Bad Bunny

Bad Bunny
Ilustracja
Bad Bunny (2019)
Imię i nazwisko

Benito Antonio Martínez Ocasio

Pseudonim

Bad Bunny
El Rey del trap latino[a]

Data i miejsce urodzenia

10 marca 1994
San Juan

Gatunki

hip-hop, trap, reggaeton, latynoski pop

Zawód

raper, piosenkarz, tekściarz, producent, aktor, wrestler

Aktywność

od 2013[1]

Wydawnictwo

Hear This Music • Rimas

Faksymile

Bad Bunny, Benito Antonio Martínez Ocasio (ur. 10 marca 1994 w San Juan) – portorykański raper, piosenkarz i producent.

Nazywany królem latynoskiego trapu (El Rey del trap latino)[2][3] śpiewa po hiszpańsku[4], w 2024 uznawany był za najpopularniejszego artystę śpiewającego w tym języku[5]. Od 2020 do 2022 najchętniej słuchany artysta na Spotify[6][7], a jego album Un verano sin ti jest najbardziej odtwarzanym w historii[8].

Jest aktywny muzycznie od 2013 roku. Po zdobyciu popularności na SoundCloudzie w 2016 podpisał kontrakt z lokalną wytwórnią Hear This Music. Po sukcesie singla Soy peor zyskał sławę, później współpracując z Cardi B i Drakiem przy singlach I like it oraz Mia, które osiągnęły podium listy Hot 100 tygodnika Billboard[9]. Jego debiutancki album studyjny X 100pre, wydany w 2018 zdobył nagrodę Latin Grammy i trafił na listę 500 albumów wszech czasów magazynu Rolling Stone, zajmując 447. miejsce[10]. El último tour del mundo, trzeci solowy album Bad Bunny’ego stał się pierwszym w całości hiszpańskojęzycznym albumem, który znalazł się na liście Billboard 200. Singiel z tego albumu, Dákiti, znalazł się w topce Hot 100. Album Un verano sin ti wydany w 2022 roku był pierwszym nominowanym w kategorii Album roku do Nagrody Grammy będącym w całości śpiewanym po hiszpańsku[11].

W trakcie swojej kariery zdobył trzy nagrody Grammy, cztery nagród Latin Grammy, osiem nagród Billboarda i trzynaście hiszpańskich nagród Lo Nuestro[12]. Jest artystą roku 2022 Apple Music[13]. Do kwietnia 2024 Bad Bunny sprzedał ponad 7 milionów płyt na całym świecie[14].

Poza muzyką zajmuje się wrestlingiem. Po raz pierwszy pojawił się w WWE w 2021 i zadebiutował na ringu na gali WrestleMania 37. Walczył jeszcze na galach Royal Rumble w 2022 i Backlash w 2023. Jest jednorazowym zwycięzcą WWE 24/7 Championship[15].

Życiorys

Dzieciństwo

Jego pseudonim artystyczny Bad Bunny (pol. Zły króliczek) wywodzi się od zdjęcia wykonanego w dzieciństwie w Wielkanoc, na którym nosi uszy królika z gniewną miną[16][17].

Urodził się 10 marca 1994 w San Juan, stolicy Portoryko[2][18], a wychowywał się w Almirante Sur, dzielnicy Vega Baja. Jego ojciec, Benito był kierowcą ciężarówki, a matka Lysaurie emerytowaną nauczycielką angielskiego[19][20]. Ma dwójkę braci – Berniego i Bysaela[20]. W wielu wywiadach podkreślał rolę rodziny w jego życiu wskazując, że wychowywał się w szczęśliwym domu i zawsze lubił spędzać czas z rodziną[21].

Muzyką interesował się od 5 roku życia[22]. Jako dziecko śpiewał w chórze kościelnym do 13. roku życia[7]. Od dzieciństwa miał styczność m.in. z salsą i merengue[23], a jego inspiracją byli inni portorykańscy artyści – Daddy Yankee i Héctor Lavoe[24]. Pierwszy solowy występ odbył w szkolnym pokazie talentów wykonując piosenkę Mala gente. Często nieśmiały, zyskał popularność wśród rówieśników, wykonując często humorystyczne freestyle[20]. Poza muzyką interesował się również skateboardingiem i zapasami[16]. Według artysty jego matka chciała aby został inżynierem, ojciec zaś wolał aby był graczem baseballa. Zaczął studia z zakresu komunikacji audiowizualnej na Uniwersytecie Portorykańskim w Arecibo[25].

Początki kariery

Zaczął pisać własne teksty w wieku 14 lat[21]. W 2013 rozpoczął publikowanie utworów na SoundCloud. Pracując jako pakowacz w supermarkecie Econo w Vega Baja, w 2016 wydał utwór Diles który przyciągnął uwagę producenta DJ Luiana, który zaproponował mu kontrakt z lokalną wytwórnią Hear This Music[26][27][28]. Cieszył się zainteresowaniem ze strony producentów, którzy byli zaintrygowani jego ekstrawaganckim stylem. Od tego czasu udało mu się kilkakrotnie wejść na listę przebojów Hot Latin Songs w USA[29]. Jego singiel Soy Peor osiągnął 22. miejsce na tej liście i stał się hitem na latynoskiej scenie trapu[30]. Według stanu na marzec 2023 teledysk tego utworu ma ponad miliard wyświetleń na platformie YouTube[31].

2017–2019: Rozpoznawalność, X 100Pre i Oasis

W maju 2017 utwór Ahora me llama tworzona w kolaboracji z Karol G wygenerował 700 milionów wyświetleń na platfomie YouTube i zajął 10. miejsce na liście Hot Latin Songs[32]. Signiel był opisywany jako "hymn pochwalający kobiecość i rzucający wyzwanie tradycyjnej męskośći". Został uznany jako jedna z najlepszych piosenek w języku hiszpańskim 2017 roku[33].

