Zarszyn (gmina)

Zarszyn
gmina wiejska
Ilustracja
Urząd Gminy Zarszyn
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

TERC

1817082

Wójt

Magdalena Gajewska
(od 2018)

Powierzchnia

106 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności


9201[1]

• gęstość

88,7 os./km²

Nr kierunkowy

13

Tablice rejestracyjne

RSA

Adres urzędu:
Zarszyn 53
38-530 Zarszyn
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

11[2][3]

Liczba miejscowości

11[3]

Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Zarszyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Zarszyn”
Ziemia49°35′N 22°01′E/49,587778 22,012222
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Zarszyn – gmina wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim. Siedzibą gminy jest Zarszyn.

W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krośnieńskim.

Według danych z 31 grudnia 2020 r. gminę zamieszkiwały 9201 osób[1].

Położenie

Gmina Zarszyn leży w obrębie Dołów Jasielsko-Sanockich, a jej południowa część zajmuje fragment Pogórza Karpackiego. Główną rzeką gminy jest Pielnica, której źródła znajdują się w paśmie Bukowicy, w pobliżu Woli Sękowej. Doły Jasielsko-Sanockie wyniesione 220–300 m n.p.m. to rozległe obniżenie śródgórskie o długości ponad 75 km i szerokości przeszło 15 km. W tym obniżeniu śródgórskim występuje szereg kotlin mniejszych i większych oddzielonych wzniesieniami i garbami o różnej wysokości. Położenie geograficzne Gminy Zarszyn wyznaczają współrzędne 49°35′16″N szerokości geograficznej północnej i 22°00′44″E długości geograficznej wschodniej. Powierzchnia Gminy wynosi 106 km²[4]

Historia

1934–1954

Gmina zbiorowa Zarszyn została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie sanockim w woj. lwowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bażanówka, Besko, Długie, Dudyńce, Jaćmierz, Jędruszkowce, Markowce, Mymoń, Nowosielce, Odrzechowa, Pielnia, Pisarowce, Pobiedno, Posada Jaćmierska, Posada Zarszyńska, Strachocina i Zarszyn[5]. Gminy te przekształcono 17 września 1934 w 17 gromad (sołectw) gminy Zarszyn[6].

Po wojnie gmina znalazła się w powiecie sanockim w nowo utworzonym woj. rzeszowskim. Według stanu z 1 lipca 1952 liczyła nadal 17 gromad[7].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8]. Jej obszar wszedł w skład nowych gromad: Besko, Jaćmierz, Markowce, Nowosielce, Odrzechowa, Pakoszówka i Zarszyn[9].

1973–

Gminę Zarszyn reaktywowano w związku z kolejną reformą administracyjną 1 stycznia 1973 w woj. rzeszowskim, tym razem w powiecie krośnieńskim[10]. Gmina objęła 12 sołectw: Bażanówka, Besko, Długie, Jaćmierz, Mymoń, Nowosielce, Odrzechowa, Pielnia, Poręby, Posada Jaćmierska, Posada Zarszyńska i Zarszyn[11].

Nowa gmina Zarszyn objęła obszar znacznie mniejszy niż w odsłonie sprzed 1954 roku, ponieważ część jej dawnego terytorium włączono do gmin: Bukowsko (Dudyńce i Pobiedno) i Sanok (Jędruszkowce, Markowce, Pisarowce i Strachocina) w powiecie bieszczadzkim.

1 czerwca 1975 roku gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. krośnieńskim[12].

Gminę Zarszyn zredukowano ponownie 2 kwietnia 1991, kiedy to z części jej obszaru (sołectwa Besko, Mymoń i Poręby) utworzono nową gminę Besko[13].

Od 1999 ponownie w powiecie sanockim, w nowym województwie podkarpackim.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[14] gmina Zarszyn ma obszar 105,96 km², w tym:

  • użytki rolne: 67%
  • użytki leśne: 25%

Gmina stanowi 8,65% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2018 r. [15]

OpisOgółemKobietyMężczyźni
Jednostkaosób %osób %osób %
Populacja9321100481251,62450948,38
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
  • Struktura demograficzna[15]
Gmina Zarszyn Liczba ludności W wieku

od 2-17 lat

 W wieku

od 18-60 lat

 W wieku

od 61 lat

i powyżej

Ogółem 9321 1782 5575 1964
Kobiety 4812 886 2770 1156
Mężczyźni 4509 896 2805 808

Struktura demograficzna[4]

Lp. Miejscowość Liczba ludności Urodzenia Zgony
ogółem kobiety mężczyźni ogółem kobiety mężczyźni
1. Bażanówka 811 9 4 5 4 1 3
2. Długie 1611 14 8 6 11 5 6
3. Jaćmierz 794 7 4 3 11 6 5
4. Nowosielce 1362 13 8 5 15 7 8
5. Odrzechowa 1164 17 8 9 16 8 8
6. Pastwiska 225 - - - 4 3 1
7. Pielnia 943 15 7 8 12 5 7
8. Posada Jaćmierska 485 7 2 5 3 - 3
9. Posada Zarszyńska 946 7 6 1 8 2 6
10. Zarszyn 980 11 6 5 11 4 7
Razem 9321 100 53 47 95 41 54

Sołectwa

Bażanówka, Długie, Jaćmierz, Jaćmierz Przedmieście, Nowosielce, Odrzechowa, Pastwiska, Pielnia, Posada Jaćmierska, Posada Zarszyńska, Zarszyn[2]

Sąsiednie gminy

Besko, Brzozów, Bukowsko, Haczów, Rymanów, Sanok

Przypisy

  1. 1 2 Raport o stanie Gminy Zarszyn za rok 2020. s. 6
  2. 1 2 gminy, sołectwa
  3. 1 2 Urząd Statystyczny w Rzeszowie
  4. 1 2 Raport o stanie Gminy Zarszyn za rok 2018
  5. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 649
  6. ↑ Lwowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 113
  7. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  8. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  9. ↑ Uchwała Nr 33/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu sanockiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  10. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. ↑ Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972, Nr 16, Poz. 193).
  12. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 19
  13. ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8
  14. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  15. 1 2 Start [online], www.zarszyn.pl [dostęp 2019-06-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-06] (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.