Komitat Máramaros

Máramaros

komitat
Herb
Państwo	Węgry
Siedziba	Máramarossziget
Data likwidacji	1918
Powierzchnia	9.716 km²
Populacja (1910) • liczba ludności	357.700
Plan
Położenie na mapie Królestwa Węgier

Máramaros (pol. Marmarosz, rum. Maramureș, niem. Maramuresch) – dawny komitat w północno-wschodniej części Królestwa Węgier.

Komitat Máramaros zajmował wschodnią połowę Zakarpacia. Obejmował dolinę górnej Cisy (Kotlinę Marmaroską) od źródeł do przełomu w górach Oaș oraz z dolinami dopływów – Riki, Terebli, Tereswy (północnych), Izy i Vișeu (południowych).

Komitat Máramaros powstał stosunkowo późno – dopiero w 1303. Siedzibą jego władz było miasto Máramarossziget (dzisiaj Sighetu Marmației). W XX wieku komitat dzielił się na dziesięć powiatów i jedno miasto.

Po rozbiorze Węgier na początku XVI wieku Máramaros wraz z całym Zakarpaciem znalazł się pod władzą książąt Siedmiogrodu. Po traktacie w Trianon komitat został podzielony między Czechosłowację (około trzech piątych obszaru) i Rumunię (około dwóch piątych). Nowa granica biegła grzbietem gór Oaș, Cisą do ujścia Vișeu i grzbietem Karpat Marmaroskich. Po stronie czechosłowackiej do żupy marmaroskiej przyłączono część dawnego Ugocsa. Część rumuńską wcielono do okręgu Marmarosz.

Po aneksji Zakarpacia przez Węgry w 1939 komitat Máramaros został odtworzony z siedzibą władz w Chuście. Po aneksji północnego Siedmiogrodu w 1940 przyłączono do niego również dotychczasową część rumuńską. Po II wojnie światowej przywrócono granicę z 1937. Czechosłowacka część komitatu weszła w skład obwodu zakarpackiego Ukraińskiej SRR (dzisiejszej Ukrainy).

W polskiej literaturze naukowej nazwa Marmarosz jest używana na określenie zarówno ukraińskiej, jak i rumuńskiej części obszaru dawnego komitatu.

• Współczesne zdjęcia Marmaroszu