2 Szwadron Samochodów Pancernych
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1925 |
| Rozformowanie |
1930 |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
rtm. Antoni II Szymański |
| Ostatni |
rtm. Władysław Bielobradek |
| Działania zbrojne | |
| przewrót majowy | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
2 DK (1924–1929) |
.svg.png){kind=small}
.jpg)
2 Szwadron Samochodów Pancernych[a] (2 szw. sam. panc.[2]) – pododdział kawalerii Wojska Polskiego II RP.
Historia szwadronu
Szwadron został sformowany w październiku 1925, w garnizonie Warszawa, na bazie Kolumny Szkolnej Samochodów Pancernych 1 Dywizjonu Samochodowego. Pod względem wyszkolenia pododdział podlegał dowódcy 2 Dywizji Kawalerii, pod względem technicznym – dowódcy 1 Dywizjonu Samochodowego, a pod względem administracyjnym dowódcy 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego[3]. Szwadron stacjonował w koszarach przy ul. Bema 69[1].
W maju 1926, w czasie zamachu stanu, poszczególne plutony działały samodzielnie, na różnych odcinkach i po obu stronach konfliktu[1]. 12 maja 1926, w czasie bratobójczej walki poległa załoga dowódcy szwadronu w składzie: rotmistrz Antoni II Szymański, wachmistrz Władysław Woźniak i szwoleżer Władysław Offenberg. Rannych zostało 6 szwoleżerów oraz 4 członków załóg samochodów pancernych spoza szwadronu (st. sierż. Popławski, sierż. Boruta, szer. NN i kierowca cywilny Szrojt)[4].
W 1928 szwadron został usamodzielniony pod względem administracyjnym i podporządkowany bezpośrednio dowódcy 2 DK[5].
W połowie maja 1930 szwadron przestał być samodzielnym pododdziałem i został włączony w skład nowo powstałego 1 Dywizjonu Samochodów Pancernych[6][7]. Na początku czerwca 1930 szwadron wyjechał na trzymiesięczne ćwiczenia letnie do Obozu Ćwiczebnego Leśna koło Baranowicz[6][8].
Po zakończeniu poligonu szwadron powrócił do Warszawy, a w drugiej połowie września 1930 został dyslokowany do garnizonu Brześć i zakwaterowany w koszarach im. gen. Józefa Hallera[7].
Kadra szwadronu
Dowódcy szwadronu:
- rtm. Antoni II Szymański (X 1925 † 12 V 1926[9])
- rtm. Józef Trepto (V – VI 1926[10])
- por. kaw. Edward Karkoz (p.o. do 15 VIII 1926[11])
- mjr kaw. Józef Taube (VIII 1926[12] – XI 1928[13][14] → kwatermistrz 1 pszwol)
- rtm. Władysław Bielobradek (XI 1928[15][16] – 20 VI 1930[17] → 1 d.sam. panc.)
Oficerowie młodsi szwadronu:
- por. kaw. Edward Karkoz (od X 1925 i od VIII 1926[12], był w 1928[13])
- por. kaw. Ludwik Kocięcki (X 1925[13][16] – 1930[18] → 1 d.sam. panc.)
- por. kaw. Leonard Żyrkiewicz (X 1925[13][16] – 1930[19] → Dtwo Br. Panc. MSWojsk.)
- por. kaw. Stanisław Gliński (1928[13])
- por. kaw. Marian Żebrowski (VI[19] – IX 1930[18] → 1 d.sam. panc.)
Samochody pancerne szwadronu
- Peerless nr rej. 545 (1925-1928)
- Erhardt M 1917 nr rej. 825 (XI 1925-1928?)
- sześć Peugeotów nr rej. 817, 819, 823, 829, 1114, 1120 (1925-1930)
- Iżorski-Fiat nr rej. 4433 (X 1925-1930)
- Austin Kegresse nr rej. 4993 (1926-1928)
- Ford FT-B nr rej. 5021 (1925-1930?)
- wz. 1928 nr rej. ? (1929-1930)
Barwy
4 sierpnia 1927 generał dywizji Daniel Konarzewski, w zastępstwie ministra spraw wojskowych ustalił, że oficerowie liniowi i szeregowi szwadronów samochodów pancernych będą nosić na kołnierzach kurtek i płaszczy proporczyk czarno-pomarańczowy, a na naramiennikach „numer porządkowy”[20].
24 lutego 1928 minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił, że oficerowie i szeregowi szwadronów samochodów pancernych będą nosić na czapkach czarne otoki[21].
Uwagi
Przypisy
- 1 2 3 Karkoz 1926 ↓, s. 643.
- ↑ Skrót nazwy jednostki używany w latach 20. i 30. XX wieku.
- ↑ Magnuski 1993 ↓, s. 20-22.
- ↑ Karkoz 1926 ↓, s. 646.
- ↑ Magnuski 1993 ↓, s. 22.
- 1 2 Magnuski 1993 ↓, s. 24.
- 1 2 Szubański 1996 ↓, s. 5.
- ↑ Szubański 1996 ↓, s. 5 wg autora koncentracja miała miejsce w Obozie Ćwiczebnym Biedrusko.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 9 sierpnia 1926, s. 257.
- ↑ Karkoz 1926 ↓, s. 651.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 5 czerwca 1926, s. 178.
- 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 9 sierpnia 1926, s. 248.
- 1 2 3 4 5 Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 287.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 373.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 352.
- 1 2 3 Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 54.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930, s. 311.
- 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930, s. 298.
- 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 209.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 22 z 4 sierpnia 1927, poz. 268.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 6 z 24 lutego 1928, poz. 66.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
- Edward Karkoz, Sprawozdanie z działalności 2-go Szwadronu Samochodów Pancernych między 10–20 maja 1926 roku, 701/4/8 Sprawozdanie z działalności 2. Dywizji Kawalerii podczas przewrotu majowego, Warszawa: Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1926 [dostęp 2019-07-31].
- Janusz Magnuski: Samochody pancerne Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1993. ISBN 83-86028-00-9.
- Rajmund Szubański: 4 Batalion Pancerny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1996, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-87103-04-7.
- Przewrót wojskowy w Polsce w 1926 r. Wybór dokumentów, zakończenie, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (90), Warszawa 1979