Państwa członkowskie Unii Europejskiej

Unia Europejska składa się z 27 państw członkowskich. Nowo wstępujące państwa, aby stać się członkiem Unii muszą:
- spełnić szereg kryteriów dotyczących sfery gospodarczej, politycznej, praw człowieka sformułowane w tzw. kryteriach kopenhaskich,
- zaakceptować w pełni i bez zastrzeżeń[1] acquis communautaire (w szczególności zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym),
- posiadać sprawnie działającą administrację i sądownictwo zdolne wyegzekwować unijne i wspólnotowe akty prawne.
Członkowie Unii Europejskiej
| Lp. | Państwo | Data przystąpienia do EWG/UE | Członkostwo w strefie Schengen | Członkostwo w strefie euro | Kwestie militarne | Liczba głosów w RUE[2] | Liczba członków w PE[3] | Ludność (2016)[4] | Powierzchnia w km² | Następny rok sprawowania prezydencji | Obszary specjalne | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1 stycznia 1995(dts) | EU BGS | 10 | 18 | 8 700 471 | 83 879 | - | ||||||
| 2 | 25 marca 1957(dts)[5] | EU BGS, Eurofor, Eurokorpus | 12 | 21 | 11 289 853 | 30 528 | 2024 | ||||||
| 3 | 1 stycznia 2007(dts) | EU BGS | 10 | 17 | 7 153 784 | 110 910 | – | ||||||
| 4 | 1 lipca 2013(dts) | 7 | 11 | 4 190 669 | 56 594 | – | |||||||
| 5 | 1 maja 2004(dts) | sygnatariusz | EU BGS | 4 | 6 | 848 319 | 9251 | 2026 |
| ||||
| 6 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 12 | 21 | 10 553 843 | 78 866 | – | ||||||
| 7 | 1 stycznia 1973(dts) | 7 | 13 | 5 707 251 | 43 098 | 2025 |
| ||||||
| 8 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 4 | 6 | 1 315 944 | 45 339 | – | ||||||
| 9 | 1 stycznia 1995(dts) | EU BGS | 7 | 13 | 5 487 308 | 338 145 | – |
| |||||
| 10 | 25 marca 1957(dts)[5] | EU BGS, Eurofor, Eurokorpus, EGF | 29 | 74 | 66 661 621 | 643 801 | – |
| |||||
| 11 | 1 stycznia 1981(dts) | EU BGS | 12 | 21 | 10 783 748 | 131 957 | 2027 |
| |||||
| 12 | 1 stycznia 1986(dts) | EU BGS, Eurofor, Eurokorpus, EGF | 27 | 54 | 46 438 422 | 505 944 | – |
| |||||
| 13 | 25 marca 1957(dts)[5] | EU BGS, EGF | 13 | 26 | 16 979 120 | 41 526 | 2029 |
| |||||
| 14 | 1 stycznia 1973(dts) | tylko w zakresie III filaru | EU BGS | 7 | 11 | 4 723 605 | 70 273 | 2026 | |||||
| 15 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 7 | 11 | 2 888 558 | 65 300 | 2027 | ||||||
| 16 | 25 marca 1957(dts)[5] | EU BGS, Eurokorpus | 4 | 6 | 576 249 | 2586 | 2029 | ||||||
| 17 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 4 | 8 | 1 968 957 | 64 573 | 2028 | ||||||
| 18 | 1 maja 2004(dts) | 3 | 6 | 434 403 | 316 | 2030 | |||||||
| 19 | 25 marca 1957(dts)[5][15] | EU BGS, Eurokorpus | 29 | 96 | 82 162 000 | 357 578 | - |
| |||||
| 20 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS, Eurokorpus | 27 | 51 | 37 967 209 | 312 696 | 2025 | ||||||
| 21 | 1 stycznia 1986(dts) | EU BGS, Eurofor, EGF | 12 | 21 | 10 341 330 | 92 391 | – | ||||||
| 22 | 1 stycznia 2007(dts) | EU BGS, EGF | 14 | 32 | 19 759 968 | 238 391 | – | ||||||
| 23 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 7 | 13 | 5 426 252 | 49 035 | 2030 | ||||||
| 24 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 4 | 8 | 2 064 188 | 20 273 | – | ||||||
| 25 | 1 stycznia 1995(dts) | EU BGS | 10 | 20 | 9 851 017 | 450 295 | – | ||||||
| 26 | 1 maja 2004(dts) | EU BGS | 12 | 21 | 9 830 485 | 93 030 | 2024 | ||||||
| 27 | 25 marca 1957(dts)[5] | EU BGS, Eurofor, EGF | 29 | 73 | 60 665 551 | 302 073 | 2028 |
| |||||
| Lp. | Państwo | Data przystąpienia do EWG/UE | Członkostwo w strefie Schengen | Członkostwo w strefie euro | Kwestie militarne | Liczba głosów w RUE[2] | Liczba członków w PE[3] | Ludność (2016)[4] | Powierzchnia w km² | Następny rok sprawowania prezydencji | Obszary specjalne |
Byli członkowie Unii Europejskiej
| Państwo | Data przystąpienia do EWG/UE | Data wystąpienia z UE | Członkostwo w strefie Schengen | Członkostwo w strefie euro | Kwestie militarne | Liczba głosów w RUE[2] | Liczba członków w PE[3] | Ludność (2016)[4] | Powierzchnia w km² | Obszary specjalne | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 stycznia 1973(dts) | 23:00 31 stycznia 2020(dts) (00:00 1 lutego 2020(dts) czasu polskiego) |
tylko w zakresie III filaru | EU BGS | 29 | 73 | 65 382 556 | 244 820 |
| ||||
Państwa nienależące do Unii Europejskiej, ale będące stroną układów i porozumień z UE
| Państwo | Europejski Obszar Gospodarczy | Układ z Schengen | Strefa euro | Strefa VAT UE | Unia celna | Stosowanie prawa wspólnotowego | Kwestie militarne | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| częściowo w ramach EOG[20] | Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Islandia | |||||||
