Wybory parlamentarne w Słowenii w 2018 roku
Wybory parlamentarne w Słowenii w 2018 roku – odbyły się 3 czerwca. Termin wyborów 14 kwietnia po rozwiązaniu Zgromadzenia Państwowego wyznaczył prezydent Borut Pahor[1].
Podłoże
W dniu 14 marca 2018 Sąd Najwyższy Republiki Słowenii wydał wyrok w sprawie referendum kolejowego, które odbyło się w 2017 roku dotyczącego budowy drugiego połączenia kolejowego z Koper do Divača. W wyroku sąd unieważnił wyniki i zarządził nowe głosowanie. Połączenie kolejowe było największym projektem gabinetu Cerara[2].
Tego samego dnia premier Miro Cerar ogłosił, że zrezygnuje ze stanowiska na konferencji prasowej po posiedzeniu gabinetu. Wyjaśnił, że zrezygnował z powodu złych stosunków w ramach koalicji między socjaldemokratami (SD) i Demokratyczną Partią Emerytów Słowenii (DeSUS) po decyzji Sądu Najwyższego, która stwierdził, że spowolniłaby rozwój infrastruktury Słowenii z powodu strajków i żądań związków zawodowych sektora publicznego. Następnego dnia wysłał list rezygnacyjny do przewodniczącego Zgromadzenia Państwowego[3]. Zgodnie z konstytucją Słowenii Zgromadzenie Państwowe miało 30 dni na powołanie nowego rządu, po których prezydent rozwiązuje parlament i ogłasza przedterminowe wybory. Jako iż do tego czasu nie udało się powołać nowego rządu, 14 kwietnia 2018 prezydent Borut Pahor rozwiązał Zgromadzenie Państwowe i zarządził przedterminowe wybory parlamentarne na dzień 3 czerwca 2018. Były to tym samym już trzecie z rzędu przedterminowe wybory parlamentarne w historii Słowenii od uzyskania przez ten kraj niepodległości w 1991 po przedterminowych wyborach w 2011 i 2014.
System wyborczy
90 członków Zgromadzenia Państwowego wybieranych jest dwoma metodami; 88 z nich na podstawie proporcjonalnej reprezentacji na otwartej liście w ośmiu 11-osobowych okręgach wyborczych; mandaty są przydzielane komitetom na poziomie okręgu za pomocą limitu Droop. Mandaty, które nie zostały obsadzone, są przydzielane komitetom na poziomie krajowym za pomocą metody D’Hondta z uwzględnieniem progu wyborczego na poziomie 4%[4]. Mimo że kraj podzielony jest na 88 okręgów wyborczych, deputowani nie są wybierani ze wszystkich 88 okręgów. W niektórych okręgach wybieranych jest więcej niż jeden poseł, co powoduje, że niektóre okręgi nie mają swojego reprezentanta w parlamencie; w wyborach w 2014 roku 21 z 88 okręgów wyborczych nie miało wybranego posła[5]. Komitety muszą mieć na swoich listach co najmniej 35% kandydatów z każdej płci, z wyjątkiem przypadków, gdy jest tylko trzech kandydatów; w przypadku tych list musi być co najmniej jeden kandydat każdej płci[6][7].
Dwóch pozostałych posłów wybieranych jest przez mniejszości włoską i węgierską metodą głosowania pierwszorzędnego. W okręgach mniejszości stosuje się metodę Bordy.
