Fanny i Aleksander

Fanny i Aleksander
Fanny och Alexander

Gatunek	dramat
Rok produkcji	1982
Data premiery	17 grudnia 1982 15 listopada 2002 (Polska)
Kraj produkcji	Szwecja Francja RFN
Język	szwedzki francuski jidysz niemiecki
Czas trwania	188 min
Reżyseria	Ingmar Bergman
Scenariusz	Ingmar Bergman
Główne role	Bertil Guve Pernilla Allwin
Muzyka	Daniel Bell
Zdjęcia	Sven Nykvist
Scenografia	Anna Asp Susanne Lingheim
Kostiumy	Marik Vos-Lundh
Montaż	Sylvia Ingemarsson
Produkcja	Jörn Donner Daniel Toscan du Plantier

Fanny i Aleksander – szwedzko-francusko-niemiecki dramat z elementami fantastycznymi z 1982 roku w reżyserii Ingmara Bergmana. Szwedzki kandydat do Oskara i zdobywca nagrody za najlepszy film nieanglojęzyczny. Ostatni, przeznaczony dla kin, film Bergmana zawiera wiele wątków autobiograficznych reżysera^[1].

Rozpowszechniany w dwóch wersjach: kinowej, która trwa 188 minut oraz telewizyjnej, trwającej 312 minut. Dłuższa zwana jest także wersją reżyserską.

Opis fabuły

Rok 1907. Rodzina Ekdahlów świętuje Boże Narodzenie. Na jej czele stoi Helena – matka Oscara, Carla i Gustawa Adolfa. Oscar umiera, pozostawiając żonę Emilię i dzieci – Fanny i Aleksandra. Emilia ponownie wychodzi za mąż – wybrankiem jest biskup protestancki Vergerus. Jest on człowiekiem oschłym i surowym. Terroryzuje rodzeństwo, któremu brakuje miłości. Z pomocą przychodzi im przyjaciel Heleny, Isaak Jacobi.

Główne role

Gunn Wĺllgren - Helena Ekdahl
Allan Edwall - Oscar Ekdahl
Börje Ahlstedt - Prof. Carl Ekdahl
Ewa Fröling - Emilie Ekdahl
Christina Schollin - Lydia Ekdahl
Bertil Guve - Alexander Ekdahl
Pernilla Allwin - Fanny Ekdahl
Jarl Kulle - Gustav Adolf Ekdahl
Mona Malm - Alma
Gunnar Björnstrand - Filip Landahl
Erland Josephson - Isaak Jacobi
Jan Malmsjö - Biskup Edvard Vergerus

i inni

Nagrody i nominacje

Oscary za rok 1983

Najlepsza scenografia i dekoracje wnętrz – Anna Asp, Susanne Lingheim
Najlepsze zdjęcia – Sven Nykvist
Najlepsze kostiumy – Marik Vos-Lundh
Najlepszy film nieanglojęzyczny – reż. Ingmar Bergman
Najlepsza reżyseria – Ingmar Bergman (nominacja)
Najlepszy scenariusz oryginalny – Ingmar Bergman (nominacja)

Złote Globy 1983

Najlepszy film zagraniczny – reż. Ingmar Bergman
Najlepsza reżyseria – Ingmar Bergman (nominacja)

Przypisy

↑ Światowa encyklopedia filmu religijnego. Marek Lis i Adam Garbicz (red.). Kraków: Biały Kruk, 2007, s. 153. ISBN 978-83-60292-30-3.

Linki zewnętrzne

Fanny i Aleksander w bazie IMDb (ang.)
Fanny i Aleksander w bazie Filmweb

Filmy w reżyserii Ingmara Bergmana

1940-49	Kryzys (1946) Deszcz pada na naszą miłość (1946) Okręt do Indii (1947) Muzyka w ciemności (1948) Miasto portowe (1948) Więzienie (1949) Pragnienie (1949)
1950-59	Radość ponad smutek (1950) To się tu nie zdarza (1950) Letni sen (1951) Kobiety czekają (1952) Wieczór kuglarzy (1953) Wakacje z Moniką (1953) Lekcja miłości (1954) Marzenia kobiet (1955) Uśmiech nocy (1955) Przybycie pana Sleemana (1957) Siódma pieczęć (1957) Tam, gdzie rosną poziomki (1957) U progu życia (1958) Twarz (1958)
1960-69	Źródło (1960) Oko diabła (1960) Jak w zwierciadle (1961) Goście Wieczerzy Pańskiej (1962) Milczenie (1963) O tych paniach (1964) Persona (1966) Godzina wilka (1968) Hańba (1968) Rytuał (1969) Namiętności (1969)
1970-79	Dotyk (1971) Szepty i krzyki (1972) Sceny z życia małżeńskiego (1973) Czarodziejski flet (1975) Twarzą w twarz (1976) Jajo węża (1977) Jesienna sonata (1978)
1980-89	Z życia marionetek (1980) Fanny i Aleksander (1982) Po próbie (1984) Twarz Karin (1986)
1990-2009	W obecności klowna (1997) Bildmakarna (2000) Sarabanda (2003)

