Latowicz (gmina)

Latowicz
	gmina miejsko-wiejska
	; Urząd Miasta i Gminy w Latowiczu
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	miński
TERC	1412102
Burmistrz	Bogdan Jacek Świątek-Górski
Powierzchnia	114,15 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 5 170
• gęstość	45,3 os./km²
Nr kierunkowy	25
Tablice rejestracyjne	WM
	Adres urzędu:Rynek 6; 05-334 Latowicz
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	20
Liczba miejscowości	18
	Położenie na mapie powiatu;
	52°01′36″N 21°48′39″E/52,026667 21,810833
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Latowicz (daw. gmina Latowicz + gmina Wielgolas) – gmina miejsko-wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim.

Gmina została utworzona 31 maja 1870 r. w miejsce istniejącego od 1526 starostwa latowickiego. W latach 1870–1954 obejmowała dwie miejscowości: Latowicz i Dąbrówkę, w latach 1955–1972 – utworzono Gromadzką Radę Narodową w Latowiczu. Od 1 stycznia 1973 r. gmina istnieje w obecnym kształcie.

W latach 1919–1939 położona była w granicach województwa warszawskiego, 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie, 1946-1975 w województwie warszawskim, od 1972 do 1998 r. w granicach województwa siedleckiego. Od 1999 r. znajduje się w województwie mazowieckim.

Siedziba władz gminy to Latowicz. Według danych USC Latowicz z 1 stycznia 2010 gminę zamieszkiwało 5561 osób.

W 2023 Latowicz odzyskał prawa miejskie, wskutek czego gmina Latowicz stała się gminą miejsko-wiejską.

Historia

Gmina Latowicz powstała w okresie Królestwa Polskiego, 31 maja 1870^[4] w powiecie mińskim, w guberni warszawskiej, w wyniku utraty praw miejskich przez miasto Latowicz i przekształceniu go w wiejską gminę Latowicz w granicach dotychczasowego miasta^[5].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2010 gmina Latowicz ma obszar 114,15 km², w tym:

użytki rolne: 84%
użytki leśne: 11%
nieużytki: 5%

Zagospodarowanie gruntów rolnych:

grunty orne: 63,3%
użytki zielone (łąki i pastwiska): 36,4%
sady: 0,3%

Gmina ma charakter typowo rolniczy. Przeważa tu rolnictwo indywidualne o dużym rozdrobnieniu gospodarstw, których powierzchnia waha się średnio w granicach 5-15 ha. Skupiają one 65,7% powierzchni gminy. Przeciętnie na jedno gospodarstwo przypada 9,3 ha, w tym 8,4 ha to użytki rolne. Gmina stanowi 9,8% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 1 maja 2010 r.^[6].

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
wiek przedprodukcyjny	1312	100	655	49,92	657	50,07
wiek produkcyjny	3283	100	1471	44,80	1812	55,19
wiek poprodukcyjny	948	100	660	69,62	288	30,37
populacja	5543	100	2786	50,26	2757	49,73

Latowicz - liczba mieszkańców, liczba domów i powierzchnia gruntów^[6]
Nazwa miejscowości	Liczba ludności [stan 01.01.2010]	Liczba domów [stan 01.01.2009 r.]	Powierzchnia gruntów [ha]
Borówek	70	20	266,26
Budy Wielgoleskie	330	103	455,71
Budziska	173	46	349,65
Chyżyny	225	56	507,85
Dąbrówka	86	27	207,34
Dębe Małe	290	82	586,34
Generałowo	95	25	238,89
Gołełąki	160	37	255,55
Kamionka	276	76	549,85
Latowicz	1401	499	1649,59
Oleksiaka	274	83	595,46
Redzyńskie	256	69	572,61
Stawek	79	38	209,18
Strachomin	217	77	618,09
Transbór	390	91	675,22
Waliska	220	89	572,02
Wężyczyn	228	56	529,29
Wielgolas	791	216	709,97

Źródło: USC Latowicz

Piramida wieku mieszkańców gminy Latowicz w 2014 roku^[7].

Sołectwa

Borówek, Budy Wielgoleskie, Budziska, Chyżyny, Dąbrówka, Dębe Małe, Generałowo, Gołełąki, Kamionka, Latowicz ( Latowicz I, Latowicz II, Latowicz III), Redzyńskie, Oleksianka, Stawek, Strachomin, Transbór, Waliska, Wężyczyn, Wielgolas^[2].