Kalendarz wyborczy
| Data | Godzina | Wydarzenie |
|---|---|---|
| 14 kwietnia 2018 | Rozwiązanie Zgromadzenia Państwowego VII kadencji i ogłoszenie przedterminowych wyborów | |
| 16 kwietnia 2018 | Początek biegu terminów wyborczych | |
| 3 maja 2018 | 24:00 | Ostateczny termin na złożenie list kandydatów w Państwowej Komisji Wyborczej (Državna volilna komisija) |
| 29–31 maja 2018 | Wcześniejsze głosowanie | |
| 2 czerwca 2018 | 24:00 | Początek ciszy wyborczej |
| 3 czerwca 2018 | 7:00-19:00 | Głosowanie w wyborach |
Lista partii i liderów
| Partia / Koalicja | Ideologia | Lider | 2014 (%) | Mandaty w Zgromadzeniu Państwowym | Pozycja | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Linia polityczna | Oś polityczna | Początek kadencji | Koniec kadencji | |||||||||
| SMC | Partia Nowoczesnego Centrum Stranka modernega centra |
[8] | Liberalizm Socjalliberalizm Proeuropeizm |
Centrum Centrolewica |
[9] | Miro Cerar Premier |
34,61% | 36/90 |
33/90 |
Rząd | ||
| SDS | Słoweńska Partia Demokratyczna Slovenska demokratska stranka |
Liberalny konserwatyzm Narodowy konserwatyzm Prawicowy populizm Konserwatyzm społeczny Sprzeciw wobec imigracji |
Prawica | Janez Janša były Premier |
20,69% | 21/90 |
19/90 |
Opozycja | ||||
| DeSUS | Demokratyczna Partia Emerytów Słowenii Demokratična stranka upokojencev Slovenije |
[10] | Polityka jednego zagadnienia Sprawiedliwość społeczna Proeuropeizm |
Centrolewica | Karl Erjavec Minister Spraw Zagranicznych |
10,21% | 10/90 |
11/90 |
Rząd | |||
| NSi | Nowa Słowenia – Chrześcijańscy Demokraci Nova Slovenija – Krščanski demokrati |
[11] | Chrześcijańska demokracja Konserwatyzm społeczny Proeuropeizm |
Centroprawica | [12] | Matej Tonin Przewodniczący NSi |
5,59% | 5/90 |
5/90 |
Opozycja | ||
| SD | Socjaldemokraci Socialni demokrati |
[13] | Socjaldemokracja Proeuropeizm |
Lewica Centrolewica |
[13] | Dejan Židan Minister Rolnictwa, Leśnictwa i Żywności |
5,98% | 6/90 |
5/90 |
Rząd | ||
| Levica | Lewica Levica |
[14] | Socjalizm demokratyczny Zielony socjalizm Antykapitalizm Umiarkowany Eurosceptycyzm |
Lewica | Luka Mesec Poseł |
– | – | 5/90 |
Opozycja | |||
| SAB | Partia Alenki Bratušek Stranka Alenke Bratušek |
[15] | Liberalizm Socjalliberalizm Proeuropeizm |
Centrolewica | [16] | Alenka Bratušek Była Premier |
4,38% | 4/90 |
2/90 |
Opozycja | ||
| AČZS | Andrej Čuš i Zieloni Słowenii Andrej Čuš in Zeleni Slovenije |
[17] | Populizm | Centroprawica | [18] | Andrej Čuš Przewodniczący AČZS |
0,53% | 0/90 |
2/90 |
Opozycja | ||
| DD | Dobry Kraj Dobra država |
[19] | Walka z korupcją polityczną Antyelitaryzm |
Centrum Centrolewica |
[20] | Bojan Dobovšek Przewodniczący DD |
– | – | 1/90 |
Opozycja | ||
| ZL-DSD | Zjednoczona Lewica – Demokratyczna Partia Pracy Združena levica – demokratična stranka dela |