Latem 2017 roku podpisał eksluzywny kontrakt z Cárdenas Marketing Network (CMN) na kilka krajów Ameryki Łacińskiej[34]. Współpracował przy utworze Becky G Mayores. W listopadzie piosenka Tu No Metes Cabra zajęła 38. miejsce na liście Hot Latin Songs[35]. W tym samym miesiącu rozpoczął prowadzenie pierwszego radiowego programu w języku hiszpańskim o tematyce muzycznej Trap Kingz na antenie radia Beats 1[36]. Jego piosenki wydane we współpracy z Ozuną, Nicky Jamem, J Balvinem i Prince Roycem – Sensualidad oraz Te boté zajmowały czołowe miejsca na listach Billboarda[37][38]. Tylko w 2017 roku Bad Bunny pojawił się w 15 piosenkach z tejże listy przebojów.

W 2018 Bad Bunny z J Balvinem współpracowali z Cardi B przy singlu I Like It, który osiągnął pierwsze miejsce na liście Hot 100, stając się pierwszym w jego karierze osiągającym to miejsce. Płyta Cardi B zawierająca singiel była nominowana do nagrody Grammy w kategorii Album Roku[39]. 11 października 2018 wydał we współpracy z Drakiem singiel Mía, który zajął 5. miejsce na listach Billboarda i jest najpopularniejszym teledyskiem na kanale Bad Bunny’ego na platformie YouTube[31][40][41]. W listopadzie wypuścił z Jennifer Lopez piosenkę Te Guste, w której teledysku pojawiło się dużo zmysłowych scen[42]. Reżyserem był Mike Ho.

Koncert Bad Bunny’ego w Ekwadorze w trakcie trasy X 100Pre Tour

W Wigilię 24 grudnia 2018 Bad Bunny wypuścił swój debiutancki album X 100pre. Wtedy również opuścił wytwórnię DJ Luiana Hear This Music, w filmach na Instagramie ujawniając, że nie pozwalano mu nagrać własnego albumu. Podpisał wtedy kontrakt z portorykańską wytwórnią Rimas Entertainment[43]. Na platformie Metacritic przyznającym oceny w skali od 1 do 100 album otrzymał ocenę 84, co wskazuje na "powszechne uznanie"[44]. Album zawiera szeroką gamę gatunków muzycznych, m.in. pop punk i muzykę peruwiańską. Krytyk Alexis Petridis chwalił Bad Bunny’ego za "nieskrępowaną kreatywność"[45]. W weekend 8 do 10 marca 2019 artysta dawał koncerty w José Miguel Agrelot Coliseum w San Juan, które zostały wyprzedane w ciągu kilku godzin, przez co zagrał kolejny koncert[46][47]. W 2020 album X 100Pre został uznany za jeden z 500 albumów wszech czasów na liście magazynu Rolling Stone, zajmując 447. lokatę[48]. W celu promocji albumu, Bad Bunny udał się na trasę koncertową po Ameryce Północnej, Ameryce Południowej i Europie[49]. Trasa rozpoczęła się w San Juan 8 marca 2019 i skończyła się w Tampie 8 grudnia tego samego roku[50]. Trasa była zapowiadana na Facebooku od grudnia 2018[51]. Łącznie na koncerty w 2019 sprzedano 660 tys. biletów[52].

28 czerwca 2019 wspólnie z J Balvinem wypuścił album Oasis zawierający osiem piosenek. Album nie został wcześniej zapowiedziany, przez co wywołał zaskoczenie[53]. Obaj artyści znali się od kocertu Balvina w 2017 i współpracowali przy utworze Si tu novio de deja sola. Oasis zajął 9. miejsce na liście Billboard 200 i znalazł się na liście przebojów US Latin Album[54]. W tym samym roku wystąpił na festiwalu Coachella[55]. Piosenka Afilando los cuchillos była wykorzystywana w trakcie protestów w Portoryko w 2019[56]. W celu wsparcia manifestantów, Bad Bunny przerwał swoją trasę po Europie i wziął udział w protestach[57]. Kilka dni po zakończeniu protestów współpracując z raperem Residente wydali singiel Bellacoso. Powodem jego wydania była obietnica złożona przez Residente, że kiedy gubernator Portoryko, Ricardo Rosselló, zrezygnuje, to stworzy taneczną piosenkę w stylu reggaeton[58].

2020–2021: YHLQMDLG, Las que no iban a salir i El último tour del mundo

Na początku 2020 roku Bad Bunny zaczął wspominać o wydaniu nowego albumu[59]. Tytuł został po raz pierwszy został wspomniany w singlu Vete[60]. W lutym 2020 był gościnnym wykonawcą na Super Bowl LIV, wykonywanego przez Shakirę i Jennifer Lopez[61]. W trakcie eventu Calibash 2020 potwierdził, że nazwa albumu będzie brzmiała YHLQMDLG[62]. 27 lutego 2020 w trakcie telewizyjnego show potwierdził wydanie nowego albumu YHLQMDLG z okładką i ujawnił datę wydania – 29 lutego 2020[63]. Skrótowiec oznacza Yo Hago Lo Que Me Da La Gana (pol. Robię co chcę). Na piosenkach w albumie pojawiają się inni znani artyści, m.in. Daddy Yankee, Yaviah, Jowell & Randy i Ñengo Flow[64].

