2 Dywizja Jazdy
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Tradycje | |
| Kontynuacja |
Północna Dywizja Jazdy |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
.svg.png){kind=small}
2 Dywizja Jazdy (2 DJ) – wielka jednostka kawalerii Wojska Polskiego II RP.
Na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa WP L. dz. 7710/1 z 2 lipca 1920 utworzono Grupę Operacyjną Jazdy. W jej składzie zorganizowana została 2 Dywizja Jazdy. Jej dowództwo objął płk Marian Oksza-Orzechowski. W jej skład miały wejść 1 i 7 Brygady Jazdy[1].
Po raz drugi dywizja sformowana została w składzie Korpusu Jazdy gen. Juliusza Rómmla.
Walki dywizji
W dniach od 16–17 września 1920 pod Letczanami dowodzona przez płk. Orlicz-Dreszera 2 DJ osaczyła w rejonie Letczan 3 Brygadę 14 Dywizji kawalerii z 1 Armii Konnej. Jej zdemoralizowane resztki wziął do niewoli 203 pułk ułanów[2].
W pościgu za cofającymi się wojskami 12 Armii Nikołaja Kuźmina, 21 września Korpus Kawalerii płk. Juliusza Rómmla osiągnął linię Horynia. Tutaj, z braku amunicji, pościg przerwano[3]. W tym czasie na wschód od Horynia 1 Armia Konna Siemiona Budionnego uzupełniała swoje stany i reorganizowała się. Według polskiego wywiadu, Siemion Budionny, wraz ze swoim sztabem, miał kwaterować w Korcu. W tej sytuacji dowódca Korpusu Jazdy płk Rómmel zaproponował dokonanie zagonu na Korzec. Plan zakładał sforsowanie Horynia pod Aleksandrią i obejście północnego skrzydła 1 Armii Konnej.
26 września o świcie Korpus Jazdy ruszył do działań. Zadanie główne wykonywała 2 Dywizja Jazdy. Maszerowała ona przez Pustomyty i Daniczów na Korzec, a 1 Dywizja Jazdy ubezpieczała ją z kierunku Międzyrzecza i Samostrieły. Około 15.00 grupa uderzeniowa dotarła pod Korzec, częścią sił obeszła miasto od wschodu i uderzyła na stacjonującą tam brygadę 44 Dywizji Strzelców[3]. Zaskoczenie Sowietów było całkowite. Polscy ułani wzięli do niewoli kilkuset jeńców, zdobyli 6 armat i 10 ckm-ów. Nie zrealizowano jednak głównego celu działania, jakim było zniszczenie sztabu 1 Armii Konnej i jej oddziałów. Te odmaszerowały wcześniej w kierunku na Berdyczów[3].
Organizacja dywizji
4 sierpnia 1920[4]
- 1 Brygada Jazdy (5, 17 puł, 2 pszw)
- 3 Brygada Jazdy (8, 11, 12 puł.)
W składzie korpusu
- Dowództwo 2 Dywizji Jazdy
- 8 Brygada Jazdy - ppłk Stanisław Grzmot-Skotnicki
- 9 Brygada Jazdy - mjr Jan Głogowski
Obsada personalna dowództwa
| Obsada personalna dowództwa dywizji w październiku 1920[5] | |
|---|---|
| Stanowisko | Stopień, imię i nazwisko |
| Dowódca dywizji | płk Gustaw Orlicz-Dreszer |
| Adiutant | ppor. Jakub Sztembarth |
| Zastępca dowódcy dywizji | płk Mikołaj Waraksiewicz |
| Szef sztabu | mjr szt. gen. Roland Bogusz[6] |
| Szef oddziału I | por. ad. szt. Wiktor Brudkiewicz |
| Szef oddziału II | por. Władysław Bielobradek |
| Oficer oddziału III | ppor. Jerzy Wyrzykowski |
| Oficer oddziału III | ppor. Wacław Budzyński |
| Szef oddziału IV | por. Konrad Zembrzuski |
| Szef oddziału V | por. Ksawery Zalewski |
| Oficer oddziału V | ppor. Marian Sobociński |
| Szef sanitarny | mjr Józef Stanisław Kulesza |
| Oficer | ppor. Stefan Łysakowski |
| Lekarz weterynarii | rtm. lek. wet. Zygmunt Filipowicz |
| Proboszcz dywizji | ks. Jan Keller |
| Dowódca taborów | rtm. Edmund Mierzejewski |
| Referent broni | kpt. Rafał Narkoń |
| Szef sądu polowego | kpt. ks. dr Władysław Drobniewicz |
| Oficer sądu | por. Stanisław Iwanowski |
| Oficer sądu | por. dr Jan Theobald |
| Oficer sądu | ppor. ks. Aleksander Kaliniewicz |
| Instruktor jazdy koni | rtm. Franciszek Źródłowski |
| Dowódca plutonu sztabowego | por. Stefan Sikorski |
Przypisy
- ↑ Nowak 2010 ↓, s. 129.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 228.
- 1 2 3 Odziemkowski 2004 ↓, s. 201.
- ↑ Nowak 2010 ↓, s. 177.
- ↑ Tuliński 2020 ↓, s. 953.
- ↑ Olstowski 1997 ↓, s. 40.
Bibliografia
- "Księga jazdy polskiej", pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint, Bellona Warszawa 1993
- Przemysław Olstowski. Dywizja Jazdy płk. Gustawa Orlicz-Dreszera w bitwie warszawskiej. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1-2 (159-160), s. 35-63, 1997. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN 0043-7182.
- Włodzimierz Nowak: Samhorodek – Komarów 1920. Walki jazdy polskiej z konnicą Budionnego, maj – wrzesień 1920. Warszawa: Bellona SA, 2010. ISBN 978-83-11-11897-3.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Arkadiusz Tuliński: 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. T. 1 i 2. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8229-062-2.