Szybki tramwaj w Krzywym Rogu

Szybki tramwaj w Krzywym Rogu

premetro
Tatra KT3UA na stacji Miśka likarnia
Państwo	Ukraina
Obwód	dniepropetrowski
Lokalizacja	Krzywy Róg
Operator	KP Szwidkiśnyj tramwaj
Liczba linii	2 (4 relacje)
Lata funkcjonowania	od 1986 roku
Dzienna liczba pasażerów	80 000 (2020)
Roczna liczba pasażerów	40 000 000
Infrastruktura
Linie premetra na tle granic miasta
Długość sieci	17,7 km
Rozstaw szyn	1524 mm
Napięcie zasilania	600 V DC
Liczba stacji	11 systemu kolei lekkiej
Liczba zajezdni	2
Liczba przystanków	23 tramwajowych
Tabor
Liczba pojazdów	79

Przebieg linii Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   Zariczna  2M 3M 4M Ełektrozawodśka Wownopriadylna Industrialna Zajezdnia Majdan Praci  1M Soniaczna Miśka likarnia Weczirnij bulwar Mudriona Budynok Rad Prospekt Metałurhiw Kilcewa  1M 2M wuł. Witczyzny Stancija „Czerwona” 15-a szkoła im. Reszetniaka Pałac kultury „Budiwelnyk” Trampark Miśkchołodylnyk Seł. Szewczenka Polowa wuł. Czumaćkyj szlach Rudnyczna Kołektywni sady wuł. Jarosławśka Rynok PiwdHZK Pr. Piwdennyj wuł. Hruni Romanowoji wuł. Ałma-Atynśka wuł. Anharśka NKHZK  3M Rajwykonkom Inhuletsky wuł. Karmeluka PHZK  4M

Szybki tramwaj w Krzywym Rogu (ukr. Криворізький швидкісний Tрамвай); także Metro w Krzywym Rogu (ukr. Криворізьке метро) i Premetro w Krzywym Rogu (ukr. Криворізький метротрамвай) – system lekkiej kolei działający w Krzywym Rogu, w siódmym pod względem wielkości mieście na Ukrainie.

System liczy 17,7 km z czego 6,8 km (40%) znajduje się pod ziemią. Na trasie jest 11 stacji, w tym 4 stacje podziemne, 3 stacje z podziemnym lobby i 2 stacje wiaduktowe. Według założeń obecna infrastruktura mogłaby zostać przebudowana na pełne metro.

Tabor składa się z wagonów Tatra T3 i ich modyfikacji.

Od 8 do 10 stycznia 2024 r. system był nieczynny z powodu zniszczeń powstałych wskutek ostrzału miasta^[1][2].

Pierwszy projekt Premetra znajduje swoje korzenie w latach 60, kiedy to starano się wprowadzić system metra do każdego większego miasta ZSRR. W Krzywym Rogu i Wołgogradzie postanowiono wprowadzić premetro, czyli hybrydę pomiędzy tramwajem a metrem. W obu już miastach funkcjonowała już wtedy konwencjonalna sieć tramwajowa jednak przeludnienie i duże natężenie ruchu spowalniały ruch tramwajowy. Ponadto oba miasta zostały zniszczone w II wojnie światowej i zakładano odbudowanie tych miast w oparciu o nowoczesne plany.

Budowa rozpoczęła się równocześnie w Krzywym Rogu i Wołgogradzie w połowie lat 70. Tramwaj poruszający się pod ziemią miał wyłącznie służyć jako rozwiązanie tymczasowe a cała trasa dostosowywana była do ewentualnego przekształcenia w pełny system metra. Stacje budowane na powierzchni ziemi miały parametry stacji metra – znajdowały się w przystosowanych do tego celu budynkach, niekiedy o socrealistycznej architekturze.

Pierwszy fragment, liczący 8 km i zawierający cztery stacje, otwarty został 26 grudnia 1986, stając się trzecim systemem transportu w części podziemnego w Ukraińskiej SRR. W latach 1988–1989 otworzone zostały dalsze trzy stacje w kierunku południowym, po 1991 w niepodległej Ukrainie linia została przedłużona w kierunku północnym osiągając ostatecznie wraz ze stacjami dobudowanymi na istniejącym wcześniej odcinku w roku 2001 długość 18 km oraz 11 stacji.

W 2012 linia szybkiego tramwaju została połączona z resztą sieci tramwajowej miasta^[3] oraz utworzona została trzecia linia szybkiego tramwaj łącząca północny koniec istniejącej trasy bezpośrednio z położonym w pobliżu południowego jej końca kombinatem metalurgicznym. W 2015 utworzona została kursująca w godzinach szczytu linia 4, kursuje do południowo-zachodniego krańca sieci tramwajowej.

System szybkiego tramwaju składa się z czterech linii^[3]:

Linia	Trasa
	Kilcewa – Majdan Praci
	Kilcewa – Zariczna
	Zariczna – Nowokryworiźkyj GZK
	Zariczna – Piwdennyj GZK

Lista zawiera stacje położone na bezkolizyjnym odcinku linii szybkiego tramwaju.

Trasę szybkiego tramwaju obsługuje 69 tramwajów^[4]:

• Tatra T3 – 56 wagonów
• Tatra KT3 – 2 tramwaje
• KTM-11 – 11 wagonów (w tym 3 doczepne)

• Zdjęcia i opisy na urbanrail.net (ang.)
• Wszechstronny opis na sbchf.narod.ru. sbchf.narod.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-26)]. (ru)
• Schemat linii szybkiego tramwaju w Krzywym Rogu z układem torów. mrl.ucsb.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-28)].