Metyrapon
|
|
| Nazewnictwo |
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC) |
2-metylo-1,2-di(3-pirydylo)-1-propanon |
| Inne nazwy i oznaczenia |
| farm. |
łac. metyraponum |
| inne |
MTP |
|
| Ogólne informacje |
| Wzór sumaryczny |
C14H14N2O |
| Masa molowa |
226,27 g/mol |
| Wygląd |
beżowe ciało stałe[1] |
| Identyfikacja |
| Numer CAS |
54-36-4 |
| PubChem |
4174 |
| DrugBank |
DB01011 |
| SMILES |
CC(C)(C1=CN=CC=C1)C(=O)C2=CN=CC=C2 |
|
| InChI |
InChI=1S/C14H14N2O/c1-14(2,12-6-4-8-16-10-12)13(17)11-5-3-7-15-9-11/h3-10H,1-2H3 |
| InChIKey |
FJLBFSROUSIWMA-UHFFFAOYSA-N |
|
|
|
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
|
| Klasyfikacja medyczna |
| ATC |
V04CD01 |
|
|
| Uwagi terapeutyczne |
|
| Drogi podawania |
doustnie |
|
Metyrapon (MTP, łac. metyraponum) – organiczny związek chemiczny stosowany w diagnostyce różnicowej zespołu Cushinga. Obecnie test z MTP nie jest rekomendowany w diagnostyce ze względu na małą wiarygodność, jednak może być pomocny w przypadku dwuznacznych wyników innych testów[5].
Mechanizm działania
Metyrapon blokuje w warstwie pasmowatej kory nadnerczy przemianę 11-deoksykortyzolu (11DK) do kortyzolu, a deoksykortykosteronu (DOC) do kortykosteronu przez hamowanie enzymatycznej hydroksylacji w pierścieniu steroidowym (przy udziale 11β-hydroksylazy), a tym samym obniża stężenie kortyzolu i poprzez sprzężenie zwrotne zwiększa wydzielanie ACTH, który stymuluje syntezę steroidów nadnerczowych. Ponieważ ich dalszy metabolizm jest zablokowany przez obecność metyraponu, następuje ich nagromadzenie w organizmie[5][6]. W efekcie obserwowany jest znaczny wzrost związków pośrednich szlaku biosyntezy aldosteronu i kortyzolu w moczu pacjenta. Odpowiedź guzów na stymulację ACTH, która wywołuje zwiększoną produkcję kortyzolu w nieczynnych klinicznie guzach kory nadnerczy i w gruczolakach kory produkujących aldosteron większą niż komórki prawidłowych nadnerczy. U zdrowych pacjentów odpowiedź na metyrapon nie występuje natychmiast, a wzrasta dopiero w drugim dniu testu diagnostycznego. Podczas testu diagnostycznego obserwuje się u badanego wzrost ilości związków pośrednich biosyntezy w moczu w pierwszej dobie.
Przeciwwskazania
- nadwrażliwość na substancję[6]
- niewydolność kory nadnerczy[6]
Działania niepożądane
- nudności, wymioty, ból głowy[6]
- ostra niewydolność kory nadnerczy u chorych ze zmniejszoną rezerwą kory nadnerczy[6]
Preparaty
- Metopiron (Ciba-Geigy)[6]
Przypisy
- 1 2 Metyrapone (nr M2696) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-09-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- 1 2 3 4 5 Metyrapone, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01011 (ang.).
- ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-368, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- 1 2 Metyrapone, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2017-09-05] (ang.).
- 1 2 MonikaM. Karczewska-Kupczewska MonikaM., JanuszJ. Myśliwiec JanuszJ., MariaM. Górska MariaM., Aktualne poglądy na diagnostykę zespołu Cushinga, „Endokrynologia Polska”, 57 (5), 2006, s. 553, PMID: 17133321 .
- 1 2 3 4 5 6 Jan KazimierzJ.K. Podlewski Jan KazimierzJ.K., Leki współczesnej terapii, Warszawa: Split Trading Wydawnictwa Fundacji Büchnera, 1995, s. 563, ISBN 83-85632-41-7 .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
V04: Środki diagnostyczne
V04C – Inne preparaty diagnostyczne | | V04CA – Testy stosowane w cukrzycy |
|
|---|
| V04CB – Testy do badania wchłaniania tłuszczów |
|
|---|
| V04CC – Testy drożności dróg żółciowych |
|
|---|
| V04CD – Testy czynnościowe przysadki |
|
|---|
| V04CE – Testy czynnościowe wątroby |
- galaktoza
- sulfobromoftaleina
- metacetyna (13C)
|
|---|
| V04CF – Preparaty stosowane w diagnostyce gruźlicy |
|
|---|
| V04CG – Testy wydzielania żołądkowego |
|
|---|
| V04CH – Testy czynności nerek |
|
|---|
| V04CJ – Testy czynności tarczycy |
|
|---|
| V04CK – Testy czynności trzustki |
|
|---|
| V04CM – Testy stosowane w zaburzeniach płodności |
|
|---|
| V04CX – Inne preparaty diagnostyczne |
|
|---|
|
|---|