Album ukazał się o północy 29 lutego 2020[65]. Jest hołdem dla marquesinas – imprez garażowych, w których Bad Bunny uczestniczył w młodości, nawiązuje też do reggaetonu z początku lat dwutysięcznych. W ostatniej piosence albumu <3 artysta ogłosił swój zamiar przejścia na emeryturę po wydaniu kolejnego albumu, uznając że sława i stres z nią związany mają negatywny wpływ na jego zdrowie, nawiązując do boksera Miguela Cotto. Zadebiutował na liście Billboard 200 na drugim miejscu, stając się najwyżej notowanym hiszpańskojęzycznym albumem w historii[66]. Przez krytyków YHLQMDLG był chwalony za różnorodność gatunkową. Aby promować album, poza wiodącym singlem Vete, Bad Bunny wydał także singiel Ignorantes we współpracy z panamską piosenkarzem Sech i La difícil[67]. W marcu 2020 pojawił się teledysk do utworu Yo Perreo Sola, w którym tańczy jako drag queen[68]. Ostatnia część teledysku potępia molestowanie seksualne kobiet. Yo perreo sola zajęła 1. miejsce na liście Billboarda Latin Airplay, po raz dziewiąty w karierze Bad Bunny’ego[69].

Napisałem ją z perspektywy kobiety. Chciałem, żeby śpiewał kobiecy głos – ona twerkuje sama, ponieważ nie oznacza tego samego co głos mężczyzny. Ale czasami czuję się jak kobieta.

Bad Bunny, [68]
Okładka albumu Las que no iban a salir

4 kwietnia 2020 wydał piosenkę En Casita, zainspirowaną pandemią COVID-19, która wyrażała solidarność z innymi w trakcie lockdownu i zawierała wokale jego partnerki, Gabrieli Berlingeri[70]. 10 maja tego samego roku wydał album Las que no iban a salir, bez wcześniejszych zapowiedzi. Na albumie pojawiają się Don Omar, Yandel, Zion & Lennox, Nicky Jam i Jhay Cortez[71]. Omawiając niespodziewaną premierę albumu, Bad Bunny oznajmił, że to nie miało żadnego znaczenia – chciał tym samym "zapewnić ludziom rozrywkę, której potrzebują"[72]. Grał drugoplanową postać Everado Arturo El Kitty Paeza w serialu Narcos: Meksyk przed odwołaniem zdjęć do filmu ze względu na pandemię[73]. Premiera odbyła się w listopadzie 2021 roku[74].

W lipcu 2020 roku pojawił się na pierwszej cyfrowej okładce magazynu Playboya jako pierwszy mężczyzna, który się tam pojawił poza założycielem Hughiem Hefnerem. Zdjęcia do okładki wykonano w Miami na Florydzie, a magazyn nosi tytuł Bad Bunny nie bawi się w Boga[75]. Otrzymał także nagrodę ASCAP dla latynoskiego autora tekstów roku[76]. W następnym miesiącu jego piosenka Pero ya no została zaprezentowana w kampanii Joego Bidena w wyborach prezydenckich w USA w 2020[77]. 20 września 2020 Bad Bunny wykonał niespodziewany darmowy koncert za pośrednictwem YouTube na dachu ciężarówki jadącej ulicami Nowego Jorku do szpitala w Harlem[78][79]. W październiku 2020 wydał signiel Dákiti wraz z Jhayem Cortezem, który zajął pierwsze miejsce na liście Billboard Global 200 i piąte miejsce na Hot 100[80]. Piosenka znajduje się na jego trzecim albumie studyjnym, El último tour del mundo, który ukazał się 27 listopada 2020 i jest opisywany jako "ambitny i osobisty"[81]. Na albumie poza Dákiti znajduje się jeszcze 15 utworów. Stał się pierwszym w pełni hiszpańskojęzycznym albumem, który dotarł na 1. miejsce listy Billboard 200[82].

Bad Bunny i album YHLQMDLG zostali odpowiednio najczęściej słuchanym artystą i albumem na platformie Spotify w 2020 roku[83]. Jets pierwszym nieanglojęzycznym artystą, który znalazł się na szczycie tej listy[84]. The Guardian określił go jako "największą gwiazdę popu na świecie" ze względu na liczbę słuchaczy i odtworzeń na platformach muzycznych[85]. Album YHLQMDLG otrzymał Nagrodę Grammy w kategorii Najlepszego latynoskiego lub miejskiego albumu na 63. dorocznej ceremonii wręczenia nagród[86]. 20 lutego 2021 roku Bad Bunny wraz z Rosalíą wykonali La Noche de Anoche i Te Deseo Lo Mejor w programie Saturday Night Live[87]. Na liście przebojów Hot 100 Billboarda singiel Yonaguni, wydany 4 czerwca 2021, stał się czwartym singlem Bad Bunny’ego na tej liście i pierwszym, w którym nie brał udziału żaden artysta towarzyszący[88]. Bad Bunny został obsadzony w nadchodzącym filmie Bullet Train w reżyserii Davida Leitcha z Bradem Pittem w roli głównej[89].

W lipcu 2021 ogłoszono, że Bad Bunny był współautorem i współproducentem piątego albumu portorykańskiego artysty latynoskiego popu Tommy’ego Torresa zatytułowanego El Playlist de Anoche[90]. Zdobył 10 nagród na gali Billboard Latin Music Awards 2021, w tym w kategorii Artysta Roku[91]. W następnych miesiącach pojawiał się w singlu zespołu Aventura Volví i wydał singiel Lo Siento BB:/ z Tainy i Julietą Venegas[92][93]. We wrześniu 2021 pojawił się na liście 100 najbardziej wpływowych ludzi tygodnika Time[94]. Album El último tour del mundo zdobył nagrodę w kategorii Najlepszy Album Muzyki Miejskiej na 64. ceremonii wręczenia nagród Grammy[95]. W grudniu 2021 Bad Bunny został najczęściej słuchanym artystą na świecie poraz drugi z rzędu[96].

