14 Dywizja Piechoty (LWP)

14 Dywizja Piechoty
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1957

Dowódcy
Pierwszy

płk Józef Sielecki

Ostatni

płk dypl. Józef Kolasa

Organizacja
Numer

JW 2483[1][2]

Dyslokacja

Bydgoszcz; Siedlce; Wałcz[3]

Rodzaj wojsk

Piechota

Podległość

Lubelski Okręg Wojskowy
1 Korpus Piechoty
1 Korpus Armijny[4][3]

14 Dywizja Piechoty (14 DP) – związek taktyczny piechoty ludowego Wojska Polskiego.

Dywizja sformowana została w okresie od marca do lipca 1945, w Bydgoszczy, Świeciu i Chełmnie[5]. W działaniach bojowych udziału nie wzięła, pozostając w odwodzie Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. 1 lipca 1945 roku została podporządkowana dowódcy Poznańskiego Okręgu Wojskowego[6]. Jej oddziały wzięły udział w walkach z oddziałami UPA[5]

Skład organizacyjny

Nazwa jednostki Miejsce stacjonowania
Dowództwo Bydgoszcz
45 pułk piechoty
47 pułk piechoty Fordon
49 pułk piechoty Koronowo
36 pułk artylerii lekkiej Bydgoszcz
17 dywizjon artylerii przeciwpancernej SU-76
41 batalion saperów
21 batalion łączności
17 batalion sanitarny
szkolna kompania strzelecka
7 kompania karabinów maszynowych przeciwlotniczych
17 kompania obrony przeciwgazowej
22 samochodowa kompania Podwozu
14 kompania rozpoznawcza
28 ambulans weterynaryjny
Ruchomy warsztat taborowo-mundurowy
30 piekarnia polowa
3244 wojskowa stacja pocztowa
2128 kasa polskiego banku państwowego

Zmiany organizacyjne i dyslokacyjne

W połowie 1946 roku dywizja została dyslokowana na Podlasie i rozmieszczona w garnizonach: Siedlce – Dowództwo 14 DP, 45 pułk piechoty, 36 pułk artylerii lekkiej, 17 dywizjon artylerii przeciwpancernej i 35 kompania łączności, Biała Podlaska – 47 pułk piechoty, Włodawa – 49 pułk piechoty, Puławy41 batalion saperów.

W kwietniu 1949 roku zmieniono podporządkowanie pułków w 3 DP i 14 DP. Dowódcy 3 DP podporządkowano 45 Pułk Piechoty ze składu 14 DP, a dowódcy 14 DP podporządkowano 9 Pułk Piechoty ze składu 3 DP. W tym samym roku dywizję ponownie przeniesiono na Pomorze i podporządkowano dowódcy 1 Korpusu Piechoty (Armijnego). W 1951 przeniesiono dywizję na etaty dywizji piechoty typu A[7]. W tym okresie dowództwo dywizji stacjonowało w Wałczu, a poszczególne oddziały w Szczecinku, Pile i Złotowie.

Wiosną 1957 roku, w ramach kolejnej redukcji, rozformowano ją[8].

Miejsce stacjonowania sztabu dywizji

JW 2483

  • Bydgoszcz (do 1946)
  • Siedlce, ul. Piłsudskiego 67 (do 1949)
  • Wałcz, ul. Bohaterów Stalingradu 14/16 (do 1957)

Żołnierze dywizji

Dowódcy dywizji[9]:

Jednostki 14 Dywizji Piechoty

  • JW 2483 – Dowództwo 14 DP (1945–1957)
  • JW 1572 – 9 pułk piechoty (1949–1957)
  • JW 3579 – 43 pułk piechoty (1952–1957)
  • JW 3576 – 45 pułk piechoty (1946–1949)
  • JW 2513 – 47 pułk piechoty (1945–1952)
  • JW 3584 – 49 pułk piechoty (1945–1957)
  • JW (bn) – pluton samochodów pancernych (1946–1948)
  • JW 2128 – 20 pułk czołgów i artylerii pancernej (1954–1957)
  • JW 2524 – 36 pułk artylerii lekkiej (pa; 1945–1957)
  • JW 5100 – 132 pułk artylerii lekkiej (1953–1955)
  • JW 2659 – 17 dywizjon artylerii przeciwpancernej (1945–1957)
  • JW (bn) – pluton dowodzenia dowódcy artylerii (1955–1957)
  • JW (bn) – 8 bateria artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego (1955–1957)
  • JW (bn) – 7 bateria przeciwlotnicza (1949–1950)
  • JW 1841 – 30 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (1951–1955)
  • JW 1841 – 104 pułk artylerii przeciwlotniczej (1955–1957)
  • JW 3587 – 41 batalion saperów (1945–1957)
  • JW (bn) – 19 kompania rozpoznawcza (Zwiadu; 1951–1955)
  • JW 1200 – 8 batalion rozpoznawczy (1955–1957)
  • JW 2483a – 35 kompania łączności (1946–1949)
  • JW 1870 – 35 batalion łączności (1949–1957)
  • JW (bn) – (49) kompania sztabowa (1955–1957)
  • JW (bn) – 18 kompania obrony przeciwchemicznej (1949–1957)
  • JW 1187 – (14) dywizyjny punkt zaopatrzenia (1955–1957)
  • JW (bn) – pluton samochodowo–transportowy (1949–1951)
  • JW 5553 – 56 batalion samochodowo – transportowy (1955–1957)
  • JW 1107 – 55 ruchomy warsztat naprawy sprzętu artyleryjskiego (1955–1957)
  • JW 1925 – (37) ruchomy warsztat naprawy samochodów Nr 37
  • 74 kompania samochodowa (1951–1955)
  • JW 1052 – 39 Batalion Medyczno–Sanitarny (1955–1957)

Przypisy

  1. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku
  2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
  3. 1 2 Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
  4. Sztab korpusu mieścił się przy ul. Radiowej 2
  5. 1 2 Komornicki 1965 ↓, s. 164.
  6. Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 735.
  7. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 149.
  8. Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 174.
  9. Mąsior 2005 ↓.

Bibliografia

  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy : przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
  • Wiesław Mąsior: Dowódcy dywizji Wojska Polskiego. Profesjonalne Forum Wojskowe. Serwis-militarny.net, 2005. [dostęp 2018-02-05].