Thomas Paine

Thomas Paine
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1737
Thetford

Data i miejsce śmierci

8 czerwca 1809
Nowy Jork

Narodowość

angielska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

pisarz

Ważne dzieła

Zdrowy rozsądek

podpis

Thomas Paine (ur. 29 stycznia?/9 lutego 1737 w Thetford, zm. 8 czerwca 1809 w Nowym Jorku) – brytyjski pisarz i myśliciel doby oświecenia. Uczestnik rewolucji amerykańskiej, jeden z ojców założycieli USA. Prekursor liberalizmu.

W 1774 przybył do Filadelfii, w 1776 opublikował broszurę Zdrowy rozsądek, w której nawoływał do stworzenia niepodległego państwa w miejsce dotychczasowych kolonii brytyjskich w Ameryce. Brał udział w wojnie o niepodległość USA. Do Wielkiej Brytanii wrócił w 1787.

Także w ojczyźnie głosił radykalne idee wolnościowe, popierał rewolucję francuską i prawo narodów do wybierania demokratycznych rządów. Po wydaniu Praw człowieka, zagrożony aresztowaniem, uciekł do rewolucyjnej Francji, gdzie został wybrany do Zgromadzenia Narodowego, ale także osadzony w więzieniu przez jakobinów.

W Wieku rozumu przyznał, iż deizm stanowi podstawę jego poglądów.

Dzieła

  • Letter to Washington – utwór, zawierający atak na George’a Washingtona jako osobę.
  • Zdrowy rozsądek (ang. Common Sense) – broszura polityczna. Nawołująca do ogłoszenia niepodległości Stanów Zjednoczonych, posługująca się m.in. argumentem, że mała wyspa (Wielka Brytania) nie powinna rządzić całym kontynentem.
  • Prawa człowieka (Rights of Man – 1791–1792)[1]
  • Wiek rozumu (The Age of Reason – 1794, 1795 i 1807)[2]
  • Agrarian Justice (1797)

i inne[3]

Przypisy

  1. Thomas Paine: Rights of Man. Watts & co.; Digitizing sponsor Google Book from the collections of University of Michigan, 1906.
  2. Thomas Paine: The Age Of Reason. G P Putnams Son ; Digital Library Of India, 1896, s. 600 ss.
  3. Thomas Paine: The Writings of Thomas Paine. T. 4. G.P. Putnam’s sons; Book from the collections of University of Michigan, 1896, s. 557 ss.

Bibliografia

  • Thomas Paine. A&E Television Networks, November 9, 2009. [dostęp 2018-09-26].
  • Tejvan Pettinger: Thomas Paine Biography. [w:] Biography online [on-line]. [dostęp 2018-09-26]. (ang.).
  • Thomas Paine 1737–1809. [w:] Sandwich People & History [on-line]. Open Sandwich. [dostęp 2018-09-26]. (ang.).

Linki zewnętrzne