reprezentowały trzy załogi „Polonia II”. „LOPP” i „Warszawa II”, którym udało się wywalczyć drugie miejsce mimo niesprzyjających warunków. W 1938 roku ponownie startując z Belgii, załoga balonu „LOPP” odniosła zwycięstwo i zawody mogły wrócić do Polski. Termin, jaki nadano, wyznaczał datę 3 września 1939 roku. Wybuch II wojny światowej nie pozwolił na ich odbycie się. Wznowienie Pucharu odbyło się dopiero w 1983 roku^[4].

Osiągnięcia Polaków w poszczególnych zawodach pucharu^[5].

UWAGA: Oznaczenie rekordu długości lotu oraz czasu przelotu zaznaczone jest następująco: