Killer World Tour
![]() | ||||
| Wykonawca trasy koncertowej | ||||
| Iron Maiden | ||||
| Promowane albumy | ||||
|---|---|---|---|---|
| Lokalizacje | ||||
| Data rozpoczęcia |
17 lutego 1981 | |||
| Data zakończenia |
23 grudnia 1981 | |||
| Liczba koncertów |
138 | |||
| Widownia |
1,7 mln | |||
| Iron Maiden | ||||
| ||||
Killer World Tour – trasa koncertowa heavymetalowej formacji Iron Maiden trwająca od 17 lutego 1981 do 23 grudnia 1981 roku, obejmowała ona koncerty na trzech kontynentach, w 15 krajach świata. Grupa po raz pierwszy w karierze zagrała w Ameryce Północnej (jako gość specjalny Judas Priest na trasie „World Wide Blitz Tour 1981” oraz UFO na kilku koncertach)[1] oraz Japonii, gdzie zarejestrowano ścieżki na koncertowy mini album Maiden Japan[2]. Zespół zagrał brytyjskie koncerty w większych obiektach, w tym po raz pierwszy jako gwiazda wieczoru w londyńskiej sali Hammersmith Odeon[3].
Było to również ostatnie tournée, w którym uczestniczył wokalista Paul Di’Anno, który został usunięty z szeregów grupy za niesubordynację i nadużywanie alkoholu oraz kokainy[4]. Zastąpił go pochodzący z grupy Samson charyzmatyczny, obdarzony niezwykle silnym głosem Bruce Dickinson. Grupa wystąpiła z nowym frontmanem podczas serii jesiennych koncertów we Włoszech, pierwszy z koncertów odbył się w Bolonii, 26 października 1981 roku. Trasę zakończyły trzy koncerty w Londynie, w tym czasie muzycy rozpoczęli intensywną pracę nad trzecim albumem studyjnym The Number of the Beast[5].
W toku tournée grupa zagrała serię samodzielnych koncertów w Europie Zachodniej, zapełniając obiekty o pojemności od tysiąca do 10 tys. widzów. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się koncerty w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech i we Włoszech – w tych krajach grupa była gwiazdą pierwszej wielkości. Siedem koncertów w Japonii wyprzedano na pniu, zaś przyjęcie Brytyjczyków graniczyło z ekstazą. Podczas koncertu na „Summernight Festival 1981” w Norymberdze było obecnych około 100 tys. widzów. Grupa po raz pierwszy w karierze wystąpiła w Bloku Wschodnim, dając koncert na festiwalu muzycznym w Belgradzie (Jugosławia) dla 50 tys. widzów. Był to nie tylko pierwszy występ Iron Maiden za Żelazną Kurtyną, lecz również pierwszy koncert przedstawicieli nowej generacji heavy metalu w tzw. Bloku Wschodnim[6]. Zespół dał również pierwsze występy festiwalowe, podczas których był headlinerem, lub co-headlinerem imprezy (Milwaukee, Belgrad, Annecy, Orange, Offenbach)[7].
Z uwagi na częstą niedyspozycję wokalisty Paula Di’Anno kilkanaście koncertów trasy zostało anulowanych. Odwołano część wyprzedanych koncertów w Niemczech, co doprowadziło do zamieszek ulicznych opisywanych przez tamtejszą prasę[3][7]. Ostatni koncert grupy z dotychczasowym frontmanem miał miejsce w Kopenhadze (Odd Fellow Mansion), 10 września 1981 roku. „Killer World Tour” okazała się dużym sukcesem, w ramach trasy muzycy występowali w małych i wielkich salach, na stadionach i wielkich festiwalach. Zabukowano 138 koncertów, zainteresowanie którymi wyraziło 1,7 mln widzów na całym świecie[4].
Supporty
- Trust – trasa po Wielkiej Brytanii[8].
- Whitesnake – koncerty amerykańskie[8].
- Accept – koncerty niemieckie[8].
- More – koncerty europejskie[8].
- Ocean – koncerty europejskie[8].
- Humble Pie – koncerty amerykańskie[8].
- Bijelo Dougone – koncerty we Włoszech[8].
- Joe Perry Project – koncerty amerykańskie[8].
Artyści supportowani przez Iron Maiden
- Judas Priest – koncerty trasy amerykańskiej[8].
- Kansas – koncerty festiwalowe[8].
- Blue Öyster Cult – niemieckie festiwale[8].
- Motörhead – niemieckie festiwale[8].
- Foreigner – niemieckie festiwale[8].
- UFO – Kalifornia[8].
- Humble Pie – Long Beach Arena[8].
Setlista

- „Wrathchild” (z albumu Killers, 1981)
- „Purgatory” (z albumu Killers, 1981)
- „Sanctuary” (z albumu Iron Maiden, 1980)
- „Remember Tomorrow” (z albumu Iron Maiden, 1980)
- „Another Life” (z albumu Killers, 1981)
- „Genghis Khan” (z albumu Killers, 1981)
- „Killers” (z albumu Killers, 1981)
- „Innocent Exile” (z albumu Killers, 1981)
- „Murders in the Rue Morgue” (z albumu Killers, 1981)
- „Twilight Zone” (z albumu Killers, 1981)
- „Phantom of the Opera” (z albumu Iron Maiden, 1980)
- „Iron Maiden” (z albumu Iron Maiden, 1980)
Bisy[9]:
- „Running Free” (z albumu Iron Maiden, 1980)
- „Transylvania” (z albumu Iron Maiden, 1980)
- Guitar solo
- „Drifter” (z albumu Killers, 1981)
- „Prowler” (z albumu Iron Maiden, 1980)
Uwagi:
- „Strange World” (z albumu Iron Maiden, 1980) oraz „I’ve Got the Fire” (cover grupy Montrose) były wykonywane tylko kilkakrotnie, w tym podczas trasy po Japonii[9].
- „22 Acacia Avenue” i „Children of the Damned” wykonano 15 listopada podczas koncertu w Rainbow Theatre jako zapowiedź trzeciego albumu The Number of the Beast. Solo w intro do „Children of the Damned” różniło się od wersji albumowej[9].
- „The Prisoner” i „Run to the Hills” zostały zagrane podczas „tajnego” show w Ruskin Arms, 23 grudnia 1981 roku. „The Prisoner” miał nieco inny tekst w drugiej partii refrenu[9].
Oprawa trasy

Oprawa trasy w zasadzie była kontynuacją pomysłów, które grupa zaprezentowała w 1980 roku. Formacja użyła dokładnie tego samego zestawu świateł, opartego na tradycyjnych reflektorach zawieszonych na trzech rampach, oraz ośmiu zestawów z szesnastoma jupiterami, ustawionych po bokach estrady, nad zestawem perkusyjnym oraz w głębi sceny. Grupa wykorzystała także kaskady halogenów zamontowanych na górnej rampie i po bokach sceny. System oświetleniowy ukrywał kilka linijek wyposażonych w światła punktowe oraz dodatkowe reflektory otaczające zestaw perkusyjny i rozmieszczone na szczycie sceny. Pojawiła się natomiast dodatkowa kotara z wizerunkiem maskotki – Eddiego znanym z okładki promowanego albumu Killers czy specjalna, obrotowa kula lustrzana rozświetlająca publiczność. Nie wykorzystywano pirotechniki, natomiast nader chętnie ekipa techniczna wtłaczała na estradę kłęby pary z suchego lodu[4].
Podobnie, jak miało to miejsce przed rokiem, podczas prezentowania kompozycji „Iron Maiden” na scenę wkraczali techniczni przebrani za maskotkę grupy, dzierżąc w dłoniach miotacze suchego lodu zwieńczone reflektorami. Muzykom na tym etapie kariery zależało, na zachowaniu surowego wizerunku koncertowego, pozbawionego zbytnich upiększeń i para-teatralnych rekwizytów. Zrezygnowano z jakiejkolwiek scenografii, jeśli nie liczyć symetrycznie rozstawionych zestawów kolumn i wzmacniaczy czy podium pod perkusję. Liczył się wyłącznie surowy heavy rock. Koncerty, w których uczestniczył już Bruce Dickinson pod względem wizerunkowym nie odbiegały od tego standardu, natomiast w ramach rozgrzewki zespół kilkakrotnie wykonał parę kompozycji przygotowanych na trzeci album studyjny[4].
Daty trasy
UWAGA! w wyniku aktualizacji danych, nazwy obiektów nie muszą się pokrywać ze stanem pierwotnym, znanym z materiałów prasowych grupy.
| Data | Miasto | Kraj | Obiekt |
|---|---|---|---|
| Europa | |||
| 17 lutego 1981 | Ipswich | Gaumont Hall | |
| 18 lutego 1981 | Norwich | University of East Anglia | |
| 19 lutego 1981 | Oksford | New Theatre | |
| 20 lutego 1981 | Lancaster | Lancaster University | |
| 21 lutego 1981 | Derby | Assembly Rooms | |
| 22 lutego 1981 | Manchester | O2 Apollo Manchester | |
| 23 lutego 1981 | Hanley | Victoria Hall | |
| 24 lutego 1981 | Dunstable | Queensway Hall | |
| 26 lutego 1981 | Guildford | Guildford Civic Hall | |
| 27 lutego 1981 | Bristol | Colston Hall | |
| 28 lutego 1981 | Taunton | Odeon | |
| 1 marca 1981 | Bournemouth | Winter Gardens | |
| 2 marca 1981 | Southampton | Gaumont Theatre | |
| 4 marca 1981 | Bradford | St George’s Hall | |
| 5 marca 1981 | Liverpool | Liverpool Empire | |
| 6 marca 1981 | Middlesbrough | Town Hall | |
| 7 marca 1981 | Newcastle upon Tyne | Newcastle City Hall | |
| 8 marca 1981 | Glasgow | Apollo Glasgow | |
| 9 marca 1981 | Edynburg | Odeon | |
| 10 marca 1981 | Sheffield | Sheffield City Hall | |
| 12 marca 1981 | Birmingham | Birmingham Odeon | |
| 13 marca 1981 | Cambridge | Corn Exchange | |
| 14 marca 1981 | Bracknell | Leisure Centre | |
| 15 marca 1981 | Londyn | Hammersmith Odeon | |
| 18 marca 1981 | Lille | Palais St. Sauveur | |
| 19 marca 1981 | Hawr | Arena des Soprts | |
| 20 marca 1981 | Reims | Maison des Sports | |
| 21 marca 1981 | Paryż | Bataclan | |
| 22 marca 1981 | |||
| 23 marca 1981 | Lyon | Palais d’Hiver | |
| 24 marca 1981 | Miramas | Salle des Fêtes | |
| 25 marca 1981 | Tulon | Patinoire Vert Côteau | |
| 26 marca 1981 | Nicea | Théâtre de verdure de Nice | |
| 27 marca 1981 | Montpellier | Palais des Sports | |
| 28 marca 1981 | Nicea | Palasport Olimpicco Arena | |
| 29 marca 1981 | San Remo | Teatro Ariston | |
| 30 marca 1981 | Mediolan | Rolling Stone | |
| 31 marca 1981 | Reggio nell’Emilia | Palasport | |
| 1 kwietnia 1981 | Brescia | Palasport | |
| 2 kwietnia 1981 | Gorycja | Palasport | |
| 2 kwietnia 1981 | |||
| 3 kwietnia 1981 | Turyn | PalaRuffini | |
| 5 kwietnia 1981 | Zurych | Volkshaus | |
| 6 kwietnia 1981 | Monachium | Circus Krone | |
| 7 kwietnia 1981 | Düsseldorf | Philipshalle | |
| 8 kwietnia 1981 | Kolonia | Colliseum | |
| 9 kwietnia 1981 | Kassel | Arena | |
| 10 kwietnia 1981 | Berlin | Neue Welt | |
| 12 kwietnia 1981 | Würzburg | KD Halle | |
| 13 kwietnia 1981 | Mannheim | Mannheim Halle | |
| 14 kwietnia 1981 | Villingen | Centrum | |
| 15 kwietnia 1981 | Karlsruhe | Halle | |
| 16 kwietnia 1981 | Erlangen | Musik Center | |
| 17 kwietnia 1981 | Strasburg | Arena | |
