Sublocotenent Alexandru Axente
 „Sublocotenent Alexandru Axente” w 2015 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Oznaczenie NATO |
Musca |
| Historia | |
| Stocznia |
Şantierul 2 Mai, Mangalia |
| Wodowanie |
2 grudnia 1989 |
 Forțele Navale Române
| |
| Nazwa |
DM30 (1989) |
| Wejście do służby |
10 grudnia 1989[a] |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 660 tony |
| Długość |
60,8 m |
| Szerokość |
9,54 m |
| Zanurzenie |
2,8 m |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 4800 KM, 2 śruby | |
| Prędkość |
17 w. |
| Zasięg |
1500 Mm przy 10 w. |
| Uzbrojenie | |
| • 4 działka plot. 30 mm AK-630M (2 × II) • 16 km plot. 14,5 mm (4 × IV) • 2 × IV wpk plot. Strieła-2 • 2 × V wyrzutnie rbg RBU-1200 | |
| Wyposażenie | |
| trały: kontaktowy, akustyczny, elektromagnetyczny | |
| Załoga |
79 |
Sublocotenent Alexandru Axente – rumuński trałowiec z przełomu XX i XXI wieku, jedna z czterech zbudowanych jednostek typu Locotenent Remus Lepri (w kodzie NATO: Musca). Okręt został zwodowany w 1989 roku w stoczni w Mangalii, a w skład Forțele Navale Române został wcielony w tym samym roku. Nosi numer burtowy 30.
Projekt i budowa
Cztery trałowce morskie typu Locotenent Remus Lepri (w kodzie NATO: Musca), zbudowane w drugiej połowie lat 80. XX wieku, były pierwszymi powojennymi trałowcami całkowicie rumuńskiej konstrukcji, większymi od używanych wcześniej okrętów tej klasy[1]. Budowano je w stoczni 2 Maja (Şantierul 2 Mai) w Mangalii[b]. Otrzymały nazwy na cześć oficerów marynarki Rumunii[2]. W 1991 roku, po obaleniu rządów komunistycznych, otrzymały nazwy na cześć oficerów marynarki Rumunii[3].
„Sublocotenent Alexandru Axente” był czwartym i ostatnim zbudowanym okrętem typu[2]. Brak jest dostępnych informacji dotyczących położenia stępki, natomiast został wodowany 2 grudnia 1989 roku[2]. Wszedł do służby 10 grudnia 1989 roku[2][4][a]. Początkowo okręt nosił jedynie oznaczenie DM30, a w sierpniu 1991 roku nadano mu nazwę „Sublocotenent Alexandru Axente” (podporucznik Alexandru Axente) i numer burtowy: 30[3]. Przydzielono mu znak wywoławczy: YQXS[5].
Dane taktyczno-techniczne
Okręt jest trałowcem morskim o wyporności standardowej 660 ton, a pełnej 790 ton[6][c]. Długość wynosi 60,8 m, szerokość 9,54 m, a zanurzenie 2,8 m[6]. Załogę stanowiło 79 ludzi, w tym 7 oficerów[6]. Nowsze źródła podają załogę 60 osób[7]. Napęd stanowią dwa silniki wysokoprężne V12 produkcji ALCO o mocy łącznej 4800 KM, napędzające dwie śruby o stałym skoku[6]. Prędkość maksymalna wynosi 17 węzłów[6]. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 10 w wynosi 1500 mil morskich[6].
Uzbrojenie obronne stanowią cztery radzieckie automatyczne armaty przeciwlotnicze kalibru 30 mm AK-230 w dwóch dwulufowych zamkniętych wieżach na dziobie i rufie, kierowane radarem Rys’[6]. Uzupełniały je cztery stanowiska poczwórnie sprężonych karabinów maszynowych kalibru 14,5 mm[6]. Obronę przeciwlotniczą dopełniały dwie czteroprowadnicowe wyrzutnie Fasta-4M samonaprowadzających się na podczerwień pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu 9M-32M Strieła-2M, z zapasem 16 pocisków[6]. Broń przeciw okrętom podwodnym stanowią dwie pięcioprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-1200 z zapasem 40 bomb RGB-12[6]. Wystrzeliwują one bomby o masie 34 kg na odległość 1200 m[7]. W źródłach zachodnich donoszono o możliwości przenoszenia przez okręty min morskich, ale nie była ona potwierdzona[7].
Okręty tego typu posiadały komplet trałów pochodzenia radzieckiego do niszczenia różnych rodzajów min: trał kontaktowy BKT, trał elektromagnetyczny TEM-3 i trał akustyczny AT-3[6]. Były wyposażone w radziecką stację hydrolokacyjną Tamir-11[6]. Oprócz radaru artyleryjskiego MR-104 Rys’ na szczycie masztu, okręty miały radar nawigacyjny Kiwacz-2[6][8][d].
