Caudron J

Caudron J
	; Caudron J
	Dane podstawowe
Państwo	Francja
Producent	Société des Avions Caudron
Typ	wodnosamolot
Konstrukcja	dwupłat
Załoga	2
	Historia
Data oblotu	1913
	Dane techniczne
Napęd	1 silnik rotacyjny Gnome
Moc	59–75 kW (80–100 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	15,1 m
Długość	9 m
Powierzchnia nośna	40 m²
	Masa
Własna	500 kg
Startowa	800 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	95 km/h
Prędkość wznoszenia	33 m/min
	Dane operacyjne
	Użytkownicy
	Francja, Chiny, Imperium Rosyjskie, Wielka Brytania

Caudron J – francuski dwumiejscowy wodnosamolot pływakowy w układzie dwupłatu z okresu I wojny światowej, zaprojektowany i zbudowany w wytwórni Société des Avions Caudron. Produkowana seryjnie maszyna używana była w niewielkich ilościach przez lotnictwo morskie Marine nationale, Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego, Royal Naval Air Service i w Chinach.

Historia

Wodnosamolot Caudron J został zaprojektowany przez braci Gastona i René Caudron w rodzinnej wytwórni Société des Avions Caudron w 1913 roku^[1]. Maszyna została w tym samym roku zaprezentowana na Międzynarodowej Wystawie Lotniczej^[1]. Zbudowany w układzie dwupłatu dwuosobowy samolot miał dwuprzęsłową konstrukcję skrzydeł, z których górne było znacznie dłuższe od dolnego^[1]. Para skośnych rozpórek rozciągała się od końca dolnego płata do krawędzi górnego^[1]. Oba pływaki wyposażone były w małe kółka, które umożliwiały bezproblemowy transport samolotu na lądzie^[1]. Pojedynczy ster kierunku i stery wysokości były wsparte podwójnymi zastrzałami, a na przedłużeniu steru kierunku zamontowany był mały pływak ogonowy^[1]. Do napędu użyto silnika rotacyjnego Gnome o mocy 75 kW (100 KM)^[1].

Użycie

Francja

Wodnosamolot Caudron J na pokładzie tendra wodnosamolotów Foudre — Caudron J na pokładzie tendra wodnosamolotów „Foudre”

W 1913 roku Caudron J wziął udział w kilku zorganizowanych przez francuskie lotnictwo morskie konkursach, mających na celu wybór samolotu do służby na pokładach francuskich okrętów^[1]. W ich wyniku Marine nationale zamówiło niewielką liczba egzemplarzy seryjnych, które używane były głównie do zadań szkolnych, operując m.in. z pokładu tendra wodnosamolotów „Foudre” (dwie sztuki) i z bazy w Deauville (maszyna oznaczona numerem 6)^[1]^[2]. Samoloty używane były także na podwoziu kołowym^[2].

Chiny

Niewielka liczba maszyn Caudron J została 13 lipca 1913 roku zakupiona przez Chiny (łącznie 16 samolotów produkcji zakładów Caudron: G.2, G.3 i J)^[3].

Imperium Rosyjskie

Rosja zakupiła dwa egzemplarze samolotu, które używane były przez Marynarkę Wojenną Imperium Rosyjskiego na Morzu Czarnym^[4].

Wielka Brytania

W 1913 roku Royal Naval Air Service zakupiło kilka maszyn Caudron J, które otrzymały numery 55–57^[2]^[4]. Samoloty z numerami 55 i 56 napędzane były silnikami Gnome o mocy 80 KM i operowały z pokładu krążownika HMS „Hermes”, zaś egzemplarz o numerze 57 z silnikiem Gnome o mocy 100 KM bazował na Isle of Grain^[4].

Opis konstrukcji i dane techniczne

Caudron J był jednosilnikowym, dwuosobowym dwupłatowym wodnosamolotem pływakowym^[5]. Rozpiętość skrzydeł wynosiła 15,1 metra, a powierzchnia nośna 40 m²^[4]. Długość samolotu wynosiła 9 metrów^[4]. Masa własna wynosiła 500 kg, zaś masa całkowita (startowa) 800 kg^[4]. Napęd stanowił chłodzony powietrzem silnik rotacyjny Gnome o mocy od 59 do 75 kW (80–100 KM)^[4]. Prędkość maksymalna wynosiła 95 km/h, prędkość wznoszenia 33 metry na minutę^[4].

Przypisy

1 2 3 4 5 6 7 8 9 Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 141.
1 2 3 Opdycke 1999 ↓, s. 82.
↑ Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 141, 145.
1 2 3 4 5 6 7 8 Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 142.
↑ Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 141–142.

Bibliografia

James J. Davilla, Arthur M. Soltan: French Aircraft of the First World War. Stratford, Connecticut: Flying Machines Press, 1997. ISBN 0-9637110-4-0. (ang.).
Leonard E. Opdycke: French Aeroplanes Before the Great War. Atglen: Schiffer Publishing Ltd., 1999. ISBN 0-7643-0752-5. (ang.).

Linki zewnętrzne

Sylwetka samolotu Caudron J w serwisie «Уголок неба». airwar.ru. [dostęp 2023-12-13]. (ros.).

[CITEREFDavillaSoltan1997141-1] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 141.

[CITEREFOpdycke199982-2] 1 2 3 Opdycke 1999 ↓, s. 82.

[CITEREFDavillaSoltan1997141,_145-3] Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 141, 145.

[CITEREFDavillaSoltan1997142-4] 1 2 3 4 5 6 7 8 Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 142.

[CITEREFDavillaSoltan1997141–142-5] Davilla i Soltan 1997 ↓, s. 141–142.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Samoloty myśliwskie	Breguet 17 Caudron R.11 Hanriot HD.1 Hanriot HD.2 Morane-Saulnier I Morane-Saulnier L Morane-Saulnier N Nieuport 11 Nieuport 16 Nieuport 17 Nieuport 21 Nieuport 23 Nieuport 24 Nieuport 27 Nieuport 28 SPAD S.A1 SPAD S.VII SPAD S.XII SPAD S.XIII SPAD S.XVII SPAD S.XX
Samoloty bombowe	Caudron G.4 Voisin III
Samoloty wielozadaniowe i szkolne	AR1/AR2 Caudron G.2 Caudron G.3 Morane-Saulnier AR Murice Farman S-7 Nieuport 83
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowce	Breguet 14 Caudron R.11 Nieuport 10 Salmson 2 SPAD S.XI
Wodnosamoloty i łodzie latające	Caudron J Donnet-Denhaut DD-2 Donnet-Denhaut DD-8 Donnet-Denhaut DD-9 Donnet-Denhaut DD-10 FBA Typ A Georges Levy 40 HB2 SPAD S.XIV Tellier T-3
Konstrukcje prototypowe	Blériot 67 Blériot 71 Blériot 73 Breguet 11 Corsaire Dufaux C.2 Nieuport 25 Salmson 3