Socjalizm Zielony socjalizm Antykapitalizm Eurosceptycyzm |
Lewica | Franc Žnidaršič | 5,97% | 6/90 |
Rozwiązana | Opozycja | ||||
| SLS | Słoweńska Partia Ludowa Slovenska ljudska stranka |
Konserwatyzm Agraryzm Chrześcijańska demokracja |
Centroprawica | Marko Zidanšek Radny krajowy |
3,95% | 0/90 |
0/90 |
|||||
| SNS | Słoweńska Partia Narodowa Slovenska nacionalna stranka |
[21] | Słoweński nacjonalizm Populizm Eurosceptycyzm Protekcjonizm |
Synkretyzm | Zmago Jelinčič Plemeniti Przewodniczący SNS |
2,20% | 0/90 |
0/90 |
||||
| PS | Pozytywna Słowenia Pozitivna Slovenija |
Liberalizm Socjalliberalizm Proeuropeizm |
Centrolewica | Zoran Janković Burmistrz miasta Lublana |
2,97% | 0/90 |
0/90 |
|||||
| Pirati | Partia Piratów Piratska stranka Slovenije |
[22] | Polityka piracka Informacja publiczna Open government Neutralność sieci |
Synkretyzm | [23] | Rok Andrée | 1,34% | 0/90 |
0/90 |
|||
| NPS | Naprzód Słowenia Naprej Slovenija |
[24] | Słoweński nacjonalizm Populizm |
Skrajna prawica | [25] | Blaž Svetek | 0,24% | 0/90 |
0/90 |
|||
| GAS | Partia Aktywna Ekonomicznie Gospodarsko aktivna stranka |
Alojz Kovšca Przewodniczący Rady Narodowej |
0,05% | 0/90 |
0/90 |
|||||||
| Solid. | Solidarność – dla sprawiedliwego społeczeństwa! Solidarnost – za pravično družbo! |
[26] | Socjaldemokracja Progresywizm |
Lewica | [27] | Uroš Lubej | (5,98%) | 0/90 |
0/90 |
|||
| LDS | Liberalna Demokracja Słowenii Liberalna demokracija Slovenije |
[28] | Liberalizm Socjalliberalizm |
Centrolewica | [29] | Luj Šprohar | Nie startowała w wyborach w 2014 | |||||
| LNBP | Lista Dziennikarzy Bojana Požara Lista novinarja Bojana Požarja |
[30] | Antyelitaryzm Populizm |
Centroprawica | [31] | Bojan Požar | Nie startowała w wyborach w 2014 | |||||
| LMŠ | Lista Marjana Šarca Lista Marjana Šarca |
[32] | Socjalliberalizm Populizm Socjaldemokracja |
Centrum Centrolewica |
[33] | Marjan Šarec Burmistrz miasta Kamnik |
Nie startowała w wyborach w 2014 | |||||
| SSN | Partia Słoweńskiego Narodu Stranka slovenskega naroda |
Demokracja bezpośrednia Umiarkowany Eurosceptycyzm |
Skrajna prawica | Marjan Žandar | Nie startowała w wyborach w 2014 | |||||||
| ZSi | Wielka Słowenia Zedinjena Slovenija |
[34] | Słoweński nacjonalizm Populizm |
Skrajna prawica | [35] | Andrej Šiško | Nie startowała w wyborach w 2014 | |||||
| SPS | Socjalistyczna Partia Słowenii Socialistična partija Slovenije |
[36] | Socjalizm Marksizm-leninizm Titoizm Eurosceptycyzm Anty NATO Panslawizm |
Skrajna lewica | Tadej Trček | Nie startowała w wyborach w 2014 | ||||||
| ReSET | Uratuj Słowenię przed Elitami i Potentatami Rešimo Slovenijo elite in tajkunov |
Martin Ivec | Nowa partia | |||||||||
| DP | Nie płacimy podatków Davkoplačevalci se ne damo |
[37] | Polityka jednego zagadnienia Populizm |
