107 mm armata dywizyjna wz. 1940 (M-60)
 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Prototypy | |
| Produkcja seryjna | |
| Wyprodukowano |
127 szt. |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Kaliber |
106,7 mm |
| Długość lufy |
4480 mm (L/42) |
| Donośność |
18 130 m |
| Odległość strzału bezwzgl. |
1070 m |
| Prędkość pocz. pocisku |
737 m/s (pocisk o masie 17,18 kg) |
| Masa |
4000 kg (bojowa) |
| Kąt ostrzału |
do +45° (w pionie) |
| Szybkostrzelność |
5–6 strz/min |
| Obsługa |
8 osób |
| Prędkość marszowa |
18–20 km/h (po drogach utwardzonych) |
.svg.png){kind=small}
107 mm armata dywizyjna wz. 1940 (M-60) (ros. 107-мм дивизионная пушка образца 1940 года, М-60) – radziecka armata polowa wyprodukowana w krótkiej serii w latach 1940–1941.
W 1939 roku wywiad sowiecki poinformował szefa GAU, marszałka G.I. Kulika, że przemysł niemiecki jest gotowy do rozpoczęcia produkcji nowych, silnie opancerzonych czołgów uzbrojonych w armaty kalibru 100 mm. W związku z tą informacją uznano, że sowieckie armaty przeciwpancerne kalibru 45 mm oraz armaty dywizyjne kalibru 76 mm nie będą w stanie skutecznie zwalczać czołgów niemieckich.
Dlatego decyzją GAU przyspieszono trwające już prace nad 107 mm armatą dywizyjną. Prace te rozpoczęto na początku 1939 roku i ich efektem były prototypy armat M-25, M-45 i M-60. Po próbach prototypów postanowiono kontynuować rozwój armaty M-60 skonstruowanej w Fabryce Nr 172 w Permie. Po dalszych testach przeprowadzonych pod koniec 1939 i w pierwszej połowie 1940 roku armatę M-60 przyjęto do uzbrojenia. Produkcję działa uruchomiono w nowo powstałej Fabryce Nr 352 w Nowoczerkasku. Wyprodukowała ona 24 armaty w 1940 roku, a następnie 103 w 1941, po czym produkcję przerwano w wyniku zajęcia miasta przez wojska niemieckie. Nie udało się w całości ewakuować urządzeń fabryki, co było jednym z powodów całkowitego zaniechania dalszej produkcji działa. Małą liczbę dział wyprodukowała też fabryka w Permie.
Po przerwaniu produkcji M-60 nie uruchomiono produkcji innych armat kalibru 107 mm takich jak prototypowe ZiS-24 i 25 konstrukcji Grabina, czy tego samego kalibru armaty 9S-1.
Według planów armaty M-60 miały stanowić uzbrojenie artylerii dywizyjnej, jednak planu tego nie zrealizowano. Wiosną 1941 roku rozpoczęto formowanie dwupułkowych brygad artylerii przeciwpancernej. W każdym pułku jeden z dywizjonów miał być wyposażony w armaty M-60. Zakończenie produkcji tych dział sprawiło, że większość dywizjonów w miejsce armat M-60 wyposażono w działa przeciwlotnicze 52-K kalibru 85 mm. Pod koniec 1941 brygady te rozwiązano, a pozostałe działa były przydzielone do samodzielnych dywizjonów artylerii przeciwpancernej. Armaty M-60 były używane do końca wojny, choć z powodu ich małej liczby nie odegrały znaczącej roli.
Bibliografia
- А. Иванов: Артиллерия СССР в перод вовторой мировой войны. Санкт-Петербург: Издательский Дом «Нева», 2003.
Linki zewnętrzne
- Opis na stronie www.victory.mil.ru. victory.mil.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
- Opis na stronie easyget.narod.ru/artl/. easyget.narod.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-26)].