24 grudnia 2021 roku wydano krótkometrażowy film i teledysk zatytułowany Te Deseo Lo Mejor, który powstał we współpracy z twórcami serialu Simpsonowie. Reżyserem filmu jest David Silverman, a w rolach głównych wystąpili Humberto Vélez, Claudia Motta i Bad Bunny[97][98].

Od 2022: Un verano sin ti, Nadie sabe lo que va a pasar mañana i Debí tirar más fotos

W 2021 Benito ogłosił, że pracuje nad nowym albumem, zatytułowanym Un verano sin ti. Artysta zapowiedział go oficjalnie na początku 2022 roku za pomocą filmów promocyjnych, które zostały opublikowane w pierwszych miesiącach tego roku wraz ze swoją ówczesną partnerką Gabrielą Berlingeri i aktorem Mario Casasem za pośrednictwem filmów na Instagramie[99][100]. Bad Bunny wydał album 6 maja 2022[101]. Czwarty studyjny album artysty zawiera 23 utwory silnie zróżnicowane gatunkowo, z których najbardziej wyróżniają się reggaeton, rock, merengue, deep house, synth pop oraz dancehall[102]. Na albumie pojawiło się wielu lokalnych latynoskich artystów. Album odniósł sukces komercyjny, debiutując na 1. miejscu listy Billboard 200, utrzymując się tam przez 13 tygodni[103][104]. Album został ogłoszony najlepszym albumem roku przez Billboard 200[105], a także najlepiej sprzedającym się albumem na świecie w 2022 roku przez IPFI, dzięi czemu Bad Bunny został pierwszym Latynosem, który zdobył nagrodę IPFI[106]. Un verano sin ti pobił rekord najczęściej słuchanego albumu wszech czasów na Spotify[107], przez co stał się pierwszym hiszpańskojęzycznym albumem nominowanym do Nagrody Grammy w kategorii Album roku[108]. Również, trzeci raz z rzędu, był najczęściej słuchanym artystą na świecie na Spotify[109].

Bad Bunny rozpoczął swoją czwartą trasę koncertową World’s Hottest Tour 5 sierpnia 2022 roku, która miała objąć czternaście amerykańskich krajów[110]. 4 października 2022 trasa stała się najbardziej dochodową w historii latynoskiej muzyki, zarabiając 232,5 milionów dolarów[111]. Bad Bunny otrzymał osiem nominacji do American Music Awards 2022, w tym pierwszą w kategorii Artysta Roku[112]. 19 maja 2023 Bad Bunny wydał solowy singiel Where She Goes w stylu jersey club. W teledysku pojawili się m.in. Frank Ocean, Lil Uzi Vert i Ronaldinho[113].

W piątek 13 października 2023 Bad Bunny wydał swój piąty album Nadie sabe lo que va a pasar mañana[114]. Płyta zawiera 22 piosenki i trwa ponad 80 minut, zawierając w sobie mieszankę trapu i reggaetonu, inspirując się także jazzem i R&B[115]. Projekt spotkał się z mieszanym, lecz w większości pozytywnym odbiorem krytyków[116], a jego premiera odniosła sukces komercyjny, zdobywając 1. miejsce na liście Billboard 200. Był również najczęściej odtwarzanym albumem w ciągu jednego dnia na Spotify[117].

W lutym 2024 ogłoszono, że Bad Bunny będzie jednym z prezenterów na 96. ceremonii wręczenia Oscarów[118]. 19 września 2024 wydał singiel Una velita w siódmą rocznicę huraganu Maria, najtragiczniejszego w historii Portoryko[119]. W trakcie kampanii wyborczej do wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych w 2024 artysta otwarcie poparł kandydaturę Kamali Harris i potępił komentarze na wiecu Donalda Trumpa wobec Portoryko i jego mieszkańców[120].

W grudniu 2024 zapowiedział wydanie nowego, szóstego w karierze solowego albumu 5 stycznia 2025 pod tytułem Debí tirar más fotos (pol. Powinienem zrobić więcej zdjęć)[121]. Tytuł płyty nawiązuje do przemyśleń rapera na temat momentów wartych utrwalenia i doceniania[122]. Album ukazał się zgodnie z zapowiedziami w niedzielę 5 stycznia 2025 około godziny 16:00 czasu polskiego[123]. Zawiera 17 piosenek nawiązujących do tradycyjnych portorykańskich stylów, takich jak plena, jibara i reggaeton. Gościnnie pojawia się na nim wielu lokalnych artystów, zaś sam Bad Bunny określił płytę jako "najbardziej portorykański album w dziejach" uznając, że stanowi dla niego ponowne złączenie się z ojczyzną[124]. Na platformie Metacritic album uzyskał 95 z 100 możliwych punktów, co oznacza "powszechne uznanie"[125].

Wiosną 2025 Uniwersytet Yale wprowadził nowy kurs zatytułowany "Bad Bunny: Estetyka muzyczna i polityka", który będzie oferowany w semestrze jesiennym 2025. Podczas zajęć studenci będą badali, w jaki sposób muzyka Bad Bunny’ego odzwierciedla historię, estetykę i politykę, ze szczególnym uwzględnieniem historii kolonialnej Portoryko, diaspory portorykańskiej w Nowym Jorku oraz ewolucji form muzycznych takich jak plena, salsa i reggaeton. Inspiracją do utworzenia kursu stał się najnowszy album artysty, Debí tirar más fotos, który Bad Bunny określił jako „najbardziej portorykański album”, zawierający współprace z portorykańskimi artystami[126][127].