| częściowo w ramach EOG | W 1924 r. Liechtenstein wszedł w skład szwajcarskiego związku celnego. Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Liechtenstein | |||||||
| częściowo w ramach EOG | EU BGS | Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Norwegia | ||||||
| częściowo w ramach dwustronnych porozumień WE-CH | Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Szwajcaria, Szwajcaria a Unia Europejska | |||||||
| (brak oficjalnego porozumienia, de facto brak kontroli granicznych) |
minimalnie | Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Monako | ||||||
| (brak oficjalnego porozumienia, de facto brak kontroli granicznych) |
minimalnie | Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#San Marino | ||||||
| (brak oficjalnego porozumienia, de facto brak kontroli granicznych) |
status niejasny | Zobacz też:Stolica Apostolska a Unia Europejska |
Państwa (i inne jednostki terytorialne) spoza Unii Europejskiej i niemające z nią porozumień
| Państwo | Europejski Obszar Gospodarczy | Układ z Schengen | Strefa euro | Strefa VAT UE | Unia celna | Stosowanie prawa wspólnotowego | Kwestie militarne | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (brak oficjalnego porozumienia, de facto euro w powszechnym użyciu) |
minimalnie | Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Andora | ||||||
| (brak oficjalnego porozumienia, de facto euro w powszechnym użyciu) |
Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Czarnogóra | |||||||
| (brak oficjalnego porozumienia, de facto euro w powszechnym użyciu) |
Unia prowadzi obecnie misję policyjno-administracyjną EULEX Kosowo Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Kosowo |
Byłe terytoria należące do członków EWG/UE
- Algieria do 2 lipca 1962 terytorium francuskie
- Antigua (ob. Antigua i Barbuda) do 31 października 1981 terytorium brytyjskie
- Antyle Holenderskie do 10 października 2010 terytorium holenderskie
- Belize do 20 września 1981 terytorium brytyjskie
- Brunei do 31 grudnia 1984 terytorium brytyjskie
- Czad do 10 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Dahomej (ob. Benin) do 31 lipca 1960 terytorium francuskie
- Dominika do 2 listopada 1978 terytorium brytyjskie
- Francuskie Terytorium Afarów i Isów (ob. Dżibuti) do 26 czerwca 1977 terytorium francuskie
- Gabon do 16 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Górna Wolta (ob. Burkina Faso) do 4 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Grenada do 6 lutego 1974 terytorium brytyjskie
- Gwinea do 1 października 1958 terytorium francuskie
- Hongkong do 30 czerwca 1997 terytorium brytyjskie
- Kamerun do 31 grudnia 1959 terytorium powiernicze ONZ pod administracją francuską
- Kiribati do 11 sierpnia 1979 terytorium brytyjskie
- Komory do 5 lipca 1975 terytorium francuskie
- Kongo do 14 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Kongo Belgijskie (ob. Demokratyczna Republika Konga) do 30 czerwca 1960 terytorium belgijskie
- Madagaskar do 25 czerwca 1960 terytorium francuskie
- Makau do 19 grudnia 1999 terytorium portugalskie
- Mali do 19 czerwca 1960 terytorium francuskie
- Mauretania do 7 listopada 1960 terytorium francuskie
- Niger do 2 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Nowa Gwinea Holenderska do 30 września 1962 terytorium holenderskie
- Nowe Hebrydy (ob. Vanuatu) do 29 lipca 1980 kondominium brytyjsko-francuskie
- Republika Środkowoafrykańska do 12 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Rodezja Południowa (ob. Zimbabwe) od 12 grudnia 1979 do 16 kwietnia 1980 terytorium brytyjskie (do 11 grudnia 1979 formalnie terytorium brytyjskie jednak de facto niepodległe państwo Rodezja)
- Ruanda-Urundi (ob. Burundi i Rwanda) do 30 czerwca 1962 terytorium powiernicze ONZ pod administracją belgijską
- Saint Kitts i Nevis do 9 sierpnia 1983 terytorium brytyjskie
- Saint Lucia do 21 lutego 1979 terytorium brytyjskie
- Saint Vincent (ob. Saint Vincent i Grenadyny) do 26 października 1979 terytorium brytyjskie
- Senegal do 19 czerwca 1960 terytorium francuskie
- Somali Włoskie (ob. Somalia) do 30 czerwca 1960 terytorium powiernicze ONZ pod administracją Włoską
- Surinam do 24 listopada 1975 terytorium holenderskie
- Timor Wschodni – formalnie kolonia portugalska do 2002, jednak w 1976 roku zaanektowany przez Indonezję, której de facto był częścią do uzyskania niepodległości w 2002
- Togo do 26 kwietnia 1960 terytorium powiernicze ONZ pod administracją francuską
- Tuvalu do 30 września 1978 terytorium brytyjskie
- Wybrzeże Kości Słoniowej do 6 sierpnia 1960 terytorium francuskie
- Wyspy Bahama (ob. Bahamy) do 9 lipca 1973 terytorium brytyjskie
- Wyspy Salomona do 6 lipca 1978 terytorium brytyjskie
Państwa członkowskie według formy rządów (stan na 1 stycznia 2020)

