Diacetyl
|
|
| Nazewnictwo |
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC) |
butano-2,3-dion |
| Inne nazwy i oznaczenia |
| 2,3-butanodion, biacetyl, dimetyloglioksal, daw. dwumetyloglioksal |
|
| Ogólne informacje |
| Wzór sumaryczny |
C4H6O2 |
| Inne wzory |
Ac−Ac, CH
3−(CO)−(CO)−CH
3 |
| Masa molowa |
86,09 g/mol |
| Wygląd |
bezbarwna ciecz o silnym zapachu podobnym do chloru |
| Identyfikacja |
| Numer CAS |
431-03-8 |
| PubChem |
650 |
|
|
| InChI |
|
InChI=1S/C4H6O2/c1-3(5)4(2)6/h1-2H3 |
| InChIKey |
QSJXEFYPDANLFS-UHFFFAOYSA-N |
|
| Właściwości |
|
|
| Gęstość |
| 0,9808 g/cm³ (18 °C)[1]; ciecz |
|
| Rozpuszczalność w wodzie |
| 464 g/kg (20 °C)[2] |
| w innych rozpuszczalnikach |
| mieszalny w każdym stosunku z etanolem i eterem dietylowym, rozpuszczalny w benzenie i tetrachlorometanie[1] |
|
| Temperatura topnienia |
−1,2 °C[1] |
| Temperatura wrzenia |
87,5 °C[1] |
| logP |
−0,467[3] |
| Współczynnik załamania |
1,3951 (589 nm, 20 °C)[1] |
| Prężność pary |
7,45 kPa (20 °C)[4]
10 kPa (30,7 °C)[5]
100 kPa (84,8 °C)[5] |
|
| Niebezpieczeństwa |
|
| Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-12-09] |
|
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów |
| Na podstawie podanej karty charakterystyki |
|
|
| Zwroty H |
H225, H302, H315, H319, H331, H335 |
| Zwroty P |
P210, P301+P312+P330, P302+P352, P304+P340+P311, P305+P351+P338 |
|
| NFPA 704 |
Na podstawie
podanego źródła[6] |
|
|
|
| Temperatura zapłonu |
7 °C (zamknięty tygiel)[3]
27 °C (zamknięty tygiel)[4] |
| Granice wybuchowości |
2,4–13%[3] |
| Numer RTECS |
EK2625000 |
| Dawka śmiertelna |
LD50 1580 mg/kg (szczur, doustnie)[3] |
|
| Podobne związki |
| Podobne związki |
glioksal, kwas pirogronowy, kwas szczawiowy |
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Diacetyl, 2,3-butanodion, dimetyloglioksal, CH
3COCOCH
3 – organiczny związek chemiczny zbudowany z dwóch grup acetylowych (Ac−Ac). Najprostszy diketon wicynalny (tj. zawierający dwie grupy ketonowe w pozycjach sąsiednich). Żółta ciecz wrząca w 88 °C. Występuje w maśle i olejkach eterycznych. Stosowany w przemyśle spożywczym, nadaje potrawom maślany smak. Powstaje naturalnie w procesie produkcji piwa. Jest obecny zwłaszcza w młodych piwach. W małych stężeniach jest pożądany w takich gatunkach piwa jak np. scotch ale, dry stout, english bitter lub oktoberfest, jeśli jednak występuje w większych ilościach, psuje aromat piwa nieprzyjemnym zapachem masła[7][8][niewiarygodne źródło?][9]. Może powodować zarostowe zapalenie oskrzelików[10]. Rozcieńczony wodny roztwór diacetylu daje pozytywny wynik w próbie jodoformowej.
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Haynes 2016 ↓, s. 3-76.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-142.
- 1 2 3 4 2,3-Butanodion (nr 11038) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2019-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- 1 2 Haynes 2016 ↓, s. 16-18.
- 1 2 Haynes 2016 ↓, s. 6-100.
- ↑ Diacetyl (nr 11038) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2019-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Dwuacetyl / diacetyl (0620), [w:] PawełP. Leszczyński PawełP., Opis cech sensorycznych piwa, Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych, s. 2 [dostęp 2024-01-13] .
- ↑ Diacetyl [online], Wiki piwo.org [dostęp 2015-01-01] .
- ↑ AndrzejA. Sadownik AndrzejA., Diacetyl w przelocie, „Piwowar”, 13, zima 2013, s. 22, ISSN 2082-4874 .
- ↑ P.P. Kovacic P.P., A.L.A.L. Cooksy A.L.A.L., Electron transfer as a potential cause of diacetyl toxicity in popcorn lung disease, „Reviews of Environmental Contamination and Toxicology”, 204, 2010, s. 133–148, DOI: 10.1007/978-1-4419-1440-8_2, PMID: 19957235 .