W maju 2025 roku wokalista ogłosił światową trasę Debí Tirar Más Fotos World Tour, przypadającą na przełom 2025 i 2026[128]. Trasa obejmuje 23 występy[129], w tym jeden na PGE Narodowym w Warszawie 14 lipca 2026 roku[130]. Trasa rozpocznie się 21 listopada 2025 roku w Santo Domingo, a zakończy w Brukseli 22 lipca 2026 roku[131]. Będą to pierwsze występy Bad Bunny’ego w Europie od 2019 roku i pierwszy w historii w Polsce[132][133]. Również w trakcie swojej klasy artysta całkowicie ominie Stany Zjednoczone[134], co wywołało spekulacje, jako że ominięcie USA miało stanowić protest wobec polityki Donalda Trumpa i amerykańskiego rządu wobec Portoryko i Portorykańczyków[135].

Dyskografia

Albumy[136]:

  • X 100pre (2018)
  • YHLQMDLG (2020)
  • El último tour del mundo (2020)
  • Un verano sin ti (2022)
  • Nadie sabe lo que va a pasar mañana (2023)
  • Debí tirar más fotos (2025)

Filmografia

Filmografia[137]

Uwagi

  1. ↑ pol. Król latynoskiego trapu

Przypisy

  1. ↑ Bad Bunny: ¿a qué se dedicaba el cantante antes de ser famoso? [online], elfinanciero.com.mx [dostęp 2024-10-19] (hiszp.).
  2. 1 2 The world’s newest superhero: Bad Bunny [online], gq.com [dostęp 2024-10-19] (ang.).
  3. ↑ Biografía de Bad Bunny [online], cmtv.com.ar [dostęp 2024-10-19] (hiszp.).
  4. ↑ Bad Bunny jest najpopularniejszym artystą na świecie. W Polsce prawie nikt go nie zna. kmag.pl. [dostęp 2023-02-16].
  5. ↑ Bad Bunny Says His 'Mission' Wasn't Going Worldwide: I Didn't Create Music 'for the Gringo Audience' [online], people.com [dostęp 2024-10-24] (ang.).
  6. ↑ Bad Bunny Says His 'Mission' Wasn't Going Worldwide: I Didn't Create Music 'for the Gringo Audience' [online], people.com [dostęp 2024-10-24] (ang.).
  7. 1 2 Kim jest Bad Bunny – najpopularniejszy muzyk na świecie [online], filmawka.pl [dostęp 2024-10-24] (pol.).
  8. ↑ Most streamed albums on Spotify [online], chartmasters.org [dostęp 2024-10-24] (ang.).
  9. ↑ Kodak Black’s ‘Zeze’ & Bad Bunny & Drake’s ‘Mia’ Launch in Billboard Hot 100’s Top 5, Maroon 5 Lead For Fifth Week [online], billboard.com [dostęp 2024-10-25] (ang.).
  10. ↑ The 500 Greatest Albums of All Time [online], rollingstone.com [dostęp 2024-10-25] (ang.).
  11. ↑ Beyoncé Ties All-Time Grammy Nominations Record, Plus Other Highlights of 2023 Grammy Nods [online], billboard.com [dostęp 2024-10-24] (ang.).
  12. ↑ Bad Bunny: ¿Cuántos premios tiene hasta ahora y por qué se dice que es el mejor cantante del mundo? [online], moda.com.pe [dostęp 2024-10-24] (hiszp.).
  13. ↑ Bad Bunny is Apple Music’s Artist of the Year for 2022 [online], apple.com [dostęp 2024-10-24] (ang.).
  14. ↑ Bad Bunny: Revelando la Increíble Cantidad de Discos Vendidos en su Carrera [online], sevilladisonante.es [dostęp 2024-10-24] (hiszp.).
  15. ↑ Bad Bunny – WWE [online], wwe.com [dostęp 2024-10-24] (ang.).
  16. 1 2 Bad Bunny: de ser un ‘conejo de campo’ a convertirse en fenómeno mundial [online], univision.com [dostęp 2024-10-25] (hiszp.).
  17. ↑ Bad Bunny: ¿Por qué se hace llamar "Conejo Malo"? [online], latercera.com [dostęp 2024-10-25] (hiszp.).
  18. ↑ Biografía de Bad Bunny [online], cmtv.com.ar [dostęp 2024-10-19] (hiszp.).
  19. ↑ Two Latinas created Rolling Stone’s historic Bad Bunny cover, a first for the magazine [online], nbcnews.com [dostęp 2024-10-25] (ang.).
  20. 1 2 3 Bad Bunny. La vida en Puerto Rico de una estrella de trap latino refrescantemente raro. [online], nbcnews.com [dostęp 2024-10-24] (hiszp.).
  21. 1 2 Bad Bunny en Cautiverio [online], rollingstone.com [dostęp 2024-10-25] (hiszp.).
  22. ↑ Bad Bunny: "Hace un año trabajaba en un supermercado" [VIDEO] [online], peru21.pe [dostęp 2024-10-25] (hiszp.).
  23. ↑ How Bad Bunny Skipped Categories And Skyrocketed To Fame [online], npr.org [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  24. ↑ Bad Bunny [online], techrock.org [dostęp 2024-10-25] (ang.).
  25. ↑ Bad Bunny estudiaba en la Universidad de Arecibo (VIDEO) [online], web.archiwe.org [dostęp 2024-10-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-18] (hiszp.).
  26. ↑ Bad Bunny cumple 28 años: ¿qué canción hizo conocido a Benito? [online], larepublica.pe [dostęp 2024-10-26] (hiszp.).
  27. ↑ The Rise of Bad Bunny: From Superstore Bagger to King of Trap Music (Exclusive) [online], etonline.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  28. ↑ How Bad Bunny Became the Poster Boy of Trap [online], remezcla.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  29. ↑ From ‘Soy Peor’ To ‘Chambea’: See Bad Bunny’s 2017 Hot Latin Songs Hits [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  30. ↑ Inside Latin Trap, the Viral Sound Too Hot for American Radio [online], rollingstone.com [dostęp 2024-10-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-17] (ang.).