system prezydencki
system pół-prezydencki
system parlamentarny (republika)
system parlamentarny (monarchia)
Państwa członkowskie według systemu administracyjnego (stan na 1 stycznia 2020)

państwa unitarne
państwa zregionalizowane
państwa zdecentralizowane
federacje
System parlamentarny (stan na 1 lutego 2020)

Głowa państwa (stan na 1 lutego 2020)

monarcha
prezydent
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Bez klauzul opt-out, ale z możliwymi okresami przejściowymi na dostosowanie norm krajowych do norm unijnych.
- 1 2 3 Podana liczba zgodna z Traktatem nicejskim.
- 1 2 3 Podana liczba zgodna z Traktatem lizbońskim.
- 1 2 3 Eurostat - Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table [online], ec.europa.eu [dostęp 2017-11-25].
- 1 2 3 4 5 6 Traktat Rzymski wszedł w życie 1 stycznia 1958 roku.
- 1 2 3 4 5 6 Traktatowy obowiązek wprowadzenia waluty euro.
- ↑ De iure cała wyspa (poza bazami brytyjskimi) jest częścią UE, de facto tylko jej południowa część. Tylko Turcja uznaje Cypr Północny. Okupacja Cypru Północnego według prawa międzynarodowego jest nielegalna.
- ↑ Mechanizm Kursów Walutowych (ERM II).
- 1 2 Klauzula opt-out wprowadzenia waluty euro.
- ↑ Grenlandia opuściła EWG w 1985 roku.
- ↑ Od 1 stycznia 2014.
- ↑ Do 22 lutego 2007 część UE jako jedna z jednostek administracyjnych wchodzących w skład Gwadelupy. Ponownie jest częścią Unii od dnia wejścia w życie traktatu lizbońskiego (1 grudnia 2009).
- ↑ Do 22 lutego 2007 część UE jako jedna z jednostek administracyjnych wchodzących w skład Gwadelupy.
- ↑ Traktatowo: Niderlandy.
- ↑ 3 października 1990 roku NRD (obecne landy: Meklemburgia-Pomorze Przednie, Saksonia-Anhalt, Berlin, Brandenburgia, Turyngia, Saksonia) weszła w skład RFN.
- ↑ Traktatowo: Zjednoczone Królestwo.
- 1 2 3 Jest częścią Anglii, ale nie jest częścią Zjednoczonego Królestwa.
- ↑ Bazy wojskowe Wielkiej Brytanii na wyspie Cypr.
- ↑ O ile uznać przedmiotowość roszczeń.
- ↑ EU News From Iceland: Iceland only adopting 6,5 percent of EU laws through the EEA agreement.
- 1 2 Wejście w życie 1 listopada 2008.
- ↑ Szwajcarzy w referendum z 1993 roku odrzucili możliwość wejścia do EOG.
- ↑ Państwo Kościelne. Stolica Apostolska.

