Friedrich Merz

Pochodzi z Nadrenii Północnej-Westfalii. Syn Joachima i Pauli^[2]. Urodził się jako najstarszy z czwórki rodzeństwa. Jego pochodzący z Wrocławia ojciec był sędzią sądu w Arnsbergu^[3]. Dziadek od strony matki, Josef Paul Sauvigny, w latach 1917–1937 był burmistrzem Brilonu; należał do Niemieckiej Partii Centrum i do NSDAP^[3][4].

W młodości Friedrich Merz sprawiał trudności wychowawcze, miał też problemy w nauce, przez co musiał powtarzać ósmą klasę i zmienić szkołę średnią^[5]. W 1975 zdał egzamin maturalny, po czym odbył służbę wojskową. W latach 1976–1982 studiował prawo na Uniwersytecie w Bonn, był stypendystą Fundacji Konrada Adenauera. W 1982 i 1985 zdał państwowe egzaminy prawnicze I oraz II stopnia.

W latach 1985–1986 orzekał w sądzie w Saarbrücken, następnie podjął praktykę adwokacką. W drugiej połowie lat 80. pracował w organizacji przemysłowej Verband der Chemischen Industrie^[6].

W 1972 wstąpił do Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej, był przewodniczącym jej struktur młodzieżowych w swojej rodzinnej miejscowości. W latach 1989–1994 sprawował mandat posła do Parlamentu Europejskiego III kadencji^[7].

W wyborach w 1994 po raz pierwszy uzyskał mandat posła do Bundestagu z powiatu Hochsauerland. Z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w 1998, 2002 i 2005^[6][1]. Od listopada 1998 był wiceprzewodniczącym frakcji CDU/CSU. W lutym 2000 stanął na jej czele, zastępując Wolfganga Schäuble. Ustąpił we wrześniu 2002 na rzecz Angeli Merkel. Od października 2002 do listopada 2004 ponownie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego frakcji CDU/CSU w Bundestagu^[1]. W 2009 zrezygnował z aktywności politycznej. Został partnerem w oddziale międzynarodowej firmy prawniczej Mayer Brown w Düsseldorfie^[8]. Powoływany także w skład organów nadzorczych i zarządzających różnych przedsiębiorstw, m.in. AXA i Commerzbanku^[1].

30 października 2018, dzień po ogłoszeniu przez Angelę Merkel rezygnacji z ubiegania się o przywództwo w CDU na kolejną kadencję^[9], ogłosił zamiar kandydowania na zwalniające się stanowisko w partii^[10]. W grudniu 2018 przegrał jednak w drugiej turze głosowania z Annegret Kramp-Karrenbauer^[11]. Kandydował na przewodniczącego chadeków również w kolejnych wyborach – wówczas w styczniu 2021 w drugiej turze głosowania pokonał go Armin Laschet^[12]. W tym samym roku ponownie został wybrany do Bundestagu^[13].

W grudniu 2021 kolejny raz ubiegał się o funkcję przewodniczącego partii (w związku z zapowiedzianą przez Armina Lascheta rezygnacją); w przeprowadzonym wówczas plebiscycie wśród członków chadeków zajął pierwsze miejsce, otrzymując ponad 60% głosów^[14]. Stanowisko to objął w styczniu 2022^[15]. W lutym 2022 został wybrany na przewodniczącego frakcji poselskiej CDU/CSU w Bundestagu^[16]. Kierował nią do maja 2025, kiedy to został zastąpiony na tym stanowisku przez Jensa Spahna^[17].

We wrześniu 2024 został oficjalnym kandydatem CDU i CSU na kanclerza w kolejnych wyborach^[18], do których doszło w lutym 2025. Chadecy zajęli w nich pierwsze miejsce, a lider sojuszu zapewnił sobie wówczas poselską reelekcję^[19].

W kwietniu 2025 przedstawiono umowę koalicyjną zawartą między CDU i CSU oraz Socjaldemokratyczną Partią Niemiec^[20], która następnie została zatwierdzona.

Friedrich Merz stał się kandydatem nowej większości na urząd kanclerza. 6 maja 2025 w pierwszym głosowaniu Bundestag nie zatwierdził jednak jego nominacji (otrzymał 310 głosów przy wymaganej większości 316 głosów)^[21]. Jeszcze tego samego dnia doszło do drugiego głosowania – uzyskał wówczas poparcie niższej izby federalnego parlamentu z wynikiem 325 głosów „za” (przy 289 głosach „przeciw”, 1 wstrzymującym się i 3 nieważnych)^[21]. Następnie został zaprzysiężony wraz z członkami swojego gabinetu, rozpoczynając tym samym urzędowanie^[22].