Wikiprojekt:Kraje nordyckie

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego

1940–1959	Dzieci ulicy (1947) Monsieur Vincent (1948) Złodzieje rowerów (1949) Mury Malapagi (1950) Rashōmon (1951) Zakazane zabawy (1952) Wrota piekieł (1954) Samuraj (1955) La strada (1956) Noce Cabirii (1957) Mój wujaszek (1958) Czarny Orfeusz (1959)
1960–1979	Źródło (1960) Jak w zwierciadle (1961) Niedziele w Avray (1962) 8½ (1963) Wczoraj, dziś, jutro (1964) Sklep przy głównej ulicy (1965) Kobieta i mężczyzna (1966) Pociągi pod specjalnym nadzorem (1967) Wojna i pokój (1968) Z (1969) Śledztwo w sprawie obywatela poza wszelkim podejrzeniem (1970) Ogród rodziny Finzi-Continich (1971) Dyskretny urok burżuazji (1972) Noc amerykańska (1973) Amarcord (1974) Dersu Uzała (1975) Czarne i białe w kolorze (1976) Życie przed sobą (1977) Przygotujcie chusteczki (1978) Blaszany bębenek (1979)
1980–1999	Moskwa nie wierzy łzom (1980) Mefisto (1981) Ponownie zaczynać (1982) Fanny i Aleksander (1983) Przekątna gońca (1984) Wersja oficjalna (1985) Zamach (1986) Uczta Babette (1987) Pelle zwycięzca (1988) Cinema Paradiso (1989) Podróż nadziei (1990) Śródziemnomorska sielanka (1991) Indochiny (1992) Belle époque (1993) Spaleni słońcem (1994) Ród Antonii (1995) Kola (1996) Charakter (1997) Życie jest piękne (1998) Wszystko o mojej matce (1999)
2000–2019	Przyczajony tygrys, ukryty smok (2000) Ziemia niczyja (2001) Nigdzie w Afryce (2002) Inwazja barbarzyńców (2003) W stronę morza (2004) Tsotsi (2005) Życie na podsłuchu (2006) Fałszerze (2007) Pożegnania (2008) Sekret jej oczu (2009) W lepszym świecie (2010) Rozstanie (2011) Miłość (2012) Wielkie piękno (2013) Ida (2014) Syn Szawła (2015) Klient (2016) Fantastyczna kobieta (2017) Roma (2018) Parasite (2019)
2020–2039	Na rauszu (2020) Drive My Car (2021) Na Zachodzie bez zmian (2022) Strefa interesów (2023) Wciąż tu jestem (2024)

Wikiprojekt:Filmy

Złoty Glob dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego

1965–1989	Giulietta i duchy (1965) Kobieta i mężczyzna (1966) Żyć, aby żyć (1967) Wojna i pokój (1968) Z (1969) Pasażer w deszczu (1970) Policjant (1971) Emigranci (1972) Przechodzień (1973) Sceny z życia małżeńskiego (1974) Kłamstwa mojego taty (1975) Twarzą w twarz (1976) Szczególny dzień (1977) Jesienna sonata (1978) Klatka szaleńców (1979) Tess (1980) Rydwany ognia (1981) Gandhi (1982) Fanny i Aleksander (1983) Podróż do Indii (1984) Wersja oficjalna (1985) Zamach (1986) Moje pieskie życie (1987) Pelle zwycięzca (1988) Cinema Paradiso (1989)
1990–2009	Cyrano de Bergerac (1990) Europa, Europa (1991) Indochiny (1992) Żegnaj, moja konkubino (1993) Farinelli: ostatni kastrat (1994) Nędznicy (1995) Kola (1996) Różowe lata (1997) Dworzec nadziei (1998) Wszystko o mojej matce (1999) Przyczajony tygrys, ukryty smok (2000) Ziemia niczyja (2001) Porozmawiaj z nią (2002) Osama (2003) W stronę morza (2004) Przystanek Raj (2005) Listy z Iwo Jimy (2006) Motyl i skafander (2007) Walc z Baszirem (2008) Biała wstążka (2009)
2010–2029	W lepszym świecie (2010) Rozstanie (2011) Miłość (2012) Wielkie piękno (2013) Lewiatan (2014) Syn Szawła (2015) Elle (2016) W ułamku sekundy (2017) Roma (2018) Parasite (2019) Minari (2020) Drive My Car (2021) Argentyna, 1985 (2022) Anatomia upadku (2023) Emilia Pérez (2024)