| 18 kwietnia 1981 | Miluza | Palais des Sports | |
| 19 kwietnia 1981 | Douvaine | Salle de la Bulle | |
| 21 kwietnia 1981 | Tuluza | Colomiers Hall | |
| 22 kwietnia 1981 | Bordeaux | Salle du Grand Parc | |
| 23 kwietnia 1981 | Orlean | Rothonde | |
| 24 kwietnia 1981 | Genk | Limburghal | |
| 25 kwietnia 1981 | Antwerpia | Cine Roma Hall | |
| 26 kwietnia 1981 | Lejda | Groenoordhal | |
| 27 kwietnia 1981 | Winschoten | De Klinker | |
| 28 kwietnia 1981 | Nijmegen | Concertgebouw de Vereeniging | |
| 29 kwietnia 1981 | Brema | Beat Club Show | |
| 30 kwietnia 1981[a] | Offenbach | Offenbach Stadion | |
| 1 maja 1981 | Hamburg | Sporthalle | |
| 2 maja 1981[b] | Dortmund | Dortmunder Stadion | |
| 9 maja 1981 | Oslo | Oslo Arena | |
| Azja | |||
| 21 maja 1981 | Tokio | Tokyo KNH | |
| 22 maja 1981 | Osaka | Festival Hall | |
| 23 maja 1981 | Nagoja | Aichi KNH | |
| 24 maja 1981 | Tokyo | Nakano Sun Plaza Hall | |
| 24 maja 1981 | |||
| 25 maja 1981 | |||
| 26 maja 1981 | |||
| Ameryka Północna | |||
| 3 czerwca 1981 | Las Vegas, Nevada | Planet Hollywood Resort | |
| 4 czerwca 1981 | Phoenix, Arizona | Arizona Coliseum | |
| 5 czerwca 1981 | El Paso, Teksas | El Paso Coliseum | |
| 6 czerwca 1981 | Odessa, Teksas | Ector County Coliseum | |
| 7 czerwca 1981 | Lubbock, Teksas | Memorial Coliseum | |
| 8 czerwca 1981 | McAllen, Teksas | Villa Real Center | |
| 9 czerwca 1981 | Laredo, Teksas | Lerdo Center | |
| 10 czerwca 1981 | San Antonio, Teksas | Convention Center Arena | |
| 11 czerwca 1981 | Dallas, Teksas | Moody Coliseum | |
| 13 czerwca 1981 | Houston, Teksas | Sam Houston Coliseum | |
| 14 czerwca 1981 | Detroit, Michigan | Harpos Theatre | |
| 19 czerwca 1981 | Toronto, Ontario | Concert Hall | |
| 21 czerwca 1981 | Montreal, Quebec | Le Club | |
| 22 czerwca 1981[c] | Milwaukee, Michigan | Henry Maier Park | |
| 26 czerwca 1981 | Lynwood, Illinois | Point East Center | |
| 27 czerwca 1981 | Cleveland, Ohio | Agora Ballroom | |
| 28 czerwca 1981 | Landover, Maryland | Capital Centre | |
| 1 lipca 1981 | Asbury Park, New Jersey | Asbury Park Arena | |
| 2 lipca 1981 | Salisbury, Maryland | Wicomico Youth Center | |
| 3 lipca 1981 | Norfolk, Wirginia | Norfolk Scope | |
| 4 lipca 1981 | Pittsburgh, Pensylwania | Stanley Auditorium | |
| 7 lipca 1981 | Myrtle Beach, Karolina Południowa | Civic Center | |
| 9 lipca 1981 | Atlanta, Georgia | Fox Theatre | |
| 10 lipca 1981 | Johnson City, Tennessee | Freedom Hall | |
| 11 lipca 1981 | Memphis, Tennessee | Mid-South Coliseum | |
| 12 lipca 1981 | Trotwood, Ohio | Hara Arena | |
| 15 lipca 1981 | Johnstown, Pensylwania | Cambria Arena | |
| 16 lipca 1981 | Buffalo, Nowy Jork | Shea’s Performing Arts Center | |
| 17 lipca 1981 | Rochester, Nowy Jork | Auditorium Amphitheatre | |
