FSM Beskid
![]() FSM Beskid z Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie | |
| Inne nazwy |
FSM Beskid 106 |
|---|---|
| Producent | |
| Projektant |
Wiesław Wiatrak i Krzysztof Meisner |
| Zaprezentowany |
1983 |
| Okres produkcji |
1983–1991 (tylko prototypy) |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
3–drzwiowy hatchback |
| Silniki |
Benzynowy: |
| Skrzynia biegów |
4–biegowa manualna |
| Napęd | |
| Długość |
3235–3500 mm |
| Szerokość |
1530 mm |
| Wysokość |
1364 mm |
| Rozstaw osi |
2150 mm |
| Masa własna |
630–680 kg |
| Zbiornik paliwa |
45 l |
| Liczba miejsc |
4 lub 5 |
| Bagażnik |
200/800 l |
| Ładowność |
4 lub 5 osób + 50 kg |
| Dane dodatkowe | |
| Konkurencja | |
FSM Beskid (FSM Beskid 106) – polski samochód koncepcyjny o jednobryłowym nadwoziu zaprojektowany na początku lat 80. XX wieku w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Samochodów Małolitrażowych BOSMAL w Bielsku-Białej. Łącznie powstało 7 egzemplarzy tego modelu w czterech wersjach.
Historia i opis modelu
.jpg)
.jpg)


W 1981 roku zespół projektantów pod kierownictwem inż. Wiesława Wiatraka rozpoczął prace konstruktorskie nad Beskidem 106.
Projekt stylistyczny nadwozia opracował Krzysztof Meisner[1] z ASP w Warszawie we współpracy z Januszem Piechną[2] z Politechniki Warszawskiej odpowiadającym za aerodynamikę samochodu. Pierwszy model jednobryłowej geometrii nadwozia nazwany MePi od nazwisk autorów został przebadany w tunelu aerodynamicznym Instytutu Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej Wydziału Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa PW[3]. W 1982 roku były gotowe plany konstrukcyjne auta oraz rozpoczęto budowę pierwszego prototypu, który powstał w ciągu 10 miesięcy i został zaprezentowany w 1983 roku.
Karoseria odznaczała się bardzo niskim współczynnikiem oporu powietrza wynoszącym Cx=0,29, który powodował, że Beskid zużywał 3,9 l paliwa na 100 km przy prędkości 90 km/h, oraz 4.6 l paliwa przy prędkości 120 km/h.
Początkowo w aucie zamontowano chłodzony cieczą silnik o pojemności 594 cm³ i mocy maksymalnej 20,6 kW osiąganej przy 5500 obr./min.
W 1987 roku opracowano wersję modelu Beskid o długości 3,5 m z silnikiem z Polskiego Fiata 126 Bis. W 1991 roku powstała makieta teoretycznej produkcyjnej wersji samochodu, częściowo zunifikowana pod względem wyglądu zewnętrznego z Cinquecento. Przy jej opracowaniu konstruktorzy z ośrodka BOSMAL i plastycy z krakowskiej ASP skupili się głównie na dopracowaniu wnętrza pojazdu. W latach 80. nawiązano współpracę z FSO. Planowano wówczas wykorzystanie w Beskidzie elementów podwozia i silników modelu FSO Wars[4].
Z przyczyn ekonomiczno-politycznych nigdy nie rozpoczęto seryjnej produkcji. Powstało 7 prototypów tego samochodu, z czego 1 został rozbity w próbie zderzeniowej, a 6 przechodziło próby drogowe. Po 1989 roku władze nakazały zniszczenie prototypów, jednak inżynierowie nie wykonali polecenia. Beskida można dziś oglądać w Muzeum Motoryzacji w Warszawie (egzemplarz w kolorze żółtym), Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie (2 egzemplarze, w kolorze białym i zielonym), na Politechnice Opolskiej (egz. w kolorze białym), w Muzeum Techniki i Komunikacji w Szczecinie (egz. w kolorze zielonym) oraz w zakładowym muzeum ośrodka BOSMAL w Bielsku-Białej (egz. w kolorze kremowym). Dokumentacja została zniszczona wcześniej, gdyż musiał on ustąpić miejsca licencjonowanemu Cinquecento.
Dane techniczne
| Wersja | Silnik: | Układ zasilania: | Średnica × skok tłoka: | St. sprężania: | Moc maksymalna: | Maks. moment obrotowy | 0-100 km/h: | V-max: |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 703[5] | R2 0,7 l (703 cm³) | gaźnik Weber/Solex | 80 x 70 mm | 8,7:1 | 30 KM (22 kW) przy 4250 obr/min | 50 N•m przy 2400 obr/min | b.d. | 125 km/h |
Przypisy
- ↑ KRZYSZTOF MEISNER — ZASAMOCHODZENIE. MWW. [dostęp 2015-04-07]. (pol.).
- ↑ Koyoko przeminęło z wiatrem - Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2021-05-01].
- ↑ Supersamochód - kompromis pomiędzy estetyką a aerodynamiką [online], Politechnika Warszawska [dostęp 2021-05-01] (pol.).
- ↑ Zbigniew D. Skoczek: Beskid był pierwszy. Interia.pl, 5 maja 2007. [dostęp 2010-02-10].
- ↑ The true story of Beskid (1982). [w:] klassikaauto.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-05].
Linki zewnętrzne
| Chronologia samochodów produkowanych przez FSM i FAP/FCA od roku 1972 do czasów współczesnych | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Segment | Lata 1972-1979 | Lata 1980-1989 | Lata 1990-1999 | Lata 2000–2009 | Lata 2010–2019 | 2020–2024 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| Najmniejsze | Polski Fiat 126p / Fiat 126 / Fiat 126 Maluch | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Polski Fiat 126 BIS | Polski Fiat 126p Cabrio | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FSM / Fiat Cinquecento | Fiat Seicento | Fiat 600 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Panda II | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat 500 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ford Ka II | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Leapmotor T03 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Małe | Syrena 104 / 105 / 105 L | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Uno II / Innocenti Mille | Lancia Ypsilon II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Siena I | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Palio Weekend I | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Crossovery | Avenger | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 600 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Junior | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pickup | Syrena R20 / R20 L | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dostawcze | Syrena 105 B Bosto | Fiat Cinquecento Van | Fiat Seicento Van | Fiat 600 Van | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Panda Van | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Prototypy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
