Srokacze

Srokacze
	Cracticinae
	Chenu & des Murs, 1853
	; Dzierzbowron (Gymnorhina tibicen)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	ostroloty
Podrodzina	srokacze
	Typ nomenklatoryczny
	Cracticus Vieillot, 1816
Synonimy
	Baritæ Sundevall, 1836; Gymnorhininæ G.R. Gray, 1840; Baritinæ Bonaparte, 1850; Streperinæ Blyth, 1852; Cracticinés Chenu & des Murs, 1853; Streperidæ Ridgway, 1909; Cracticidae Amadon, 1943;
	Baritæ Sundevall, 1836; Gymnorhininæ G.R. Gray, 1840; Baritinæ Bonaparte, 1850; Streperinæ Blyth, 1852; Cracticinés Chenu & des Murs, 1853; Streperidæ Ridgway, 1909; Cracticidae Amadon, 1943;
Rodzaje
	4 rodzaje – zobacz opis w tekście
	4 rodzaje – zobacz opis w tekście

Srokacze^[8] (Cracticinae) – podrodzina ptaków z rodziny ostrolotów (Artamidae).

Występowanie

Podrodzina obejmuje około jedenastu^[d] gatunków, występujących wyłącznie w Australii i na pobliskich wyspach, w tym na Nowej Gwinei^[9]^[10]^[11].

Charakterystyka

Mają duże, proste dzioby, w ich ubarwieniu przeważa biel i czerń. Odżywiają się zazwyczaj rozmaitym pokarmem pochodzenia zwierzęcego, jajami i pisklętami innych ptaków, bezkręgowcami, drobnymi kręgowcami. Srokacze z rodzaju Cracticus nie gardzą również pokarmem roślinnym takim jak owoce i nasiona.

Podział systematyczny

Takson czasami traktowany jako odrębna rodzina^[10]^[12]. Do podrodziny zaliczane są następujące rodzaje i gatunki^[8]^[9]:

Strepera Lesson, 1831
Melloria Mathews, 1912 – jedynym przedstawicielem jest Melloria quoyi (Lesson & Garnot, 1827) – srokacz czarny
Gymnorhina G.R. Gray, 1840 – jedynym przedstawicielem jest Gymnorhina tibicen (Latham, 1801) – dzierzbowron
Cracticus Vieillot, 1816

Uwagi

↑ Typ nomenklatoryczny: Barita Cuvier, 1816 (= Strepera Lesson, 1831).
↑ Typ nomenklatoryczny: Gymnorhina G.R. Gray, 1840.
↑ Typ nomenklatoryczny: Strepera Lesson, 1831.
↑ Niektóre podgatunki bywają czasami podnoszone do rangi gatunków.

Przypisy

1 2 M.A.P.O. Des Murs: Oiseaux. W: J.-Ch. Chenu: Encyclopédie d’histoire naturelle; ou, traité complet de cette science d’après les travaux des naturalistes les plus éminents de tous les pays et de toutes les époques: Buffon, Daubenton, Lacépède, G. Cuvier, F. Cuvier, Geoffroy Saint-Hilaire, Latreille, De Jussieu, Brongniart, etc.. Cz. 5. Paris: Maresq, 1853, s. 77. (fr.).
↑ C.J. Sundevall. Ornithologiskt System. „Kungliga Svenska vetenskapsakademiens handlingar”. 23, s. 102, 1835. (szw.).
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 37. (ang.).
↑ Ch.-L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 367. (łac.).
↑ E. Blyth: Catalogue of the birds in the Museum Asiatic Society. Calcutta: J. Thomas, 1849, s. 105. (ang.).
↑ The Sparrow-like Birds. Order Passeriformes. W: F.H. Knowlton: Birds of the world; a popular account. New York: Holt, 1909, s. 726 (przypis). (ang.).
↑ D. Amadon. The genera of starlings and their relationships. „American Museum novitates”. 1247, s. 13, 1943. (ang.).
1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Podrodzina: Cracticinae Chenu & des Murs, 1853 – srokacze (wersja: 2024-06-23), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2025-04-05] .
1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, Mottled Berryhunter, ioras, cuckooshrikes [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-15] (ang.).
1 2 Butcherbirds (Cracticidae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-11)]. (ang.).
↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Woodswallows, Bellmagpies, and Allies (Artamidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI: 10.2173/bow.artami1.01 [dostęp 2023-06-15] (ang.).
↑ Eleanor Russell, Ian Rowley: Family Cracticidae (Butcherbirds). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 14: Bush-shrikes to Old World Sparrows. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 308–342. ISBN 978-84-96553-50-7. (ang.).

[2] Typ nomenklatoryczny: Barita Cuvier, 1816 (= Strepera Lesson, 1831).

[4] Typ nomenklatoryczny: Gymnorhina G.R. Gray, 1840.

[7] Typ nomenklatoryczny: Strepera Lesson, 1831.

[12] Niektóre podgatunki bywają czasami podnoszone do rangi gatunków.

[chen&murs-1] 1 2 M.A.P.O. Des Murs: Oiseaux. W: J.-Ch. Chenu: Encyclopédie d’histoire naturelle; ou, traité complet de cette science d’après les travaux des naturalistes les plus éminents de tous les pays et de toutes les époques: Buffon, Daubenton, Lacépède, G. Cuvier, F. Cuvier, Geoffroy Saint-Hilaire, Latreille, De Jussieu, Brongniart, etc.. Cz. 5. Paris: Maresq, 1853, s. 77. (fr.).

[sun-3] C.J. Sundevall. Ornithologiskt System. „Kungliga Svenska vetenskapsakademiens handlingar”. 23, s. 102, 1835. (szw.).

[gray-5] G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 37. (ang.).

[bon-6] Ch.-L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 367. (łac.).

[bly-8] E. Blyth: Catalogue of the birds in the Museum Asiatic Society. Calcutta: J. Thomas, 1849, s. 105. (ang.).

[rid-9] The Sparrow-like Birds. Order Passeriformes. W: F.H. Knowlton: Birds of the world; a popular account. New York: Holt, 1909, s. 726 (przypis). (ang.).

[ama-10] D. Amadon. The genera of starlings and their relationships. „American Museum novitates”. 1247, s. 13, 1943. (ang.).

[mk-11] 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Podrodzina: Cracticinae Chenu & des Murs, 1853 – srokacze (wersja: 2024-06-23), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2025-04-05] .

[ioc-13] 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, Mottled Berryhunter, ioras, cuckooshrikes [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-15] (ang.).

[ibc-14] 1 2 Butcherbirds (Cracticidae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-11)]. (ang.).

[botw-15] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Woodswallows, Bellmagpies, and Allies (Artamidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI: 10.2173/bow.artami1.01 [dostęp 2023-06-15] (ang.).

[hbw14-16] Eleanor Russell, Ian Rowley: Family Cracticidae (Butcherbirds). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 14: Bush-shrikes to Old World Sparrows. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 308–342. ISBN 978-84-96553-50-7. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[c]

[5]

[6]

[7]

[8]

[d]

[9]

[10]

[11]

[12]