Krystyna Łybacka
![]() Krystyna Łybacka (2017) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Krystyna Maria Łybacka |
|---|---|
| Imię i nazwisko po urodzeniu |
Krystyna Maćkowiak |
| Data i miejsce urodzenia |
10 lutego 1946 |
| Data i miejsce śmierci |
20 kwietnia 2020 |
| Minister edukacji narodowej i sportu | |
| Okres |
od 19 października 2001 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
Krystyna Maria Łybacka z domu Maćkowiak (ur. 10 lutego 1946 w Jutrosinie, zm. 20 kwietnia 2020 w Poznaniu[1][2]) – polska polityk, matematyk i nauczycielka akademicka, doktor nauk matematycznych. Posłanka na Sejm I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (1991–2014), minister edukacji narodowej i sportu w rządzie Leszka Millera w latach 2001–2004, posłanka do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2019).
Życiorys
Córka Franciszka i Anny. W 1968 ukończyła studia na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Doktoryzowała się w 1976 w Instytucie Matematyki Politechniki Poznańskiej, broniąc pracy doktorskiej pt. Losowy podział kwadratu. Od 1968 pozostawała zawodowo związana z tym instytutem na Wydziale Elektrycznym. W latach 1983–1986 była sekretarzem, a w latach 1986–1989 członkiem zarządu Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Była adiunktem w Instytucie Matematyki Wydziału Elektrycznego Politechniki Poznańskiej[3].
W latach 1978–1981 należała do PZPR, na początku lat 80. była także krótko członkinią „Solidarności”[4]. Od 1993 była członkiem SdRP. W 1996 została liderką tej partii w Poznaniu, następnie od 1999 była przewodniczącą rady wojewódzkiej Sojuszu Lewicy Demokratycznej w Poznaniu. Od 20 grudnia 1999 do 29 czerwca 2003 była wiceprzewodniczącą zarządu krajowego SLD. Należała także do Stowarzyszenia „Ordynacka”[5].
W 1991, 1993, 1997, 2001 i 2005 uzyskiwała mandat posła na Sejm kolejnych kadencji. Pracowała w różnych komisjach sejmowych, m.in. w Komisji Obrony Narodowej i Komisji do Spraw Służb Specjalnych. W III kadencji była zastępcą przewodniczącego Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, ponownie zajmowała to stanowisko w Sejmie V kadencji.
Od 19 października 2001 do 2 maja 2004 pełniła funkcję ministra edukacji narodowej i sportu w rządzie Leszka Millera. W latach 2004–2005 wiceprzewodnicząca Klubu Parlamentarnego SLD.
W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz szósty została posłem, kandydując z listy koalicji Lewica i Demokraci w okręgu poznańskim i otrzymując 24 405 głosów. 22 kwietnia 2008 znalazła się w klubie Lewica, który we wrześniu 2010 przemianowany został na klub SLD. W 2011 kandydowała w wyborach parlamentarnych z 2. miejsca na liście SLD w okręgu wyborczym nr 39 w Poznaniu i ponownie uzyskała mandat poselski. Oddano na nią 16 616 głosów (4,15% głosów oddanych w okręgu)[6].
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 zdobyła mandat eurodeputowanej VIII kadencji, kandydując z listy koalicji wyborczej SLD-UP[7]. W 2019 uznana została za najbardziej pracowitego europosła w kategorii edukacja, kultura i media w ramach plebiscytu MEP Awards organizowanego przez „The Parliament Magazine”[8]. W tym samym roku nie wystartowała w kolejnych wyborach europejskich. 1 lipca 2019 ogłosiła zakończenie działalności publicznej[9]. Do końca życia zasiadała w zarządzie krajowym SLD.
Zmarła 20 kwietnia 2020, a 27 kwietnia została pochowana na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu[10][11].
Wyniki w wyborach ogólnopolskich
| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1991 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm I kadencji | nr 18 | 6921 (1,62%) | |
| 1993 | Sejm II kadencji | nr 35 | 30 693 (5,68%) | ||
| 1997 | Sejm III kadencji | 84 768 (16,80%) | |||
| 2001 | Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy | Sejm IV kadencji | nr 39 | 89 256 (27,80%) | |
| 2005 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm V kadencji | 18 637 (6,11%) | ||
| 2007 | Lewica i Demokraci | Sejm VI kadencji | 24 405 (5,45%) | ||
| 2011 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm VII kadencji | 16 616 (4,15%) | ||
| 2014 | Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 7 | 42 441 (7,25%) | |
Odznaczenia i wyróżnienia
W 2020 prezydent Andrzej Duda odznaczył ją pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[11].
Przyjęła nadawany przez Juliusza Nowina-Sokolnickiego prywatny Order Świętego Stanisława[18].
Przypisy
- ↑ Krystyna Łybacka [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2022-11-02].
- ↑ Łukasz Cieśla, Nie żyje Krystyna Łybacka. Wieloletnia poznańska posłanka SLD, była minister edukacji, zmarła w szpitalu po krótkiej i ciężkiej chorobie [online], „Głos Wielkopolski”, 21 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-21].
- ↑ Dr Krystyna Łybacka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-10-06].
- ↑ Renata Grochal, Krystyna Łybacka nie żyje. Kim była „Księżna Lewicy”? [online], „Newsweek”, 21 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-21].
- ↑ Rzeczpospolita towarzyska [online], Onet.pl, 29 listopada 2006 [dostęp 2011-10-19].
- 1 2 Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2011 [online], Państwowa Komisja Wyborcza [dostęp 2024-11-01].
- 1 2 Wybory do Parlamentu Europejskiego zarządzone na dzień 25 maja 2014 [online], Państwowa Komisja Wyborcza [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Krystyna Łybacka – najlepszym europosłem, „Powiaty-Gminy”, Nr 6(541), 2019, s. 9, ISSN 1733-4713.
- ↑ Podziękowania Pani Poseł Krystyny Łybackiej, Lybacka.pl, 1 lipca 2019 [zarchiwizowane 2020-04-27].
- ↑ Krystyna Łybacka pochowana na Cmentarzu Miłostowo [online], Epoznan.pl, 27 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-27].
- 1 2 Pogrzeb Krystyny Łybackiej. Pośmiertnie odznaczona, TVP Info, 27 kwietnia 2020 [zarchiwizowane 2020-05-02].
- ↑ Wybory do Sejmu w 1991 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Wybory do Sejmu w 1993 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Wybory do Sejmu w 1997 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Wybory do Sejmu w 2001 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 25 września 2005 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 21 października 2007 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-11-01].
- ↑ Bożena Aksamit, Wielki Mistrz [online], wyborcza.pl, 20 maja 2008 [dostęp 2025-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2025-04-16].
Bibliografia
- Krystyna Łybacka [online], Sejm Rzeczypospolitej Polskiej [dostęp 2012-05-17].
.jpg)
.jpg)