Centroprawica | Vili Kovačič | Nowa partia | ||||||
| NS | Nowi Socjaldemokraci Novi socialdemokrati |
[38] | Socjaldemokracja | Lewica | [38] | Milan Balažic Były poseł, były ambasador |
Nowa partia | |||||
| ZZD | Dla Zdrowego Społeczeństwa Za zdravo družbo |
[39] | Polityka jednego zagadnienia Walka z korupcją polityczną |
Valentina Flander Gregor Kos |
Nowa partia | |||||||
| SSSS | Partia Społeczna Serbów Słowenii Socialna stranka Srbov Slovenije |
[40] | Polityka jednego zagadnienia Serbski nacjonalizm |
Centrolewica | [41] | Saša Gajić | – | |||||
| SN | Razem Gibanje Skupaj naprej |
[42] | Polityka jednego zagadnienia Populizm |
[42] | Danijel Bešić Loredan | Nowa partia | ||||||
| ZD | Zjednoczona Prawica Združena desnica |
Konserwatyzm Agraryzm Chrześcijańska demokracja Konserwatyzm społeczny Populizm |
Skrajna prawica | Franc Kangler Aleš Primc |
Nowa partia | |||||||
- – Jako „Sojusz Alenki Bratušek”, przemianowany później na „Sojusz Socjalliberalnych Demokratów” i „Partię Alenki Bratušek” (obecnie)
- – W 2014 na potrzeby wyborów parlamentarnych „Demokratyczna Partia Pracy” (DSD), „Partia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Słowenii” (TRS) i „Inicjatywa na Rzecz Demokratycznego Socjalizmu” (IDS) utworzyły komitet „Zjednoczona Lewica – Demokratyczna Partia Pracy” (ZL-DSD). W 2017 TRS i IDS powołały do życia nową partię Lewicę
- – Jako „Liberalna Partia Gospodarcza”
- – „Solidarność” utworzyła nieoficjalną koalicję z „Socjaldemokratami” przed wyborami w 2014 roku, żaden z ich kandydatów nie został wybrany
- – Partia zmieniła nazwę po przejęciu jej przez Požara, poprzednia nazwa to „Lista dla Mariboru”
- – Nowa Ludowa Partia Słowenii (NLS), Głos dla Dzieci i Rodzin (Glas)
Frekwencja wyborcza
| Godzina | Głosujący | % |
|---|---|---|
| Wcześniejsze głosowanie | 53 158 | 3,10% |
| 11:00 | 295 763 | 17,27% |
| 16:00 | 587 725 | 34,32% |
| 19:00 | 890 140 | 51,97% |
| Ostateczne oficjalne głosowanie | 1 712 676 | 52,01% |
Wyniki wyborów
Wybory parlamentarne do Zgromadzenia Państwowego VIII kadencji wygrała Słoweńska Partia Demokratyczna (SDS). Frekwencja wyborcza wyniosła 52,64%.
| Partia / koalicja | Głosy | % | Mandaty | +/− | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Słoweńska Partia Demokratyczna | 222 042 | 24,92 | 25 | |||
| Lista Marjana Šarca | 112 250 | 12,60 | 13 | |||
| Socjaldemokraci | 88 524 | 9,93 | 10 | |||
| Partia Nowoczesnego Centrum | 86 868 | 9,75 | 10 | |||
| Lewica | 83 108 | 9,33 | 9 | |||
| Nowa Słowenia – Chrześcijańscy Demokraci | 63 792 | 7,16 | 7 | |||
| Partia Alenki Bratušek | 45 492 | 5,11 | 5 | |||
| Demokratyczna Partia Emerytów Słowenii | 43 889 | 4,93 | 5 | |||
| Słoweńska Partia Narodowa | 37 182 | 4,17 | 4 | |||
| Mniejszość Narodowa Włochów i Węgrów | 2 | 0 | ||||
