Trałowce typu Locotenent Remus Lepri
 „Locotenent Dimitrie Nicolescu” | |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia |
Şantierul 2 Mai, Mangalia |
| Wejście do służby |
1987–1989 |
| Zbudowane okręty |
4 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
660 t (standardowa) |
| Długość |
60,8 m |
| Szerokość |
9,54 m |
| Zanurzenie |
2,8 m |
| Napęd |
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 4800 KM, 2 śruby |
| Prędkość |
17 w. |
| Zasięg |
1500 Mm przy 10 w. |
| Załoga |
79 |
| Uzbrojenie |
• 4 działka plot. 30 mm AK-630M (2 × II) |
Trałowce typu Locotenent Remus Lepri (w kodzie NATO Musca) – seria czterech trałowców morskich marynarki wojennej Rumunii, zbudowanych w Rumunii w latach 80. XX wieku i pozostających w służbie na początku XXI wieku.
Historia
Rządzący Rumuńską Republiką Ludową komunistyczny dyktator Nicolae Ceaușescu dążył do możliwie dużej samodzielności kraju w ramach bloku wschodniego, co przejawiało się w uruchomieniu w latach 70. XX wieku programu budowy okrętów własnych projektów zamiast kupowania ich od ZSRR. W braku doświadczenia powstające w ten sposób okręty były jednak mało nowoczesne. Wyposażane były przy tym w radzieckie przestarzałe systemy uzbrojenia i elektroniki, z braku możliwości opracowania ich samemu ani uzyskania z innych państw[1]. Dopiero w latach 80. Rumunia przystąpiła jednak do zastąpienia posiadanych starych trałowców, pochodzących z lat 50. XX wieku, przez nowe okręty własnej konstrukcji[2]. Budowano je w stoczni 2 Maja (Şantierul 2 Mai) w Mangalii[a]. Powstały w ten sposób cztery okręty typu nazwanego później Locotenent Remus Lepri, znanego powszechnie za granicą pod nazwą kodową NATO jako typ Musca[3]. Początkowo nosiły jedynie oznaczenia alfanumeryczne zaczynając od DM24, a w sierpniu 1991 roku, po obaleniu rządów komunistycznych, nadano im nazwy na cześć oficerów marynarki Rumunii[4]. Prototypowy okręt DM24 otrzymał nazwę „Locotenent Remus Lepri”, dając nazwę typowi[3][4].
Okręty
| Nazwa okrętu[4] | Nr burtowy[5] | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby |
|---|---|---|---|---|
| DM24 → Locotenent Remus Lepri | 24 | bd. | 30 maja 1986 | 1 lipca 1986[b] |
| DM25 → Locotenent Lupu Dinescu | 25 | bd. | 1988 | 6 stycznia 1989[c] |
| DM29 → Locotenent Dimitrie Nicolescu | 29 | bd. | 27 grudnia 1988 | 3 czerwca 1989[d] |
| DM30 → Sublocotenent Alexandru Axente | 30 | bd. | 2 grudnia 1989 | 10 grudnia 1989[e] |
Dane taktyczno-techniczne
Okręty mają stalowy kadłub[6]. Podwyższony pokład dziobowy o niewielkim wzniosie na dziobie rozciąga się na ok. 2/3 długości kadłuba[7]. „Locotenent Lupu Dinescu” różni się wydłużonym pokładem dziobowym na ok. 4/5 długości[f]. Dziobnica jest silnie wychylona, a rufa jest pawężowa[7]. Na śródokręciu znajduje się dwukondygnacyjna nadbudówka z oszklonym zakrytym pomostem dowodzenia i pojedynczym masztem kratownicowym na dachu[7]. Pojedynczy komin znajdował się na końcu nadbudówki[7]. Na pokładzie dziobowym oraz na końcu śródokręcia – na skraju wydłużonego pokładu dziobowego, znajdują się umieszczone na podwyższonych barbetach wieżyczki działek AK-230[7]. Pokład rufowy przeznaczony był na wyposażenie trałowe[7].
Wyporność standardowa okrętów wynosiła 660 ton, a pełna 790 ton[8][g]. Długość wynosi 60,8 m, szerokość 9,54 m, a zanurzenie 2,8 m[8]. Załogę stanowiło 79 ludzi, w tym 7 oficerów[8]. Spotykana jest w publikacjach także załoga 60 osób[5].