  31. 1 2 All of Bad Bunny’s Music Videos With 1 Billion Views: ‘Soy Peor,’ ‘Dakiti’ & More [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  32. ↑ Alt.Latino's Favorites: The Songs Of 2017 [online], npr.org [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  33. ↑ Karol G [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  34. ↑ Bad Bunny Signs Booking Deal With CMN [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  35. ↑ ‘Tu No Metes Cabra’ [online], au.rollingstone.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  36. ↑ Apple Music’s Beats 1 to Launch First Spanish-Language Show, ‘Trap Kingz’ [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  37. ↑ DJ Luian & Mambo Kingz’s All-Star ‘Sensualidad’ Debuts in Top 10 on Hot Latin Songs [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  38. ↑ What Bad Bunny & Ozuna’s Hot Latin Songs Grip Means for Latin Urban Music [online], billboard.com [dostęp 2024-10-26] (ang.).
  39. ↑ Cardi B Becomes First Female Rapper With Two Billboard Hot 100 No. 1s, as ‘I Like It’, With Bad Bunny & J Balvin, Follows ‘Bodak Yellow’ to the Top [online], billboard.com [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  40. ↑ Bad Bunny and Drake Link for New Collab "MIA" [online], complex.com [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  41. ↑ Drake Tests His Spanish on New Bad Bunny Single ‘Mia’ [online], rollingstone.com [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  42. ↑ J.Lo – 49 lat i takie ciało! Nam odpadły szczęki [online], fakt.pl [dostęp 2024-10-27] (pol.).
  43. ↑ Bad Bunny to Drop Debut ‘X100PRE’ Album on Christmas Eve: Exclusive Interview [online], billboard.com [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  44. ↑ X 100PRE by Bad Bunny Review [online], metacritic.com [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  45. ↑ Bad Bunny: X 100PRE review – off-kilter debut from Puerto Rican powerhouse [online], theguardian.com [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  46. ↑ Bad Bunny anuncia tercera función de su concierto en el Coliseo de Puerto Rico [online], elnuevodia.com [dostęp 2024-10-28] (hiszp.).
  47. ↑ Agotados los boletos online de la tercera función de Bad Bunny [online], elnuevodia.com [dostęp 2024-10-28] (hiszp.).
  48. ↑ Revista Rolling Stone incluye a Rosalía y Bad Bunny en lista de 500 mejores discos [online], eluniversal.com.mx [dostęp 2024-10-28] (hiszp.).
  49. ↑ 5 Highlights That Make Bad Bunny’s X100PRE Tour a Must-See [online], billboard.com [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  50. ↑ Bad Bunny Concert Map: X 100PRE Tour [online], setlist.fm [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  51. ↑ Bad Bunny Announces 2019 Tour Dates: Exclusive [online], billboard.com [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  52. ↑ Bad Bunny – X 100Pre Tour [online], touringdata.wordpress.com [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  53. ↑ J Balvin and Bad Bunny Surprise Release New Album OASIS: Listen [online], pitchfork.com [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  54. ↑ J Balvin – Billboard 200 [online], billboard.com [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  55. ↑ Bad Bunny Slays Coachella With Mind-Blowing Performance [online], webarchive.org [dostęp 2024-10-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-14] (ang.).
  56. ↑ 'Afilando Los Cuchillos' Soundtracks Puerto Rico's Social Movement In Real Time [online], npr.org [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  57. ↑ Bad Bunny stops tour to protest in Puerto Rico [online], bbc.com [dostęp 2024-10-28] (ang.).
  58. ↑ ‘Bellacoso’: Residente y Bad Bunny apuestan por “un perreo asqueroso pero sin acoso” [online], los40.com [dostęp 2024-10-28] (hiszp.).
  59. ↑ ‘Krippy’, 'Bichiyal’ y más términos boricuas en YHLQMDLG, el nuevo disco de Bad Bunny [online], elcomercio.pe [dostęp 2024-10-31] (hiszp.).
  60. ↑ Confirmado el nuevo álbum de Bad Bunny “ YHLQMDLG” [online], web.archive.org [dostęp 2024-10-31] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-28] (hiszp.).
  61. ↑ Jennifer Lopez, Shakira in joyful, exuberant Super Bowl LIV halftime show [online], denverpost.com [dostęp 2024-10-31] (ang.).
  62. ↑ Bad Bunny reveló por qué eligió “YHLQMDLG” como nombre de su nuevo disco [online], rpp.pe [dostęp 2024-10-31] (hiszp.).
  63. ↑ Bad Bunny Announces New Album and Performs on Fallon: Watch [online], pitcfork.com [dostęp 2024-10-31] (ang.).
  64. ↑ Bad Bunny Shows Us His Version Of Old-School [online], npr.org [dostęp 2024-11-02] (ang.).
  65. ↑ Bad Bunny drops new album, ‘YHLQMDLG’ [online], edition.cnn.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  66. ↑ Lil Baby Earns First No. 1 Album on Billboard 200 Chart With ‘My Turn’ [online], billboard.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  67. ↑ Bad Bunny "la rompe" con YHLQMDLG, su nuevo material discográfico [online], debate.com.mx [dostęp 2024-12-30] (hiszp.).