| Słoweńska Partia Ludowa | 23 329 | 2,62 | 0 | 0 | ||
| Partia Piratów | 19 182 | 2,15 | 0 | 0 | ||
| Dobry Kraj | 13 540 | 1,52 | 0 | |||
| Andrej Čuš i Zieloni Słowenii | 9 708 | 1,09 | 0 | |||
| Lista Dziennikarzy Bojana Požara | 7 835 | 0,88 | 0 | 0 | ||
| Dla Zdrowego Społeczeństwa | 5 548 | 0,62 | 0 | 0 | ||
| Wielka Słowenia | 5 287 | 0,59 | 0 | 0 | ||
| Zjednoczona Lewica i Jedność | 5 072 | 0,57 | 0 | |||
| Ruch Razem Naprzód | 4 345 | 0,49 | 0 | 0 | ||
| Uratuj Słowenię przed Elitami i Potentatami | 3 672 | 0,41 | 0 | 0 | ||
| Partia Aktywna Ekonomicznie | 3 132 | 0,35 | 0 | 0 | ||
| Solidarność – dla sprawiedliwego społeczeństwa! | 2 184 | 0,25 | 0 | 0 | ||
| Zjednoczona Prawica | 2 141 | 0,24 | 0 | 0 | ||
| Socjalistyczna Partia Słowenii | 1 551 | 0,17 | 0 | 0 | ||
| Partia Słoweńskiego Narodu | 1 237 | 0,14 | 0 | 0 | ||
| Naprzód Słowenia | 187 | 0,02 | 0 | 0 | ||
| Nieważne/puste głosy | 10 357 | – | – | – | ||
| Razem | 891 097 | 100 | 90 | – | ||
| Zarejestrowani wyborcy/frekwencja | 1 712 676 | 52,64% | – | – | ||
| Źródło: Volitve | ||||||
Wybory przedstawicieli mniejszości narodowych
Włoska mniejszość narodowa
| Kandydat | Głosy | % | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|
| Felice Žiža | 2 570 | 44,52 | Wybrany | |
| Mauricio Tremul | 2 160 | 37,42 | ||
| Bruno Orlando | 1 043 | 18,06 | ||
| Ważne głosy | 1 464 | 98,52 | ||
| Nieważne / puste głosy | 22 | 1,48 | ||
| Razem | 1 486 | 100 | ||
| Źródło: | ||||
Węgierska mniejszość narodowa
| Kandydat | Głosy | % | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|
| Ferenc Horvath | 4 193 | 60,20 | Wybrany | |
| Gabriela Sobočan | 2 772 | 39,80 | ||
| Ważne głosy | 3 001 | 98,62 | ||
| Nieważne / puste głosy | 42 | 1,38 | ||
| Razem | 3 043 | 100 | ||
| Źródło: | ||||
Wybrani posłowie
Janez Janša został jedynym posłem, który sprawuje swój mandat nieprzerwanie od czasu uzyskania niepodległości przez Słowenię. Kilku byłych parlamentarzystów powróciło do parlamentu, w tym Zmago Jelinčič Plemeniti (SNS), Brane Golubović (LMŠ, wcześniej PS) i Martin Mikolič (NSi). Wszyscy przewodniczący partii parlamentarnych zostali wybrani, z wyjątkiem Alenki Bratušek (SAB) i Karla Erjavca (DeSUS).
Przypisy
- ↑ Pahor je določil: volitve v državni zbor bodo 3. junija. [dostęp 2018-06-03].
- ↑ Vrhovno sodišče razveljavilo rezultate referenduma o drugem tiru. STA, 2018-03-14. (słoweń.).
- ↑ Miro Cerar odstopil s položaja predsednika vlade. rtvslo, 2018-03-14. (słoweń.).
- ↑ NATIONAL ASSEMBLY OF THE REPUBLIC OF SLOVENIA. dvk-rs.si. (ang.).
- ↑ Imamo sploh legalno volilno zakonodajo za državni zbor?. vecer.com, 2017-11-07. (słoweń.).
- ↑ SLOVENIA – Drzavni Zbor (National Assembly). IPU. (ang.).
- ↑ Zakon o volitvah v državni zbor (ZVDZ). pisrs, 2018-03-17. (słoweń.).
