Korosz dębowy
| Corticeus fasciatus | |||
| (Fabricius, 1790) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Diaperinae | ||
| Plemię |
Hypophlaeini | ||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
korosz dębowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
Korosz dębowy[1] (Corticeus fasciatus) – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Diaperinae. Zamieszkuje Europę i zachód Afryki Północnej.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1790 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Hypophlaeus fasciatus[2][3].
Morfologia
Chrząszcz o mocno wydłużonym, nieco szerszym niż u C. linearis, walcowatym ciele długości od 3 do 3,5 mm[4][5].
Poprzeczną, rdzawobrązową[5] lub czarną[4] głowę regularnie pokrywają płytkie punkty oddalone na dystanse równe średnicom. Ma ona prawie dwukrotnie szersze niż dłuższe[4], na przedzie wykrojone oczy[5].
Przedplecze jest dłuższe niż szersze, czarne[5][4], punktowane tak samo jak głowa, na przedzie mocniej sklepione[4], o przedniej krawędzi lekko zaokrąglonej, przednich kątach zaokrąglonych[5], bokach lekko ku tyłowi zbieżnych, krawędziach bocznych widocznych przy patrzeniu od góry[4], a kątach tylnych wyraźnych, rozwartych i kanciastych[5][4]. Pokrywy są w przedniej połowie, a rzadziej tylko przedniej ⅓ żółtobrunatne, rdzawobrunatne lub brunatne, zaś w tylnej połowie lub ⅔ czarne[5][4]. Szerokość mają mniejszą od przedplecza, a powierzchnię punktowaną płytko i bezładnie, mocniej niż u C. linearis. Odnóża są krótkie i bardzo chude[4].
Ekologia i występowanie
Owad ten zasiedla głównie lasy liściaste i mieszane[1]. Jest chrząszczem saproksylicznym, związanym ze starymi drzewami liściastymi, zwłaszcza z dębami. Zarówno larwy, jak i postacie dorosłe bytują w korytarzach kornikowatych, pod odstającą korą, w zmurszałym drewnie i próchnowiskach[6][5].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Estonii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Chorwacji, Albanii, Grecji oraz południa europejskiej części Rosji, a w Afryce z Algierii i Tunezji[3][5]. W Polsce notowany jest ze stosunkowo nielicznych, rozproszonych stanowisk[6]. W Czechach jest owadem rzadkim[5] i na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[7].
Przypisy
- 1 2 Corticeus fasciatus – Korosz dębowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2025-05-16].
- ↑ Johan Christian Fabricius. Nova Insectorum genera. „Skrifter af Naturhistorie-Selskabet”. 1, s. 213–228 (223), 1790.
- 1 2 I. Löbl, A. Smetana: Catalogue of Palearctic Coleoptera. Vol. 5: Tenebrionoidea. Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2008, s. 311-312. ISBN 87-88757-84-6.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae. Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1991, s. 65-70.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 367-374, seria: Zoological Keys.
- 1 2 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987.
- ↑ Vladimir Novák: Tenebrionidae. W: R. Hejda, J. Farkač, K. Chobot: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Příroda, 2017, s. 443-446.