Osman I

Osman I

Bej osmański
Okres	od ok. 1299 do ok. 1324/6
Poprzednik	Ertogrul
Następca	Orchan
Dane biograficzne
Dynastia	Osmanowie
Data śmierci	ok. 1326
Ojciec	Ertogrul
Matka	Halime Hatun
Małżeństwo	Malhun (Malhatun?)
Dzieci	Orchan
Małżeństwo	Rabia Bala

Osman I, osm. عُثمَان ʿUthmān (ur. 1258, zm. 1326^[1]) – eponimiczny założyciel dynastii Osmanów oraz Imperium Osmańskiego którym panował od ok. 1299^[1] do ok. 1324^[2]/1326^[1].

Według źródeł był synem Ertogrula^[2], po którym odziedziczył tytuł beja okręgu Söğüt w północno-zachodniej Anatolii. Początkowo był wasalem Seldżuków. Jako władca marchii pogranicznej organizował najazdy na ziemie Bizancjum. Z czasem się uniezależnił.

W latach 1301–1303 podbił ziemie sąsiednich plemion wraz z miastem Eskişehir. W 1302 pobił wojska bizantyńskie dowodzone przez Mouzalona w bitwie na równinie Bafeus, niedaleko od murów Nikomedii. Wyprawa współcesarza Michała IX przeciw Osmanowi przyniosła opłakane rezultaty wskutek dezercji najemnego kontyngentu Alanów; w rezultacie Bizantyjczycy utracili na rzecz Osmana kontrolę nad Bitynią.

Prowadząc agresywną politykę podbojów i korzystając z osłabienia Bizancjum, Osman szybko powiększał obszar swojego państwa. Błyskotliwa kampania Rogera de Flor i Kompanii Katalońskiej przeciw Turkom na zachodzie Azji Mniejszej z 1304 ominęła terytoria pozostające pod władzą Osmana, nie przynosząc mu uszczerbku; osłabiła natomiast jego rywali, emirów Sasana, Menteşe, Aydına i Alişıra.

Według tradycji o znamionach legendy Osman I poślubił Malhun, córkę derwisza Edebali. Malhun urodziła syna i następnego władcę, Orchana. Imię Malhun może być zniekształconą wersją Malhatun córki Ömer Beja występującej jako świadek w dokumencie powierniczym Orchana^[3].

• Colin Imber: Imperium Osmańskie, 1300-1650. Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Astra, 2023. ISBN 978-83-66625-97-6.
• Jan Reychman: Historia Turcji. Wrocław: Ossolineum, 1973.