Trichophyton verrucosum

Trichophyton verrucosum
Ilustracja
Chlamydospory
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Eurotiomycetes

Rząd

Onygenales

Rodzina

Arthrodermataceae

Rodzaj

Trichophyton

Gatunek

Trichophyton verrucosum

Nazwa systematyczna
Trichophyton verrucosum E. Bodin
Les Champignons parasites de l’homme et des animaux domestiques: 121 (1902)
Grzybica twarzy wywołana przez T. verrucosum
Wywołana przez T. verrucosum grzybica u bydła

Trichophyton verrucosum E. Bodin – gatunek grzybów należący do klasy Eurotiomycetes[1]. Grzyb mikroskopijny, dermatofit będący jednym z patogenów powodujących grzybice skóry u zwierząt i ludzi.

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Trichophyton, Arthrodermataceae, Onygenales, Eurotiomycetidae, Eurotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1902 r. E. Bodin i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Ma ponad 20 synonimów. M.in. są nimi wszystkie odmiany, oraz[2]:

  • Achorion album (Sabour.) Guiart & Grigoraki 1928
  • Achorion ochraceum (Sabour.) Guiart & Grigoraki 1928
  • Favotrichophyton album (Sabour.) Neveu-Lem. 1921

Morfologia

Hodowla

Kolonie na SGA rosną bardzo powoli, są wypiętrzone lub przypominające guziki, ze strzępiastym brzegiem. Początkowo są gładkie, później lekko aksamitne, barwy kremowej lub szarawobiałej, czasem z odcieniem łososiowym do żółtego; rewers w kolorze jasnokremowym lub łososiowym. Zarodnikowania brak, lub bardzo słabe[3]

Cechy mikroskopowe

Makrokonidia jeśli są obecne, są 4-7-komórkowe, gładkie i cienkościenne, w kształcie fasoli szparagowej. Mikrokonidia, jeśli są obecne, są jajowate do gruszkowatych. Chlamydospory powszechne w świeżych izolatach, często ułożone w łańcuchy, czasami zakończone rozgałęzieniami strzępek przypominającymi poroże, bez napęczniałych końcówek. W świeżych izolatach końcówki strzępków są często napęczniałe[3]. Nie tworzy teleomorfy[4].

Identyfikacja

Jest to jedyny dermatofit, który rośnie lepiej w temperaturze 37 °C lepiej, niż w 24 °C. Chlamydospory powstają zazwyczaj w temperaturze 37 °C[3]. T. verrucosum jest auksotroficzny w stosunku do inozytolu i tiaminy i to pomaga go odróżnić od innych dermatofitów. Silnie rośnie na agarze Trichophyton 3 (pożywka bogata w tiaminę i inozytol), słabo natomiast lub wcale na agarach Trichophyton 1 i 2 (z niedoborem tych składników odżywczych)[5]. Rośnie również na agarze Sabourauda, ale tylko z dodatkiem ekstraktu drożdżowego (który dostarcza potrzebnego inozytolu i tiaminy)[6]. Na agarze z fioletem bromokrezolowym z cząstkami stałymi mleka i glukozą, czyli na podłożu stosowanym do odróżniania dermatofitów od bakterii i innych organizmów poprzez ocenę wytwarzania amonu podczas proteolizy, T. verrucosum daje słabo zasadowy wynik (słabo fioletowy) i klaruje suchą masę mleka o charakterystycznej aureoli na obrzeżach. Negatywne wyniki uzyskuje się w przypadku testu ureazowego, testu perforacji włosów i agaru z kwasami kazamino-erytrytolowymi i albuminą. W połączeniu z badaniami fizjologicznymi jako kryterium należy przyjąć także kontakt z bydłem ze względu na zoofilny i zawodowy charakter choroby[4].

Chorobotwórczość

Trichophyton verrucosum występuje na całym świecie, najczęściej jednak w Europie Południowej i na Bliskim Wschodzie[7]. Występuje głównie u bydła, ale jest także częstą przyczyną grzybicy u osłów, psów, kóz, owiec i koni[6].

Zakażenie ludzi ma w dużej mierze charakter odzwierzęcy i może być przenoszone przez bezpośredni kontakt lub ukąszenia, ale odnotowano również przypadki zakażenia nabytego w laboratorium i ukłucia igłą podczas szczepienia[8]. Kontakt z kocami dla koni i stanowiskami dla bydła może również powodować infekcję, a T. verrucosum został również wyizolowany z much, chociaż nie wiadomo, czy muchy mogą służyć jako wektory przenoszenia. Większość infekcji ma charakter zawodowy i dotyczy to pracowników rolnych, lekarzy weterynarii, pracowników hodowli bydła i osób zajmujących się zbożem (zakażenie może być również przenoszone z człowieka na człowieka, w związku z czym zagrożeni są także członkowie rodziny tych pracowników)[9].

U ludzi T. verrucosummoże powodować grzybicę skóry głowy (z możliwością powstawania nieodwracalnych blizn i łysienia), a także grzybicę ciała, grzybicę rąk, grzybicę brody i grzybicę głęboką[8]. Gatunek ten jest najczęstszą przyczyną grzybicy brody u mężczyzn. Istnieje szczepionka zarówno dla bydła, jak i ludzi, co w połączeniu z praktykami higienicznymi doprowadziło do spadku liczby przypadków choroby wywołanej przez tego patogena[10].

Leczenie

Leczenie może obejmować doustne podawanie terbinafiny, flukonazolu lub gryzeofulwiny; możliwe jest również leczenie miejscowe, jednak wymaga ono więcej czasu i może charakteryzować się niższym wskaźnikiem przestrzegania zaleceń, co okazuje się mniej skuteczne[11].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2024-09-10].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-09-10].
  3. 1 2 3 G.S. Hoog, Atlas of clinical fungi [online], 2000, s. 1–1126 [dostęp 2024-09-10].
  4. 1 2 Julius Kane, Laboratory handbook of dermatophytes: a clinical guide and laboratory handbook of dermatophytes and other filamentous fungi from skin, hair, and nails, Belmont, CA: Star Pub, 1997, ISBN 978-0898631579.
  5. Fungi, University of Alberta Microfungus Collection & Herbarium.
  6. 1 2 E. Beneke, A. (1996). A.Rogers, Medical Mycology and Human Mycoses, California: Star, 1996, s. 85–90, ISBN 0-89863-175-0.
  7. Claus Seebacher, Jean-Philippe Bouchara, Bernard Mignon, Updates on the Epidemiology of Dermatophyte Infections, „Mycopathologia”, 166 (5–6), s. 335–352, DOI: 10.1007/s11046-008-9100-9, PMID: 18478365.
  8. 1 2 Sayfarth i inni, Trichophyton verrucosum infection after needlestick injury with an attenuated live vaccine against cattle ringworm, „Mycoses”, 54 (6), 2011, s. 870–876, DOI: 10.1111/j.1439-0507.2011.02015.x, PMID: 21615536.
  9. John Willard Rippon, IMedical mycology. The pathogenic fungi and the pathogenic actinomycetes, wyd. 2, Filadelfia: Saunders, 1982, ISBN 0-7216-7586-7.
  10. Papini i inni, High Infection Rate of Trichophyton verrucosum in Calves from Central Italy, „Zoonoses and Public Health”, 56 (2), 2009, s. 59–64, DOI: 10.1111/j.1863-2378.2008.01157.x, PMID: 18705659.
  11. SL Noble, RC Forbes, Stamm, Diagnosis and management of common tinea infections, „American Family Physician”, 58 (1), 1998, s. 163–74, 177–8, PMID: 96724.