Sakala (1990)
.jpg) „Sakala” w 2022 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
27 lutego 1990 |
 Royal Navy
| |
| Nazwa |
HMS Inverness |
| Wejście do służby |
24 stycznia 1991 |
| Wycofanie ze służby |
2004 |
 Eesti Merevägi
| |
| Nazwa |
Sakala |
| Wejście do służby |
28 stycznia 2008 |
| Los okrętu |
w służbie |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
450 ts standardowa |
| Długość |
52,5 m |
| Szerokość |
10,5 m |
| Zanurzenie |
2,3 m |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne 1523 hp, 2 pędniki cykloidalne | |
| Prędkość |
13 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| pierwotne: • 1 armata plot. 30 mm DS 30B L/75 w Estonii: • 2 działka plot. 23 mm (1×II) 3 km 12,7 mm | |
| Załoga |
34 |
.svg.png){kind=small}
Sakala (M 314), wcześniej HMS Inverness – brytyjski, następnie estoński niszczyciel min typu Sandown. Służył w brytyjskiej Royal Navy jako HMS „Inverness” (M 102) od 1991 do 2004 roku, po czym został sprzedany Estonii i w 2008 roku wszedł do służby w Estońskiej Marynarce Wojennej (Eesti Merevägi) pod nazwą „Sakala”. Nosi numer burtowy M 314.
Budowa
Okręt był drugą jednostką typu brytyjskich niszczycieli min Sandown, opracowanego na początku lat 80. XX wieku jako tańsza i mniejsza alternatywa dla niszczycieli min typu Hunt, pozbawiona możliwości trałowania min[1]. Jego budowę zamówiono wraz z trzema innymi w stoczni Vosper Thornycroft w Woolston (część Southampton) 23 lipca 1987 roku, dwa lata po prototypowym okręcie „Sandown”[1]. Okręt wodowano 27 lutego 1990 roku[2]. Budowę ukończono i okręt przekazano marynarce 24 stycznia 1991 roku[2].
Opis
Okręty typu Sandown miały kadłub zbudowany z plastiku wzmocnionego włóknem szklanym (GRP)[1]. Wyporność standardowa wynosiła 450 ts, a pełna 482 ts (457/492 ton metrycznych)[1][2]. Długość całkowita wynosiła 52,5 m, szerokość: 10,5 m, a zanurzenie: 2,3 m[1]. Załoga liczyła 34 osoby, w tym pięciu oficerów, ponadto przewidziano rezerwowe koje dla sześciu osób[1].
Uzbrojenie służyło tylko do samoobrony i stanowiła je pierwotnie automatyczna armata przeciwlotnicza kalibru 30 mm DS 30B o długości lufy L/75 (75 kalibrów)[1]. W służbie estońskiej uzbrojenie stanowią dwa sprzężone działka przeciwlotnicze kalibru 23 mm L/87 fińskiej firmy Sako (wersja pochodna ZU-23-2), uzupełnione przez trzy karabiny maszynowe kalibru 12,7 mm[2].
Napęd stanowiły dwa silniki wysokoprężne Paxman-Valenta 6RP200E/M o mocy łącznej 1523 hp, napędzające pędniki cykloidalne Voith-Schneider, pozwalające na osiąganie prędkości maksymalnej 13 węzłów[1]. Ponadto okręty miały pomocniczy napęd elektryczny, pozwalający na osiąganie prędkości do 6,5 węzła[1]. Na dziobie znajdują się pędniki Schottel[1]. Zasięg wynosił 2500 mil morskich przy prędkości 12 w[1].
Wyposażenie nawigacyjne obejmowało radar nawigacyjny Kelvin Hughes Type 1007 (pasmo I)[1]. Wyposażenie do poszukiwania min stanowił wielofunkcyjny sonar Marconi Type 2093 z pięcioma antenami[1]. Ponadto nowsze źródła podają sonar obserwacji bocznej Klein 5000 z holowaną anteną[2]. Okręty miały ponadto system informacji bojowej Nautis M[1][2]. W 2019 roku sonar kadłubowy wymieniono na Thales typ 2193 i zamontowano nowy system dowodzenia i kierowania (C2) operacjami przeciwminowymi Thales M-CUBE[3].
Okręty przenosiły dwa zdalnie kierowane pojazdy podwodne PAP-104 Mk 5 do zwalczania min[1]. Po modernizacji, w służbie estońskiej otrzymały jednorazowe pojazdy podwodne Seafox C[2][4].
Służba
W Wielkiej Brytanii
HMS „Inverness” został wcielony do służby w brytyjskiej Royal Navy 24 stycznia 1991 roku, z numerem burtowym M 102[1].
Wchodził w skład 3 Dywizjonu Niszczycieli Min (MCM 3), bazując w Rosyth do zamknięcia tej bazy 7 listopada 1995 roku, a następnie w Faslane (HMNB Clyde)[5].
W 2004 roku marynarka brytyjska zdecydowała w ramach programu oszczędności wycofać okręt ze służby, wraz z bliźniaczymi HMS „Sandown” i „Bridport”[2].
W Estonii
Pod koniec 2005 roku Estonia rozpoczęła rozmowy z Wielką Brytanią na temat sprzedaży jej trzech wycofanych w 2004 roku niszczycieli min typu Sandown, zakończone zawarciem umowy 14 września 2006 roku[2][a]. Okręty przed przekazaniem poddano remontowi i modernizacji[4]. Jako drugi został przekazany 28 stycznia 2008 roku dawny „Inverness”, który wszedł w skład Eesti Merevägi pod nazwą „Sakala”, z numerem burtowym M 314[2]. Wszedł w skład Dywizjonu Okrętów Przeciwminowych (Miinilaevade Divisjon)[4].
Od grudnia 2018 do 2019 roku prowadzono remont z modernizacją okrętu w stoczni Babcock w Rosyth. Objął on wymianę sonaru kadłubowego na typ 2193 i montaż nowych modułów nawigacji satelitarnej oraz systemu dowodzenia i kierowania operacjami przeciwminowymi Thales M-CUBE[3].
Między innymi, w pierwszej połowie 2022 roku „Sakala” wchodził w skład stałego zespołu przeciwminowego NATO Mine Countermeasures Group 1 (SNMCMG1)[6].
Uwagi
- ↑ Według Chała i Czajkowski 2011 ↓, s. 26, umowę zawarto 14 sierpnia 2006 r. w Portsmouth na pokładzie HMS „Victory”.
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 780
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 237
- 1 2 Zakończono modernizację Admiral Cowan. Altair Agencja Lotnicza, 14 lutego 2019. [dostęp 2025-02-13].
- 1 2 3 Chała i Czajkowski 2011 ↓, s. 26.
- ↑ The long goodbye. 'End of an era' when ships leave Rosyth. „Navy News”, s. 1, 17, grudzień 1995. (ang.).
- ↑ Dwa zespoły okrętów NATO na Bałtyku. Altair Agencja Lotnicza, 13 kwietnia 2022. [dostęp 2025-02-13].
Bibliografia
- Marcin Chała, Dariusz Czajkowski. Siły morskie krajów bałtyckich. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 12/2011 (118), s. 25, 2011. Warszawa: Magnum X. ISSN 1426-529X.
- Jane’s Fighting Ships 2002–2003. Stephen Saunders (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2002. ISBN 0-7106-2432-8. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).