Siłownię stanowiły dwa silniki wysokoprężne V12 produkcji ALCO o mocy łącznej 4800 KM[8]. Napędzały one dwie śruby o stałym skoku[8]. Prędkość maksymalna wynosiła 17 węzłów[8]. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 10 w wynosił 1500 mil morskich[8]. Energię elektryczną wytwarzały trzy generatory prądu przemiennego z silnikami wysokoprężnymi MB 836[9].
Uzbrojenie obronne stanowiły cztery radzieckie automatyczne armaty przeciwlotnicze kalibru 30 mm systemu AK-230 w dwóch dwulufowych zamkniętych wieżach na dziobie i rufie, kierowanych radarem Rys’[8]. Uzupełniało je 16 karabinów maszynowych kalibru 14,5 mm w czterech poczwórnie sprężonych stanowiskach MR4N[8][9]. Podstawy karabinów maszynowych rozmieszczone były na dachu nadbudówki po obu stronach masztu oraz na pokładzie nadbudówki w tylnej jej części po obu stronach komina[7]. Obronę przeciwlotniczą dopełniały dwie czteroprowadnicowe wyrzutnie Fasta-4M samonaprowadzających się na podczerwień pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu 9M-32M Strieła-2M, z zapasem 16 pocisków[8]. Umieszczone były w osi podłużnej okrętów, na podeście za dziobową wieżą AK-230 oraz między kominem a rufową wieżą[7].
Broń przeciw okrętom podwodnym stanowiły dwie pięcioprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-1200 z zapasem 40 bomb RGB-12[8][h]. Wystrzeliwują one bomby o masie 34 kg na odległość 1200 m[5]. W źródłach zachodnich donoszono o możliwości przenoszenia przez okręty min morskich, ale nie była ona potwierdzona[5][10].
Okręty posiadały komplet trałów pochodzenia radzieckiego do niszczenia różnych rodzajów min: trał kontaktowy BKT, trał elektromagnetyczny TEM-3 i trał akustyczny AT-3[8]. Były wyposażone w radziecką stację hydrolokacyjną Tamir-11[8]. Oprócz radaru artyleryjskiego MR-104 Rys’ (w kodzie NATO: Drum Tilt) na szczycie masztu, okręty miały radar nawigacyjny Kiwacz-2[8][10][i].
Służba
Prototypowy trałowiec DM24 wszedł do służby w 1986 roku (według innych źródeł w 1987 roku), jeszcze w marynarce Socjalistycznej Republiki Rumunii[b]. Pozostałe trzy dołączyły w 1989 roku, krótko przed obaleniem komunistycznego dyktatora Nicolae Ceaușescu i przemianami politycznymi w Rumunii, prowadzącymi do wprowadzenia demokracji i integracji kraju z Zachodem. W sierpniu 1991 roku okręty otrzymały nazwy na cześć oficerów marynarki Rumunii[4]. Początkowo bazowały w porcie Midia, wchodząc w skład 176. dywizjonu trałowców morskich (Divizionul 176 Dragoare Maritime)[11].
Począwszy od 1996 roku trałowce rumuńskie uczestniczyły w międzynarodowych ćwiczeniach na Morzu Czarnym z państwami regionu oraz sojuszu NATO w ramach programu Partnerstwo dla Pokoju, począwszy od ćwiczeń serii Cooperative Partner[11]. 1 maja 2001 roku rozwiązano 176. dywizjon, a trałowce weszły w skład nowo sformowanego 146. dywizjonu okrętów minowo-rozminowujących (Divizionul 146 Nave Minare-Deminare) i latem 2002 roku przeszły do nowej bazy w Konstancy[11]. W 2002 roku zadeklarowano osiągnięcie w ciągu najbliższych dwóch lat przez „Locotenent Dimitrie Nicolescu” i „Sublocotenent Alexandru Axente” zdolności interoperacyjności ze standardami NATO [11]. Były pod tym względem oceniane i certyfikowany przez zespoły ewaluacyjny NATO podczas ćwiczeń Cooperative Partner w 2003 i 2004 roku[11].
