Zarzyce Wielkie

Zarzyce Wielkie
wieś
Ilustracja
Dwór w Zarzycach Wielkich
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

wadowicki

Gmina

Kalwaria Zebrzydowska

Wysokość

250 m n.p.m.

Liczba ludności 

544

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

34-142[1]

Tablice rejestracyjne

KWA

SIMC

0057023

Położenie na mapie gminy Kalwaria Zebrzydowska
Mapa konturowa gminy Kalwaria Zebrzydowska, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zarzyce Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Zarzyce Wielkie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zarzyce Wielkie”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zarzyce Wielkie”
Ziemia49°53′08″N 19°43′35″E/49,885556 19,726389[2]

Zarzyce Wielkie – wieś w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Kalwaria Zebrzydowska.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Położenie

Wieś leży w zachodniej części Pogórza Wielickiego 250 m n.p.m., na prawym brzegu Skawinki (Cedronu). Starsza część wsi usadowiła się bliżej Doliny Skawinki i Doliny Solcy, a nowsza na grzbiecie wydłużonej, wschodniej części Krowiej Góry.

Według TERYT integralnymi częściami Zarzyc Wielkich są: Dół, Granice.

Historia

Widok dworu w Zarzycach Wielkich przed usunięciem wieżyczki

Zarzyce Wielkie od początku swojego istnienia związane były z Leńczami. Zaczęły się one wyodrębniać z macierzystej wsi po 1274, kiedy rzeka Skawinka na tym odcinku stała się granicą państwową między Księstwem opolskim (po północnej stronie Skawinki), a ziemią krakowska (po południowej stronie Skawinki). Nazwa „Zarzecze” jako oznaczenie „zarzecznej” części Leńcz, po raz pierwszy została użyta w 1381. W 1453 wieś nazwano Leńczami Średnimi.
W 1680 z tego „Zarzecza”, czyli Leńcz Średnich, wyodrębniły się kolejne jednostki: Zarzecze Wielkie i Zarzecze Małe. Jednak aż do końca XVIII wieku stanowiły one część Leńcz. Dopiero w XIX wieku zostały ostatecznie wydzielone pod nazwą Zarzyce (Wielkie i Małe).

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[3].

  • Zespół dworski: dwór, zabudowa gospodarcza i resztkówka parku krajobrazowego.

We wsi znajduje się willa „Mądrzykówka” oraz zespół podworski, w którym obecnie mieści się przedsiębiorstwo usług hotelarsko-turystycznych „Dwór”. Obiekt ten pochodzi z XVIII w. W 1905 r., należał on do J. Rybickiego, a podczas okupacji niemieckiej (1939-45) należał do dr. Klimały, który był związany z podziemną działalnością ruchu oporu[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1605 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 159257
  3. ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
  4. ↑ Zinkow J., Wokół Klawarii Zebrzydowskiej i Lanckorony, 2000, Wyd. Calvarianum
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.