| 18 lipca 1981 | Syracuse, Nowy Jork | Landmark Theatre | |
| 19 lipca 1981 | Albany, Nowy Jork | Palace Theatre | |
| 21 lipca 1981 | Nowy Jork | Palladium NYC | |
| 22 lipca 1981 | |||
| 23 lipca 1981 | |||
| 24 lipca 1981 | |||
| 25 lipca 1981 | New Haven, Connecticut | New Haven Coliseum | |
| 26 lipca 1981 | Allentown, Pensylwania | Great Allentown Fair | |
| 28 lipca 1981 | Boston, Massachusetts | Boston Gardens | |
| 29 lipca 1981 | Baltimore, Maryland | Royal Farms Arena | |
| 30 lipca 1981 | Upper Darby, Pennsylvania | Tower Theater | |
| 1 sierpnia 1981 | San Bernardino, Kalifornia | Swing Auditorium | |
| 4 sierpnia 1981 | Long Beach, Kalifornia | Long Beach Arena | |
| Europa | |||
| 15 sierpnia 1981[d] | Stuttgart | Cannstatter Wasen | |
| 16 sierpnia 1981[d] | Norymberga | Zeppelinfeld Stadion | |
| 22 sierpnia 1981[e] | Baarlo | Sport Park | |
| 23 sierpnia 1981[d] | Darmstadt | Stadion am Böllenfalltor | |
| 26 sierpnia 1981 | Fréjus | Des Stadione Civile | |
| 27 sierpnia 1981 | Cap d'Agde | Arènes des Sports | |
| 29 sierpnia 1981 | Bajonna | Bayonne Stadio | |
| 31 sierpnia 1981[f] | Annecy | Parc des Sports | |
| 1 września 1981[f] | Orange | Théâtre antique d’Orange | |
| 6 września 1981[g] | Belgrad | Hippodrome | |
| 8 września 1981 | Sztokholm | Draken Göta Lejon | |
| 9 września 1981 | Lund | Olympen | |
| 10 września 1981 | Kopenhaga | Odd Fellows Mansion | |
| 26 października 1981 | Bolonia | Land Rover Arena | |
| 27 października 1981 | Rzym | Teatro Tenda Open Air | |
| 28 października 1981 | Florencja | Arena | |
| 29 października 1981 | Padwa | Palasport | |
| 30 października 1981 | Mediolan | Palalido Arena | |
| 15 listopada 1981 | Londyn | Rainbow Theatre | |
| 16 listopada 1981 | |||
| 23 grudnia 1981 | The Ruskin Arms (Secret Show) | ||
Uwagi
- Zespół po raz pierwszy wystąpił w Ameryce Północnej, Japonii oraz Jugosławii – był to pierwszy koncert grupy w tzw. Bloku Wschodnim[7].
- Pierwsze występy festiwalowe, podczas których grupa była headlinerem, lub co-headlinerem (Milwaukee, Belgrad, Annecy, Orange, Offenbach)[7].
- Samodzielne koncerty Iron Maiden odbywały się w obiektach o pojemności od tysiąca do 10 tys. widzów[7].
- W ramach trasy muzycy występowali w małych i wielkich salach, na stadionach i wielkich festiwalach[7].
- Trasa należała do najbardziej intensywnych eskapad zespołu, za przykład może służyć rozkład koncertów we Francji i Włoszech w okresie marzec - kwiecień[7].
- 10 września 1981 roku w Kopenhadze odbył się ostatni koncert z Paulem Di’Anno[7].
- 23 października 1981 roku w Bolonii grupa dała pierwszy w historii koncert z Bruce’em Dickinsonem[7].
- 43 koncerty w Ameryce Północnej zgromadziły łącznie 500 tys. fanów[7].
- 8 koncertów w stanie Teksas zgromadziło łącznie 110 tys. fanów[7].
