Rydzeniczka gniazdowa

Rydzeniczka gniazdowa
Haploglossa villosula
(Stephens, 1832)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

kusakowate

Podrodzina

rydzenice

Plemię

Oxypodini

Podplemię

Oxypodina

Rodzaj

rydzeniczka

Gatunek

rydzeniczka gniazdowa

Synonimy
  • Aleochara villosula Stephens, 1832
  • Aleochara puncticollis Stephens, 1832
  • Aleochara pulla Gyllenhal, 1827
  • Haploglossa pulla (Gyllenhal, 1827)

Rydzeniczka gniazdowa[1] (Haploglossa villosula) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny rydzenic. Zamieszkuje Europę.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1832 roku przez Jamesa Francisa Stephensa pod nazwą Aleochara villosula[2].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 2,5 do 3,5 mm. Powierzchnia głowy, przedplecza i pokryw jest generalnie matowa wskutek silnego i dość gęstego punktowania, choć przestrzenie międzypunktowe zachowują połysk. Głowa i przedplecze są czarnobrązowo ubarwione. Czułki są czarne z pomarańczowymi członami pierwszym i ostatnim; środkowe człony są poprzeczne; człon drugi jest dłuższy niż trzeci. Głaszczki szczękowe budują cztery człony, z których ostatni jest wrzecionowaty i pozbawiony modyfikacji. Wargę dolną cechuje niewykrojony na szczycie języczek. Zarys przedplecza jest szerszy niż dłuższy, względem pokryw szerszy niż u H. nidicola, ale słabiej niż u tego gatunku poprzeczny. Odległości między punktami na przedpleczu są zawsze mniejsze niż ich średnice. Pokrywy są czarnobrązowe, zwykle z nieznacznym, rudym połyskiem, często rozjaśnione wzdłuż szwu i tylnej krawędzi. Kolor odnóży jest żółtoczerwony. Stopy mają wysmukloną formę. Czarnobrązowy odwłok ma zasadniczo równoległe brzegi boczne, a jego powierzchnia jest przynajmniej na przedzie gęsto punktowana[3].

Ekologia i występowanie

Owad rozmieszony od nizin po piętro subalpejskie w górach. Jest nidikolem. Zasiedla mieszczące się w dziuplach gniazda ptaków, najchętniej sów i dzięciołów, oraz myszy. Znajdywany jest także w mieszczących się w budkach lęgowych gniazdach krukowatych oraz w ściółce i mchów wokół starych drzew[4].

Gatunek palearktyczny, europejski, znany z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Grecji oraz europejskiej części Rosji[2].

Przypisy

  1. Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
  2. 1 2 M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 472-473.
  3. Arved Lompe: Gattung Haploglossa Kr. (Microglotta Kr.). [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-12-12].
  4. B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981.