  68. 1 2 BAD BUNNY GETS A FULL DRAG MAKEOVER IN NEW ‘YO PERREO SOLA’ VIDEO [online], rollingstone.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  69. ↑ Bad Bunny Nets Ninth No. 1 on Latin Airplay With ‘Yo Perreo Sola’ [online], billboard.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  70. ↑ BAD BUNNY DROPS NEW QUARANTINE SONG ‘EN CASITA’ [online], rollingstone.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  71. ↑ Bad Bunny Drops Surprise New Album ‘Las Que No Iban a Salir’: Stream It Here [online], billboard.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  72. ↑ BAD BUNNY IN CAPTIVITY [online], rollingstone.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  73. ↑ Who Does Bad Bunny Play in 'Narcos: Mexico' and What Has He Said About His Character? [online], newsweek.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  74. ↑ ‘Narcos: Mexico’ Makes Way for the Next Generation in Final Season Trailer [online], hollywoodreporter.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  75. ↑ Bad Bunny makes Playboy history with new cover [online], edition.cnn.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  76. ↑ El Premio ASCAP 2020 [online], ascap.com [dostęp 2024-12-30] (ang.).
  77. ↑ HEAR BAD BUNNY, ALEJANDRO FERNANDEZ IN NEW BIDEN CAMPAIGN ADS [online], rollingstone.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  78. ↑ Bad Bunny Performs Live Concert From Flatbed Truck Driving Through NYC [online], nbcnewyork.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  79. ↑ BAD BUNNY TO HOLD EXCLUSIVE LIVESTREAM CONCERT ON UFORIA [online], rollingstone.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  80. ↑ Bad Bunny Teams up With Jhay Cortez in ‘Dákiti’ Music Video [online], remezcla.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  81. ↑ Bad Bunny Shares New Album 'El último tour del mundo' [online], complex.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  82. ↑ Bad Bunny’s ‘El Ultimo Tour del Mundo’ Debuts at No. 1 on Billboard 200 Chart, Is First All-Spanish No. 1 Album [online], billboard.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  83. ↑ Bad Bunny, The Weeknd, Billie Eilish Lead Spotify’s 2020 Year-End List [online], billboard.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  84. ↑ Many Billions: Bad Bunny Is Spotify’s Most-Streamed Artist of 2020 [online], billboard.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  85. ↑ How did Bad Bunny become the world’s biggest pop star? [online], theguardian.com [dostęp 2025-01-02] (ang.).
  86. ↑ Bad Bunny Wins Best Latin Pop or Urban Album at 2021 Grammys [online], pitchfork.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  87. ↑ Rosalía and Bad Bunny Smolder in Saturday Night Live Appearance [online], vantyfair.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  88. ↑ BTS’ ‘Butter’ Sticks at No. 1 on Billboard Hot 100, Bad Bunny’s ‘Yonaguni’ Debuts at No. 10 [online], billboard.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  89. ↑ Brad Pitt, Bad Bunny Slap Each Other Around in Sleek First Look at ‘Bullet Train’ [online], variety.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  90. ↑ Bad Bunny Goes Producer: Latin’s Hottest Star Gives Tommy Torres ‘Rock Star Attitude’ [online], billboard.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  91. ↑ All the Times Bad Bunny Surprised Us at the 2021 Billboard Latin Music Awards [online], billboard.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  92. ↑ How Tainy, Bad Bunny & Julieta Venegas Teamed Up For ‘Lo Siento BB:/’ [online], billboard.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  93. ↑ Aventura and Bad Bunny Close Out The Summer (of Touching Again) With “Volvi” [online], remezcla.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  94. ↑ Bad Bunny Named One of Time’s 100 Most Influential People of 2021: ‘He’s an Artist, Period’ [online], billboard.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  95. ↑ 2022 GRAMMYs Awards Show: Complete Nominations List [online], grammys.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  96. ↑ Bad Bunny most-streamed artist on Spotify for second year running [online], theguardian.com [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  97. ↑ Bad Bunny entra en Los Simpson con el video musical ‘Te deseo lo mejor’ [online], eluniverso.com [dostęp 2025-01-03] (hiszp.).
  98. ↑ ¡Anda la osa! Bad Bunny entra a ‘Los Simpson’ para reconciliar a Homero y Marge en un video musical [online], sopitas.com [dostęp 2025-01-03] (hiszp.).
  99. ↑ Bad Bunny anuncia en un vídeo junto a Mario Casas la fecha de su próximo disco [online], lavanguardia.com [dostęp 2025-01-05] (hiszp.).
  100. ↑ El motivo por el que Mario Casas ha besado a Gabriela Berlingeri, novia de Bad Bunny [online], lasexta.com [dostęp 2025-01-05] (hiszp.).
  101. ↑ Bad Bunny lanza "Un verano sin ti", su quinto álbum de estudio [online], cnnespanol.cnn.com [dostęp 2025-02-23] (hiszp.).
  102. ↑ Desde pop hasta merengue: así es el nuevo disco de Bad Bunny con 23 canciones [online], eluniversal.mx [dostęp 2025-02-23] (hiszp.).