- Na festiwalu w Milwaukee stawiło się ponad 45 tys. fanów[7].
- 7 koncertów w Japonii przyciągnęło 25 tys. fanów. Dwa ostatnie koncerty odwołano z uwagi na niedyspozycję wokalisty[7].
- 12 koncertów we Włoszech przyciągnęło ponad 60 tys. fanów[7].
- 22 koncerty we Francji zobaczyło poło 160 tys. fanów – był to absolutny rekord w historii grupy oraz dla wykonawcy heavymetalowego[7].
- 17 koncertów w Niemczech zobaczyło 340 tys. fanów. Rekord w historii grupy[7].
- Podczas „Summernight Festival ’81” na Zeppelinfeld zgromadziło się ponad 100 tys. widzów[7].
- Formacja dotarła także do Jugosławii, by wystąpić na festiwalu w Belgradzie przed 50 tys. widownią. Był to nie tylko pierwszy występ grupy za Żelazną Kurtyną, lecz również pierwszy koncert przedstawicieli nowej generacji heavy metalu w tzw. Bloku Wschodnim[6]
- Koncerty zabukowane na 10 – 16 oraz 30 kwietnia w Niemczech, 27 kwietnia w Holandii, 1 maja w Niemczech, 9 maja w Norwegii oraz 25 i 26 maja w Tokio zostały odwołane ze względu na niedyspozycję wokalisty, który wybrał styl życia „gwiazdy rocka”, będąc – jak twierdził Di’Anno „zaskoczony sytuacją, która stała się udziałem muzyka potężnego zespołu heavymetalowego”[7].
- W Nagoi zarejestrowano materiał na koncertowy mini album Maiden Japan[7].
- W Kanadzie grupa dała pierwsze samodzielne koncerty. Telewizja w Toronto przygotowała specjalny dokument o zespole[7].
- Odwołanie ośmiu koncertów w Niemczech wywołało „zamieszki uliczne” rozczarowanych fanów[7].
- Koncerty w Wielkiej Brytanii odbywały się w kilkutysięcznych salach, w tym po raz pierwszy muzycy zagrali jako gwiazda wieczoru w londyńskiej prestiżowej sali Hammersmith Odeon przed 5 tys. widzów[7].
- Ostatni koncert trasy grupa zagrała jako „Genghis Khan & Charlottes The Harlots”. Dochód z koncertu został w całości przeznaczony na cele charytatywne[7].
Przypisy
- ↑ Wall, Mick: Iron Maiden: Run to the Hills, the Authorised Biography III. Sanctuary Publishing, 2004, s. 250. ISBN 1-86074-542-3. (ang.).
- ↑ Garry Bushell: Running Free, The Official Story of Iron Maiden II. Zomba Books, 1985, s. 91. ISBN 0-946391-84-X. (ang.).
- 1 2 Wall, Mick: Iron Maiden: Run to the Hills, the Authorised Biography III. Sanctuary Publishing, 2004, s. 189. ISBN 1-86074-542-3. (ang.).
- 1 2 3 4 Wall, Mick: Iron Maiden: Run to the Hills, the Authorised Biography III. Sanctuary Publishing, 2004, s. 193. ISBN 1-86074-542-3. (ang.).
- ↑ Wall, Mick: Iron Maiden: Run to the Hills, the Authorised Biography III. Sanctuary Publishing, 2004, s. 219. ISBN 1-86074-542-3. (ang.).
- 1 2 Killer World Tour, [w:] Stjepan Juras, Killers, Zadar, Croatia: Maiden Croatia Stjepan Juras, 2021, s. 179 - 184, ISBN 978-953-48280-3-8 (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Wall, Mick: Iron Maiden: Run to the Hills, the Authorised Biography III. Sanctuary Publishing, 2004, s. 194. ISBN 1-86074-542-3. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Supporty 1981. maidenfrance.fr. [dostęp 2011-05-13]. (fr.).
- 1 2 3 4 5 Setlista 1981. maidenfrance.fr. [dostęp 2011-05-13]. (fr.).
Linki zewnętrzne
- Official website
- Killer World Tour Dates. ironmaiden.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-04)].