Sąsiednie gminy

Borowie, Cegłów, Mrozy, Parysów, Siennica, Wodynie

Linki zewnętrzne

Strona poświęcona gminie Latowicz. latowicz.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-13)].
Oficjalna strona Urzędu Gminy Latowicz
Latowicz w dokumencie archiwalnym. latowicz.polska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-07)].
Miasteczko Latowicz i jego mieszkańcy w 1792 r.. agad.archiwa.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-20)].
Historia parafii Latowicz. ksabak.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-11)].
Edukacja regionalna w Gminie Latowicz

Przypisy

↑ Gmina Latowicz w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-11-23] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
1 2 Strona gminy, sołectwa
1 2 Urząd Statystyczny w Warszawie
↑ 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
↑ Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 127)
1 2 Dane Urzędu Stanu Cywilnego gminy Latowicz
↑ Gmina Latowicz w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[pop2023-1] Gmina Latowicz w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-11-23] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[sol-2] 1 2 Strona gminy, sołectwa

[us-3] 1 2 Urząd Statystyczny w Warszawie

[4] 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego

[5] Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 127)

[autonazwa1-6] 1 2 Dane Urzędu Stanu Cywilnego gminy Latowicz

[populacja2016-7] Gmina Latowicz w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Miasto	Latowicz
Wsie	Borówek Budy Wielgoleskie Budziska Chyżyny Dąbrówka Dębe Małe Generałowo Gołełąki Kamionka Oleksianka Redzyńskie Stawek Strachomin Transbór Waliska Wężyczyn Wielgolas
Części wsi	Dębiny Kołaczki Podstawie
Zniesione części miasta	Góra Kulaśnica Piaski Rozstanki Wymyśle

Miasta	Cegłów Dobre Halinów Kałuszyn Latowicz Mińsk Mazowiecki Mrozy Siennica Sulejówek
Gminy miejskie	Mińsk Mazowiecki Sulejówek
Gminy miejsko-wiejskie	Cegłów Dobre Halinów Kałuszyn Latowicz Mrozy Siennica
Gminy wiejskie	Dębe Wielkie Jakubów Mińsk Mazowiecki Stanisławów

Przynależność wojewódzka	gubernia warszawska (1867–1915) woj. warszawskie (II RP) (1919–1939) woj. warszawskie (1945–1975)
Miasta	Cegłów (do 1870) Dobre (do 1852) Kałuszyn Kamieńczyk (1915–19) Karczew (do 1870) Kołbiel (do 1870) Latowicz (do 1870 i 1915–19) Mińsk Mazowiecki (Nowomińsk) (Otwock (1916–24 →)) Siennica (do 1870) Stanisławów (do 1870 i 1915–19)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–1975)	Barcząca (1867–18??) Cegłów (1870–1954 i 1973–1975) Chrościce (1867–1954) Czarnogłów (← 1927–39) Dębe Małe (1867–70) Dębe Wielkie (1867–1954 i 1973–1975) Dobre (1973–1975) Duchnów (1867–70) Glinianka (1867–1954) Halinów (1973–1975) Iwowe (1867–1954) Jakubów (1867–1954 i 1973–1975) Jeruzal (1923–54) Kałuszyn (1867–70) Kałuszyn (1973–1975) (Karczew (1916–24→)) Kołbiel (1870–1954) Kuflew (1867–1954) Latowicz (1870–1915 i 1919–54) Latowicz (1973–1975) Ładzyń (1867–1939) Łaziska (1867–70) Łukowiec (1867–1923) Mienia (1867–70) Mińsk (Mazowiecki) (1867–1954 i 1973–1975) Mrozy (1973–1975) Otwock (1867–1916 →) Ruda (1867–70) Rudno (1867–70) Rudzienko (← 1916–54) Siennica (1867–1954 i 1973–1975) Stanisławów (1870–1915 i 1919–54) Stanisławów (1973–1975) Stara Wieś (1867–68) Wiązowna (1867–1916/1924→) Wielgolas (1867–70 i 1923–54)
Gromady (1954–1972)	Barcząca (1954–1961) Brzóze (1954–1961) Budy Janowskie (1954–1961) Cegłów (1954–1972) Chrośla (1954–1959) Cielechowizna (1954–1968) Czarnogłów (1954–1957) Dębe Małe (1954–1961) Dębe Wielkie (1954–1972) Dobre (1954–1972) Glinianka (1954–1957 →) Grodzisk (1954–1968) Groszki Nowe (← 1958–68) Grzebowilk (1954–1959) Iwowe (1954–1972) Jakubów (1954–1972) Jeruzal (1954–1972) Jędrzejów Nowy (1954–1959) Kałuszyn (1954–1972) Kąty (1954–1957 →) Kiczki (1954–1961) Kluki (1954–1959) Kołbiel (1954–1957 →) Kuflew (1954–1972) Latowicz (1954–1972) Lipiny (1954–1961) Ładzyń (1954–1972) Łaziska (1954–1959) Mińsk Mazowiecki (1961–72) Mrozy (1954–1972) Niedziałka Stara (1954–1961) Nowy Zglechów (1954–1961) Pogorzel (1954–1961) Posiadały (1954–1957) Pustelnik (1954–1972) Rudno (1954–58) Rudzienko k/Dobrego (1954–1972) Rudzienko k/Kołbieli (1954–1972) Rynia (1954–1959) Rządza (1954–1959) Siennica (1954–1972) Sołki (1954–1968) Stanisławów (1954–1972) Starogród (1954–1959) Stojadła (1954–1972) Sufczyn (1954–1957 →) Wielgolas (1954–1972) Wiśniew (1954–1972) Wola Rafałowska (1954–1961) Zamienie (1954–1961) Żaków (1954–1959)