Służba
„Sublocotenent Alexandru Axente” wszedł do służby w grudniu 1989 roku, jeszcze w marynarce Socjalistycznej Republiki Rumunii. Jego wejście do służby zbiegło się z obaleniem komunistycznego dyktatora Nicolae Ceaușescu i przemianami politycznymi w Rumunii, prowadzącymi do wprowadzenia demokracji i integracji kraju z Zachodem. Początkowo bazował w Midii, wchodząc w skład 176. dywizjonu trałowców morskich (Divizionul 176 Dragoare Maritime)[9]. Trałowce uczestniczyły następnie w międzynarodowych ćwiczeniach na Morzu Czarnym z państwami regionu oraz sojuszu NATO w ramach programu Partnerstwo dla Pokoju[9]. Brał udział m.in. w ćwiczeniach Cooperative Partner w Konstancy w 1997 i 2002 roku[4]. 1 maja 2001 roku wszedł w skład nowo sformowanego 146. dywizjonu okrętów minowo-rozminowujących (Divizionul 146 Nave Minare-Deminare), a latem 2002 roku przeszedł do nowej bazy w Konstancy[9].
W 2002 roku zadeklarowano osiągnięcie przez „Axente” wraz z bliźniaczym „Locotenent Dimitrie Nicolescu” zdolności interoperacyjności ze standardami NATO w ciągu najbliższych dwóch lat[9]. „Axente” był pod tym względem certyfikowany przez zespół ewaluacyjny NATO podczas wspólnych ćwiczeń Cooperative Partner w 2003 roku w Odessie[9]. Brał udział w ćwiczeniach Cooperative Partner także w 2004 roku w Warnie[4]. „Axente” brał następnie udział m.in. w 2015 roku w ćwiczeniach Sea Breeze 2015 w Warnie i Turkish Minex Nusret - 2015[9]. W lutym 2016 roku wszedł przejściowo w skład 2 Grupy Przeciwminowej NATO (SNMCMG2), operującej na Morzu Czarnym, i w jej składzie 12 lutego złożył wizytę w Batumi, po czym wziął 18–27 lutego udział w rumuńsko-bułgarskim ćwiczeniu MCM Livex Poseidon w Burgas[9]. Na przełomie listopada i grudnia reprezentował Rumunię na ćwiczeniach Nusret 2016 w Turcji[10]. W pierwszej połowie 2017 roku ponownie wchodził w skład zespołu SNMCMG2, z polskim okrętem flagowym ORP „Kontradmirał Xawery Czernicki”, i w dniach 5–13 marca 2017 roku wziął udział w ćwiczeniach Poseidon 2017[11].
W październiku 2023 roku wziął udział w ćwiczeniach Breeze 23 w Warnie[12]. W 2024 roku „Axente” wszedł w skład zespołu przeciwminowego MCM Black Sea sformowanego w celu zwalczania zagrożenia minowego na Morzu Czarnym, z bułgarskim niszczycielem min „Struma” i tureckim TCG „Akçay” oraz okrętem wsparcia TCG „Yzb. Güngör Durmuş”, operującego razem w dniach 1-16 lipca, 20-29 września i 3-13 listopada i uczestniczącego też w ćwiczeniach: Breeze, Nusret i Poseidon[13].
Uwagi
- 1 2 Według Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670, 7 grudnia 1989.Błąd w przypisach:
Nieprawidłowy znacznik
<ref>; nazwę „służba” zdefiniowano więcej niż raz z różną zawartościąBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Tak Gogin 2025 ↓, natomiast wg Pietlewannyj 2009 ↓, s. 182, stocznia Cala de Adocare w Mangalii.
- ↑ Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 540 traktuje wyporność pełną 790 ton jako podaną w tonach angielskich, a Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670 przelicza ją na 803 tony metryczne.
- ↑ Według Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670 radar Kiwacz (ros. Кивач, błędnie podany jako Krivach) jest radarem dozoru nawodnego, a okręty ponadto mają radar nawigacyjny Najada.
Przypisy
- ↑ Na podstawie Pietlewannyj 2009 ↓, s. 163-184
- 1 2 3 4 Pietlewannyj 2009 ↓, s. 182.
- 1 2 Gogin 2025 ↓
- 1 2 3 DIVIZIONUL NAVE. www.navy.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2018)]. (rum.).
- ↑ M-30 Sub Lieutenant Alexandru Axente. blackseavisits.ru. [dostęp 2023-12-27]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Pietlewannyj 2009 ↓, s. 183.
- 1 2 3 Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670
- ↑ Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 540.
- 1 2 3 4 5 6 7 Scurt Istoric 2025 ↓.
- ↑ Nusret 2016 Mine Warfare Exercise. devrimyaylali.com, 24 listopada 2016. (ang.).
- ↑ NATO Ships Increase Alliance Interoperability in Romanian Exercise. NATO, 2017. (ang.).
- ↑ Dragorul maritim 30 „Sublocotenent Alexandru Axente” a încheiat cu succes participarea la Exercițiul multinațional „Breeze 23”. www.navy.ro, 22 października 2023. (rum.).
- ↑ Devrim Yaylali: Three NATO allies activate Black Sea task force. DefenseNews, 2 lipca 2024. (ang.).
Bibliografia
- Ivan Gogin: DM24 minesweepers (1987-1989). Navypedia, 2025. (ang.).
- M. Pietlewannyj: Korabli stran Warszawskogo dogowora. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2009. ISBN 978-5-8172-0127-7. (ros.).
- Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
- SCURT ISTORIC AL DIVIZIONULUI 146 NAVE MINARE - DEMINARE. www.navy.ro. [dostęp 2025-05-11]. (rum.).