Victrix
| Victrix | |
| Staudinger, 1879 | |
 Victrix umovii | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina |
Noctuoidea |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj |
Victrix |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Victrix karsiana Staudinger, 1879 | |
Victrix – rodzaj motyli z rodziny sówkowatych i podrodziny Bryophilinae. Obejmuje ponad 40 opisanych gatunków.
Morfologia
Motyle niewielkich do przeciętnych jak na przedstawicieli rodziny rozmiarów[1][2], ogólnym wyglądem przypominające te z rodzaju Cryphia[1]. Głowa ich cechuje się szerokim[2], wypukłym czołem[2][1] z niskim, stożkowatym guzkiem[1]. Aparat gębowy dysponuje krótkimi głaszczkami wargowymi o krótkim, maczugowatym członie drugim – wierzchołkowym, natomiast ssawkę ma mocno skróconą i słabo zesklerotyzowaną lub całkiem zanikłą. Przeciętnej długości czułki u samic są nitkowate, a u samców orzęsione lub dwugrzebieniaste[2][1]. Skrzydła przedniej pary są duże i trójkątne, tylnej zaś zaokrąglone, często jedwabiście połyskujące[1]. Barwa tła przednich skrzydeł waha się zwykle od ochrowozielonkawej przez brązową po brunatnoszarą[2]. Stosunkowo dużych rozmiarów łuski cechują się silnie siateczkowanymi powierzchniami[1].
Genitalia samca mają stosunkowo silnie zbudowany, najczęściej pośrodku poszerzony unkus, słabo zesklerotyzowany, zwykle krótszy od winkulum tegumen, zrośniętą z szeroką i silnie zesklerotyzowaną zawieszką i zwykle wąską walwę, przeciętnych rozmiarów i zaokrąglonego kształtu sakulus, zredukowany kukulus, szeroką, płytkowatą, rombowatą jukstę, krótki i przysadzisty edeagus, kulistą lub płatowatą, rzadziej rurkowatą wezykę z licznymi, kolcowatymi guzkami u połączenia z zatoką prącia oraz z wykształconym, rzadziej zredukowanym cierniem[2][1].
Genitalia samicy są słabo zesklerotyzowane, typowo dla rodziny zbudowane[1]. Mają podługowato-spiczaste lub kwadratowawe brodawki analne, przydatki tylne dość krótkie, ale co najmniej tak długie jak przydatki przednie, krótkie antrum oraz błoniasty korpus torebki kopulacyjnej o jajowatym lub workowatym kształcie, czasem ze zesklerotyzowaną łatą w pobliżu ujścia jej przewodu[2].
Ekologia i występowanie
Gąsienice są lichenofagami żerującymi na porostach z rodziny tarczownicowatych, w tym na żyłecznikach[3]. Postacie dorosłe latają w czerwcu, lipcu[4], sierpniu lub wrześniu, rzadko jeszcze na początku października[1].
Rodzaj palearktyczny. Najzasobniejszą w gatunki faunę mają Chiny[5]. W Europie Północnej i Środkowej, w tym w Polsce, reprezentowany jest tylko przez V. umovii[4][5].
Taksonomia
Rodzaj i jego gatunek typowy, V. karsiana, opisane zostały w 1879 roku przez Ottona Staudingera na łamach „Horae Societatis Entomologicae Rossicae”, w publikacji autorstwa Nikołaja Romanowa[6].
Do rodzaju zalicza się ponad 40 opisanych gatunków, zgrupowanych w pięciu podrodzajach[5]:
- Victrix (Chytobrya) Draudt, 1950
- Victrix (Micromima) Matov, Fibiger et Ronkay, 2009
- Victrix (Poliobrya) Hampson, 1908
- Victrix (Rasihia) Koçak, 1989
- Victrix (Victrix) Staudinger, 1879
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zoltán Varga, László Aladár Ronkay. Taxonomical notes on the genus Victrix Staudinger, 1879 (Lepidoptera : Noctuidae). I. The description of a new subgenus, two new species and subspecies. „Nota lepidopterologica”. 12 (1), s. 65-82, 1989.
- 1 2 3 4 5 6 7 Hui-Lin Han, Vladimir Kononenko. Two new species of the family Noctuidae from China (Lepidoptera, Noctuidae). „Zootaxa”. 4338 (2), s. 385-392, 2017.
- ↑ N. Hydén. Observations on the developmental biology and occurrence of Victrix umovii (Lepidoptera, Noctuidae) in Sweden. „Entomologisk Tidskrift”. 114 (3), s. 97-100, 1993.
- 1 2 Krzysztof Jonko: Victrix (Poliobrya) umovii (Eversmann, 1846). [w:] Lepidoptera Mundi [on-line]. [dostęp 2024-12-20].
- 1 2 3 Markku Savela: Victrix Staudinger, 1879. [w:] Funet.fi [on-line]. [dostęp 2024-12-20].
- ↑ Otto Staudinger, Victrix nov. gen., [w:] N.M. Romanoff, Quelques observations sur les Lépidoptères de la partie du Haut-Plateau Arménien, comprise entre Alexandropol, Kars et Erzéroum, „Horae societatis entomologicae rossicae”, 4, 14, St. Pétersbourg: V. Besobrasoff et Comp., 1879, s. 483-495.