- ↑ SMC na volitve s programom Bolje za vse – MBREPORT.si. MBREPORT.si, 2018-03-11. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Stranka modernega centra | Volitve 2018. www.strankasmc.si, 2018-04-16. [dostęp 2018-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)].
- ↑ Desus na junijske »zelo izenačene« volitve ze znanimi obrazi. www.delo.si, 2018-04-16.
- ↑ Nova Slovenija se v obupu pred izpadom iz parlamenta zateka k Šarcu in propagira oblikovanje novega „Demosa” | Nova24TV. Nova24TV, 2018-01-20. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Nova Slovenija – krščanski demokrati. Nova Slovenija – krščanski demokrati. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- 1 2 Židan: Socialni demokrati gremo na letošnje parlamentarne volitve tudi z nekaterimi prepoznanimi imeni – SD. socialnidemokrati.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ STA: Levica na sobotnem kongresu o volilnem programu in kandidatni listi. www.sta.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Oddajte overjen podpis podpore za kandidatno listo Stranke Alenke Bratušek – Stranka Alenke Bratušek. www.alenkabratusek.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
- ↑ Volilni program – Stranka Alenke Bratušek. www.alenkabratusek.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
- ↑ Stranka Andrej Čuš in Zeleni Slovenije oblikovala „Tretji blok” z neparlamentarnimi strankami. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
- ↑ Andrej Čuš in Zeleni Slovenije. Andrej Čuš. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-03)]. (słoweń.).
- ↑ Dobovšek ustanavlja stranko. Lobijev in stricev iz ozadja se ne boji.. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Program stranke | Dobra Država. www.dobradrzava.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Po kongresu: Jelinčič ostaja na čelu SNS, podpredsednik stranke tudi Srečko Prijatelj | Nova24TV. Nova24TV, 2017-05-21. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Piratski dolgoročni cilji ali zakaj voliti Pirate. Piratska stranka (Pirati), 2018-04-10. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Program Piratske stranke Slovenije. Piratska stranka (Pirati). [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Seznam list kanidatov – DZ 2018 | Državna volilna komisija. Državna volilna komisija. [dostęp 2018-04-26].
- ↑ Program stranke NPS | NAPREJ SLOVENIJA – NPS. naprejslovenija.com. [dostęp 2018-04-26]. (słoweń.).
- ↑ Solidarnost na volitve sama ali ze Združeno levico-DSD. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
- ↑ Program. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
- ↑ LDS na državnozborske volitve z novo predsednico. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ KLJUČNE PROGRAMSKE TOČKE LDS – LDS – Liberalna demokracija Slovenije. lds.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Bojan Požar danes ustanavlja stranko | Revija Reporter. Revija Reporter. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ LISTA NOVINARJA BOJANA POŽARJA. www.listanovinarjabojanapozarja.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-23)]. (ang.).
- ↑ Bodo na Šarčevi volilni listi tudi aktualni poslanci?. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Naš načrt – Stranka LMŠ. www.strankalms.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
- ↑ Zedinjena Slovenija s polno paro na državnozborske volitve 2018 – ZSi. ZSi, 2018-03-07. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (ang.).
- ↑ Kratki volilni program 2018 – ZSi. ZSi. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (ang.).
- ↑ Socialistična partija Slovenije. www.spslo.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- ↑ Vili Kovačič po drugem tiru na parlamentarne volitve. Časnik Večer d.o.o.. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
- 1 2 Novi socialdemokrati z Balažicem in Magajno na volitve. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-18].
- ↑ Nastala še ena nova stranka: Za zdravo družbo. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
- ↑ Za vstop v parlament se bo potegovala tudi Socialna stranka Srbov Slovenije (SSSS). Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
- ↑ Socijalna Stranka Srba Slovenije. sssslovenije.com. [dostęp 2018-04-16]. (bośn.).
- 1 2 Bešič Loredan z gibanjem Skupaj naprej na volitve. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