Trałowce tego typu brały udział w różnych edycjach ćwiczeń międzynarodowych z serii Cooperative Partner, Rescue Eagle, Blacksea Partnership, Cooperative Engagement, Cooperative Mako, Cooperative Lion, MCM Livex Poseidon, Turkish Minex, Sea Shield, głównie na Morzu Czarnym, ale także na Morzu Śródziemnym[11]. Brały także udział w działaniach ze stałym zespołem przeciwminowym NATO SNMCM-2[11].
8 września 2022 roku podczas inwazji Rosji na Ukrainę „Dimitrie Nicolescu” został lekko uszkodzony wybuchem dryfującej miny koło Konstancy, bez ofiar[12]. 1 czerwca 2023 roku „Locotenent Remus Lepri” został wycofany ze służby w 146. dywizjonie i przekazany do szkolenia[11].
Zobacz też
- Porównywalne okręty z tego samego okresu:
- Trałowce projektu 266M (ZSRR)
- Niszczyciele min typu Hunt (Wielka Brytania)
Uwagi
- ↑ Tak Gogin 2025 ↓, natomiast wg Pietlewannyj 2009 ↓, s. 182, stocznia Cala de Adocare w Mangalii.
- 1 2 Wejście do służby 1 lipca 1986 według Pietlewannyj 2009 ↓, s. 182 i DIVIZIONUL NAVE. www.navy.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2018)]., natomiast według Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670 i Gogin 2025 ↓, 23 kwietnia 1987.
- ↑ Według DIVIZIONUL NAVE. www.navy.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2018)]., 3 czerwca 1989.
- ↑ Według Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670, 7 grudnia 1989.
- ↑ Według Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670, 7 grudnia 1989.
- ↑ Por. fotografia sprzed 2009 roku w Pietlewannyj 2009 ↓, s. 184. Według Gogin 2025 ↓, DM25 „Locotenent Lupu Dinescu” był budowany jako poławiacz torped.
- ↑ Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 540 traktuje wyporność pełną 790 ton jako podaną w tonach angielskich, a Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670 przelicza ją na 803 tony metryczne.
- ↑ Pietlewannyj 2009 ↓, s. 183 podaje mylnie kaliber wyrzutni RBU-1200: 123 mm (radzieckie wyrzutnie RBU-1200 były kalibru 250 mm). Jednakże strona marynarki rumuńskiej DIVIZIONUL NAVE. www.navy.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2018)]. określa wyrzutnie jako RL-1000.
- ↑ Według Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670 radar Kiwacz (ros. Кивач, błędnie podany jako Krivach) jest radarem dozoru nawodnego, a okręty ponadto mają radar nawigacyjny Najada.
Przypisy
- ↑ Zabłockij 2004 ↓, s. 73.
- ↑ Na podstawie Pietlewannyj 2009 ↓, s. 163-184
- 1 2 3 Pietlewannyj 2009 ↓, s. 182.
- 1 2 3 4 Gogin 2025 ↓
- 1 2 3 4 Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 670
- ↑ Fabrice Wolf: The renewal of the mine warfare group absent from the modernization plan of the Romanian Naval Forces (2017 – 2026). meta-defense.fr, 8 listopada 2019. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Na podstawie rysunku Pietlewannyj 2009 ↓, s. 183 i fotografii na s. 184 i w Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 540
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Pietlewannyj 2009 ↓, s. 183.
- 1 2 DIVIZIONUL NAVE. www.navy.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2018)]. (rum.).
- 1 2 Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 540.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Scurt istoric... 2025 ↓.
- ↑ Tayfun Ozberk: Romanian minesweeper hits Sea Mine in the Black Sea. Naval News, 11 września 2022. (ang.).
Bibliografia
- M. Pietlewannyj: Korabli stran Warszawskogo dogowora. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2009. ISBN 978-5-8172-0127-7. (ros.).
- Władymir Zabłockij. Rumuńskie fregaty typu Tetal-II. „Okręty Wojenne”. Nr 2/2004. XIV (64), s. 73-76, 2004. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.
- Ivan Gogin: DM24 minesweepers (1987-1989). Navypedia, 2025. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
- Scurt istoric al Divizionului 146 Nave Minare – Deminare. www.navy.ro. [dostęp 2025-05-11]. (rum.).