Ulica Leopolda w Katowicach
| Bogucice | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Leopolda w Bogucicach | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
1115 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Katowic  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°16′17,3″N 19°02′41,5″E/50,271462 19,044863 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Leopolda w Katowicach – ulica w katowickiej dzielnicy Bogucice. Rozpoczyna swój bieg przy skrzyżowaniu z ul. ks. Leopolda Markiefki, ul. Ludwika i ul. Katowicką. Następnie biegnie przez historyczną część Bogucic w kierunku wschodnim, krzyżując się z ulicą Walerego Wróblewskiego i ulicą Bohaterów Monte Cassino (prowadząca do Zawodzia). Kończy swój bieg przy rondzie księdza Jerzego Pawlika w dzielnicy Dąbrówka Mała (skrzyżowanie z ul. Budowlaną, ul. Siemianowicką i ul. Wiertniczą). Ulica nosi imię księdza Leopolda Markiefki – proboszcza bogucickiej parafii w latach 1839–1882 (do 1843 roku administratora parafii)[1].
Historia
Droga z Dąbrówki do Bogucic istniała już w XVIII wieku. W 1889 roku oddano przy niej do użytku klasztor i sierociniec sióstr jadwiżanek projektu Ludwiga Schneidera (przebudowany w 1931 roku)[2]. W XIX wieku w jej końcowym biegu była zlokalizowana huta „Norma”[3]. W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922 roku) i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939–1945) ulica nosiła nazwę Leopoldstraße[4]. W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem 2, w klasztorze sióstr św. Jadwigi, działało przedszkole, a pod numerem 1 – Szkoła Fundacji im. ks. Markiefki[5]. Od 1 stycznia 1976 roku pod numerem 31 działał Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Systemów Mechanizacji, Elektrotechniki i Automatyki Górniczej (SMEAG); w 1982 roku został włączony do Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektrotechniki i Automatyki Górniczej EMAG. Do 2009 roku przebudowano skrzyżowanie ulic gen. Henryka Le Ronda, Budowlanej i Siemianowickiej (budowa ronda księdza Jerzego Pawlika)[6].
Opis
Ulica jest drogą klasy zbiorczej. Pod nią istnieje jest magistrala wodociągowa o średnicy 800 mm[7]. Przy ulicy zlokalizowane jest nieczynne, zrekultywowane składowisko odpadów komunalnych (na granicy z Siemianowicami Śląskimi)[8]. Ulicą kursują linie autobusowe ZTM.
Przy ul. Leopolda znajdują się następujące historyczne obiekty:
- zespół Domu Dziecka oraz klasztor sióstr św. Jadwigi (Dom Prowincjonalny) przy ul. Leopolda 1–3; zespół wpisano do rejestru zabytków dnia 26 maja 1988 roku (nr rej.: A/1368/88[9]; obecnie A/1368/24[10]); wznoszony w latach 1858–1931, reprezentujący styl historyzmu z elementami neoromańskimi, neorenesansowymi oraz styl modernizmu z elementami ekspersjonizmu[11];
- zespół cmentarny z końca XVIII wieku (obecny kształt pochodzi z przełomu XIX i XX wieku) pomiędzy ul. Leopolda, ul. W. Wróblewskiego i ul. Podhalańską – cmentarz parafialny i cmentarz fraterski; wpisany do rejestru zabytków dnia 4 września 1992 roku (nr rej.: A/1496/92[9]); zespół tworzą: układ przestrzenny cmentarza, zespół budynków cmentarnych i małej architektury, ogrodzenie z bramami, zespół starodrzewu, zespół zabytkowych nagrobków[12]; najstarsza nekropolia Katowic, wzmiankowana w 1598 roku;
- neogotycka bazylika pod wezwaniem świętego Szczepana (ul. ks. Leopolda Markiefki 89[11], róg z ul. Leopolda); wpisany do rejestru zabytków dnia 26 maja 1988 roku (nr rej.: A/1365/88[9]); wzniesiony w latach 1892–1894 według projektu Pawła Jackischa, ukończony przez Müllera; kościół stoi na miejscu wcześniejszego z 1854, przed nim znajdowały się w tym miejscu inne drewniane kościółki[13];
- kamienny krucyfiks na rogu ul. ks. L. Markiefki i ul. Leopolda, wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku[14].
Przy ulicy Leopolda swoją siedzibę mają: przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, hurtownie, przedsiębiorstwo „Emag”, klasztor sióstr św. Jadwigi – Dom Prowincjonalny (ul. Leopolda 1–3)[15].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Broszkiewicz Jacek; Katowice - reflektorem po mieście, wydawca: Urząd Miejski w Katowicach, ISBN 83-901884-0-6, s. 5.
- ↑ Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 13.
- ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 163. ISBN 83-905115-0-9.
- ↑ Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
- ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 117. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Obwodnica Siemianowic Śląskich i Czeladzi − włączenie do układu drogowego Katowic. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic: Bohaterów Monte Cassino, Leopolda i Wiertniczej w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- 1 2 3 Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2011-07-12].
- ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2024-03-28]
- 1 2 Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 77.
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Spis firm na ulicy Leopolda w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-27)]. (pol.).
Bibliografia
- Katowice – Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993.
- Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
