Morganit

Morganit to różowa, ciemnoróżowa, przezroczysta odmiana berylu zabarwiona domieszkami cezu, litu, rubidu, manganu. Najczęściej beryl przyjmuje formę słupów sześciobocznych i dwuścianu podstawowego, a rzadziej podwójnych piramid. Zazwyczaj występuje w postaci pojedynczych kryształów, choć może także tworzyć skupienia pręcikowe^[2].

Możliwe inkluzje – wrostki zwykle jedno- lub dwufazowe, a także liczne wrostki biotytu, ilmenitu, muskowitu, pirytu i rutylu ^[4](efekt kociego oka). Rzadko występuje w formie kryształów bliźniaczych, nie wykazuje luminescencji oraz nie jest radioaktywny. Dwójłomność wynosi między 0.008 a 0.009. Wykazuje niską dyspersję na poziomie 0,014. Ma pleochroizm słaby do wyraźnego (od bladoróżowego po głęboki różowoniebieski). Charakteryzuje się wyraźnym dichroizmem^[6]. Jest przezroczysty do półprzezroczystego^[1]. Cechą charakterystyczną morganitu jest jego fluorescencja w czerwonym odcieniu, widoczna pod wpływem światła ultrafioletowego^[4].

Występuje przede wszystkim w pegmatytach (często wzbogaconych w lit, sód i cez)^[2], w skałach magmowych^[7] i w skałach okruchowych. Bywa znajdowany w łupkach biotytowych i utworach hydrotermalnych^[3]. Występuje przede wszystkim z takimi minerałami jak: kwarc, kwarc dymny, szerlit, lepidolit, albit, muskowit, mikroklin czy epidot. Mogą mu towarzyszyć mu inne odmiany berylu jak akwamaryn czy heliodor. Współwystępuje także z innymi kamieniami szlachetnymi jak rubellit czy kunzyt^[2][4][7][8].

Najlepsze okazy pochodzą z Brazylii (Cruzeiro, Alto do Gis) USA (Kalifornia, Utah, Maine)^[3], Madagaskaru – Anjanabonoina, Tsilazina (rekordowe okazy osiągają masę ok. 5 kg) i Afganistanu (Nuristan, Kunar)^[1][8]. Także: Mozambik, Zimbabwe, Namibia, Kenia, Kambodża, Birma, Kazachstan, Pakistan, Chiny, Włochy, Rosja – Ural^[2][3][8].

• bardzo poszukiwany i wysoko ceniony kamień kolekcjonerski,
• kamień jubilerski (masa przeciętnych kamieni ok. 5 kr). Najpiękniejszy okaz morganitu (czerwonoróżowy, szlifowany schodkowo, o masie 598,7 ct) pochodzący z Republiki Malgaskiej znajduje się w Ermitażu.
• najczęściej okazy szlifuje się fasetkowo przede wszystkim szlifem schodkowym i szmaragdowym, a rzadziej kaboszonowo (dotyczy to głównie okazów wykazujących efekt kociego oka)^[3].