5 Brygada Jazdy
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
płk Stefan Suszyński |
| Działania zbrojne | |
| wojna polsko-bolszewicka | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |

5 Brygada Jazdy (5 BJ) – wielka jednostka jazdy Wojska Polskiego II RP.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W maju 1919 Ministerstwo Spraw Wojskowych w porozumieniu z Naczelnym Dowództwem Wojska Polskiego zaplanowało sformowanie pięciu brygad jazdy. W lipcu 1919 rozpoczęło się formowanie 5 Brygady Jazdy w składzie 2 p szwol., 1., i 3 pułk ułanów oraz 5 dywizjon artylerii konnej. Na dowódcę brygady wyznaczony został francuski pułkownik Colbert[2].
Sformowana w rejonie Kozowej w Małopolsce Wschodniej w czerwcu 1919 roku. Działała w składzie w składzie: 1 i 9 p.uł. oraz 1 bateria 2 dak. Do sierpnia podlegała dowódcy 6 Armii, a do października walczyła na Froncie Wołyńskim. Zimą 1920 roku wzięła udział w zajęciu Pomorza[3]. Przy planowaniu wiosennej ofensywy na Ukrainie, w kwietniu 1920 doraźnie dla celów taktycznych zorganizowano Dywizję Jazdy pod dowództwem gen. Jana Romera w składzie: 4 Brygada Jazdy płk. Sulimirskiego i 5 Brygada Jazdy płk. Romana Pasławskiego[4]. W połowie lipca 1920 w ramach reorganizacji została rozwiązana, następnie w październiku 1920 roku odtworzona[3].
W czerwcu 1921 roku, na bazie odtworzonej 5 Brygady Jazdy w DOK V, sformowana została V Brygada Jazdy z miejscem postoju dowództwa w Krakowie. Brygada nawiązywała tradycjami do wojennej 5 BJ[1].
Struktura organizacyjna
| VII 1919[2] | przed wyprawą kijowską[5] | X 1920[6] |
|---|---|---|
| dowództwo brygady | ||
| 2 pułk szwoleżerów | bez oddziałów | |
| 1 pułk ułanów | ||
| 3 p.uł. | 16 pułk ułanów | |
| 5 dak | dak (1/5 dak i 1/7 dak) | |
Obsada personalna dowództwa
- Dowódcy brygady
- płk Colbert[2]
- płk Stefan Suszyński (od 23 VIII 1919 -)[2].
- płk Roman Pasławski (był IV 1920)?[4].
- ppłk Władysław Oksza-Orzechowski[5] (VI 1920)[2]
- Pomocnik dowódcy brygady
- płk Rudolf Alzner (od 22 III 1921[7])
Przypisy
- 1 2 Wielecki 1992 ↓, s. 24.
- 1 2 3 4 5 Wyszczelski 2006 ↓, s. 130.
- 1 2 Wielecki 1992 ↓, s. 19.
- 1 2 Wyszczelski 2006 ↓, s. 132.
- 1 2 Stachiewicz 1925 ↓, zał.
- ↑ Wielecki 1992 ↓, s. 21.
- ↑ Stefan Jacek Dembiński. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.98, s. 187 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-04-22].
Bibliografia
- "Księga jazdy polskiej", pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint, Bellona Warszawa 1993
- Mirosław Giętkowski, Artyleria konna Wojska Polskiego 1918-1939, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001, ISBN 83-7174-823-X, OCLC 69505837.
- Henryk Wielecki: Wojsko Polskie 1921-1939. Warszawa: Wydawnictwo Crear, 1992. ISBN 83-900345-0-7.
- Lech Wyszczelski: Wojsko Polskie w latach 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2006. ISBN 83-89729-56-3.
- Dowódcy dywizji i brygad jazdy/kawalerii...
- Julian Stachiewicz: Działania zaczepne 3 armji na Ukrainie. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1925.