Łabiszewo

Łabiszewo
wieś
Ilustracja
Zabudowa w Łabiszewie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Dębnica Kaszubska

Liczba ludności (2013)

275[1]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-248[2]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0744083

Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska
Mapa konturowa gminy Dębnica Kaszubska, u góry znajduje się punkt z opisem „Łabiszewo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Łabiszewo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Łabiszewo”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Łabiszewo”
Ziemia54°24′07″N 17°16′56″E/54,401944 17,282222[3]

Łabiszewo (kaszb. Łabiszewò[4][5], niem. Labüssow) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska. W skład sołectwa Łabiszewo wchodzi również miejscowość Boguszyce.

Słupy bramne do parku w Łabiszewie
Zniszczona tablica inskrypcyjna na cmentarzu w Łabiszewie, położonym przy drodze do Podola Małego

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Nazwa

Nazwa miejscowości, wzmiankowana po raz pierwszy w 1518 w formie Labussow, ma pochodzenie słowiańskie i charakter dzierżawczy. Powstała przez dodanie do nazwy osobowej Łabusz formantu -ewo[6]. Niemiecka nazwa Labüssow jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej[6]. Polska nazwa Łabiszewo w miejsce oczekiwanej *Łabuszewo jest wynikiem niedokładnej resubstytucji nazwy niemieckiej[6].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Łabiszewò[7].

Ochrona przyrody

W obrębie ewidencyjnym Łabiszewo znajduje się pięć użytków ekologicznych – „Torfowisko Wieliszewo 3”, „Torfowisko Wieliszewo 4”, „Torfowisko Wieliszewo 5”, „Torfowisko Wieliszewo 6” oraz „Torfowisko Wieliszewo 7”. Utworzone zostały 13 maja 2008 na mocy Uchwały Nr XV/80/2008 Rady Gminy Dębnica Kaszubska z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie utworzenia użytków ekologicznych. Przedmiotem ich ochrony są torfowiska wysokie porośnięte młodym borem bagiennym, będące częścią kompleksu torfowisk wysokich typu bałtyckiego „Torfowisko Wieliszewo”, które z kolei współtworzy „Wieliszewskie Bagna” o łącznej powierzchni 133,70 ha[8][9].

Poniemieckie cmentarze ewangelickie

W Łabiszewie zlokalizowane są trzy cmentarze dawnych mieszkańców wsi[10]. Jeden z nich położony jest w odległości około 1,2 km na południowy wschód od zwartej zabudowy miejscowości, przy gruntowej drodze do Podola Małego[10][11]. Datuje się go na początek XX wieku[10]. Mur wyznaczający granice cmentarza, podobnie jak nasadzenia wzdłuż niego, zachowały się tylko częściowo[10]. Przetrwały nieliczne fragmenty nagrobków, w tym m.in. tablica inskrypcyjna z datą pochówku z 1919[10].

Dwa pozostałe cmentarze – wiejski i rodowy – znajdują się na północnym zachodzie od zabudowań wsi, w lesie[10][12]. Cmentarz wiejski został założony w XIX wieku, na planie wydłużonego prostokąta[10]. Jest w znacznym stopniu zdewastowany, w terenie nie da się odczytać jego granic, a o jego niegdysiejszym funkcjonowaniu świadczą jedynie starodrzew i nieliczne fragmenty kamieni nagrobnych[10].

Cmentarz rodowy z kolei zachował się dość dobrze[10]. Czytelny jest jego układ przestrzenny[10]. Zachowała się mała architektura[10]. Na mapach archiwalnych jest wyrysowany na planie kwadratu, w terenie jednak otaczający go z jednej strony mur ma łukowaty kształt i zwieńczony jest wysokim krzyżem[10].

Przypisy

  1. ↑ WYKAZ MIEJSCOWOŚCI GMINY DĘBNICA KASZUBSKA wraz z liczbą mieszkańców wg stanu w dniu 2013.09.30. [dostęp 2015-12-14].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 695 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70980
  4. ↑ Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  5. ↑ Kôrta Kraju Kaszëbów / Mapa Kaszub – Kaszëbskô Jednota [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  6. 1 2 3 Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 69.
  7. ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 212, ISBN 978-83-62137-50-3.
  8. ↑ Uchwała Nr XV/80/2008 Rady Gminy Dębnica Kaszubska z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie utworzenia użytków ekologicznych. Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego Nr 32 – Gdańsk, dnia 28 kwietnia 2008 r. s. 3322–3324. [dostęp 2020-03-08]. (pol.).
  9. ↑ Bank Danych o Lasach. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych. [dostęp 2020-03-08]. (pol.).
  10. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Krystyna Mazurkiewicz-Palacz: Dawne cmentarze w powiecie słupskim. Słupsk: Starostwo Powiatowe w Słupsku, 2012, s. 58. ISBN 978-83-60228-45-6. [dostęp 2021-08-08].
  11. ↑ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt). Arkusz 1669 (383) – Gr. Dübsow, Reichsamt für Landesaufnahme, 1938.
  12. ↑ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt). Arkusz 1569 (322) – Sageritz, Reichsamt für Landesaufnahme, 1938.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.