  103. ↑ Bad Bunny’s ‘Un verano sin ti’ Debuts at No. 1 on Billboard 200 Albums Chart [online], billboard.com [dostęp 2025-02-23] (ang.).
  104. ↑ Bad Bunny’s ‘Un verano sin ti’ Ties for Most Weeks at No. 1 in Last 10 Years on Billboard 200 [online], billboard.com [dostęp 2025-02-23] (ang.).
  105. ↑ Bad Bunny’s ‘Un verano sin ti’ Is This Year’s Top Billboard 200 Album: The Year in Charts [online], billboard.com [dostęp 2025-03-11] (ang.).
  106. ↑ Bad Bunny’s Un verano sin ti announced as winner of IFPI’s Global Album Award [online], ipfi.org [dostęp 2025-03-11] (ang.).
  107. ↑ “Lo que le pasó a Hawaii” [online], pitchfork.com [dostęp 2025-03-11] (ang.).
  108. ↑ Beyoncé Ties All-Time Grammy Nominations Record, Plus Other Highlights of 2023 Grammy Nods [online], billboard.com [dostęp 2025-03-11] (ang.).
  109. ↑ Spotify Launches Wrapped 2022: Bad Bunny, Taylor Swift Are Most-Streamed Artists of the Year [online], billboard.com [dostęp 2025-05-01] (ang.).
  110. ↑ World’s Hottest Tour: Bad Bunny confirmó su gira por América Latina y tocará en más de 10 ciudades [online], infobae.com [dostęp 2025-05-01] (hiszp.).
  111. ↑ Bad Bunny Enters the Record Books With World’s Hottest Tour [online], billboard.com [dostęp 2025-05-01] (ang.).
  112. ↑ Bad Bunny Leads the 2022 American Music Awards Nominations (Billboard News) [online], billboard.com [dostęp 2025-05-01] (ang.).
  113. ↑ Frank Ocean Makes Cameo in Bad Bunny’s Video for New Song “Where She Goes”: Watch [online], billboard.com [dostęp 2025-05-01] (ang.).
  114. ↑ Bad Bunny’s 'Nadie sabe lo que va a pasar mañana' Album: Features and Production Credits [online], complex.com [dostęp 2025-05-02] (ang.).
  115. ↑ Review: Bad Bunny’s unpredictable journey with ‘Nadie sabe lo que va a pasar mañana’ [online], nyunews.com [dostęp 2025-05-04] (ang.).
  116. ↑ REVIEW: “Nadie sabe lo que va a pasar mañana” [online], themiamihurricane.com [dostęp 2025-05-02] (ang.).
  117. ↑ Bad Bunny rompe récord en Spotify con su álbum ‘Nadie sabe lo que va a pasar mañana’ [online], infobae.com [dostęp 2025-05-04] (hiszp.).
  118. ↑ Oscars 2024 live updates: Biggest moments from the 96th Academy Awards [online], web.archive.org [dostęp 2025-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-10] (ang.).
  119. ↑ Bad Bunny publica un tema por sorpresa, ‘La velita’, y hay historia detrás [online], los40.com [dostęp 2024-10-31] (hiszp.).
  120. ↑ Donald Trump nie powinien go lekceważyć. Bad Bunny zabiera głos w sprawie amerykańskich wyborów i Portoryko [online], wiadomosci.onet.pl [dostęp 2024-10-31] (pol.).
  121. ↑ Najczęściej słuchany na Spotify latynoski artysta B.Bunny wyda nowy album 5.01. [online], msn.com [dostęp 2024-12-30] (pol.).
  122. ↑ Album o ulotnych wspomnieniach. Bad Bunny rozpocznie 2025 rok nową płytą [online], goingapp.pl [dostęp 2025-01-05] (pol.).
  123. ↑ Bad Bunny Celebrates Puerto Rico With New Album ‘Debí tirar más fotos’: Stream It Now [online], billboard.com [dostęp 2025-01-05] (ang.).
  124. ↑ Bad Bunny Talks Coming Back Home on His ‘Most Puerto Rican’ Album Yet [online], nytimes.com [dostęp 2025-01-05] (ang.).
  125. ↑ Debí tirar más fotos by Bad Bunny [online], metacritic.com [dostęp 2025-01-05] (ang.).
  126. ↑ Ph.D in Bad Bunny? Not quite, but Yale is offering a course on the reggaeton star. [online], virginislandsdailynews.com [dostęp 2025-04-05] (ang.).
  127. ↑ ¡No es broma! Universidad de Yale ofrecerá un curso sobre Bad Bunny [online], record.com.mx [dostęp 2025-04-05] (hiszp.).
  128. ↑ Bad Bunny Brings His 2026 World Tour to Europe – Full List of Concert Dates [online], festivalsandtours.eu [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  129. ↑ Bad Bunny na trasie "Debí Tirar Más Fotos World Tour" – koncert w Polsce [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2025-05-09] (pol.).
  130. ↑ Bad Bunny ogłasza trasę „Debí Tirar Más Fotos World Tour 2025/2026” i potwierdza koncert w Warszawie [online], cgm.pl [dostęp 2025-05-09] (pol.).
  131. ↑ BAD BUNNY SETS OUT FOR GLOBAL DOMINATION WITH THE LONG-AWAITED ANNOUNCEMENT OF HIS “Debí Tirar Más Fotos World Tour” [online], livenationentertainment.com [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  132. ↑ Bad Bunny plots 2025/26 world tour, including huge London show [online], nme.com [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  133. ↑ Bad Bunny po raz pierwszy w Polsce! Gdzie i kiedy kupić bilety na koncert na PGE Narodowym? [online], rmf.fm [dostęp 2025-05-09] (pol.).
  134. ↑ Bad Bunny Totally Skips United States on 'World Tour' [online], mensjournal.com [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  135. ↑ Por que motivo a digressão mundial de Bad Bunny não passa pelos EUA? [online], sicnoticias.pt [dostęp 2025-05-09] (port.).
  136. ↑ Bad Bunny. last.fm. [dostęp 2023-02-16]. (ang.).
  137. ↑ Bad Bunny w bazie IMDb (ang.)

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.