Katastrofa lotnicza w Jabłonowie
![]() | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejsce | |
| Data |
24 stycznia 2024 |
| Godzina |
11:15 czasu lokalnego |
| Rodzaj |
zderzenie z ziemią |
| Przyczyna |
trwa dochodzenie |
| Ofiary śmiertelne |
74 osoby (niepotwierdzone) |
| Statek powietrzny | |
| Typ | |
| Użytkownik | |
| Numer |
RF-86828[1] |
| Start | |
| Cel lotu | |
| Liczba pasażerów |
68 osób (niepotwierdzone) |
| Liczba załogi |
6 osób |
Położenie na mapie obwodu biełgorodzkiego ![]() | |
Położenie na mapie Rosji ![]() | |
Katastrofa lotnicza w Jabłonowie – wypadek lotniczy samolotu transportowego Ił-76M, do którego doszło 24 stycznia 2024 we wsi Jabłonowo, 56 kilometrów od Biełgorodu w Rosji. Według oficjalnego stanowiska Rosji, w wyniku wypadku śmierć poniosły 74 osoby (68 pasażerów i 6 członków załogi) – wszystkie, które znajdowały się na pokładzie[2].
Wypadek wydarzył się na tle inwazji rosyjskiej na Ukrainę, przez co okoliczności zdarzenia i liczba ofiar nie zostały w wiarygodny sposób zbadane i wynikają z oświadczeń stron zaangażowanych w konflikt.
Wypadek
24 stycznia 2024 roku w rejonie Jabłonowa rozbił się wojskowy samolot transportowy Ił-76M nr RF-86828 ze 117 Pułku Transportowego rosyjskich Wojskowych Sił Powietrznych[1].
Według rosyjskich urzędników samolot przewoził 65 ukraińskich jeńców na wymianę do obwodu biełgorodzkiego[3][4][5].
Według proboszcza wsi do katastrofy doszło na polu około 5–6 km od Jabłonowa[6].
Według Wiktora Bondariewa przed katastrofą załoga zgłosiła zewnętrzne uderzenie[6].
Gubernator obwodu biełgorodzkiego Wiaczesław Gładkow powiedział, że nikt nie przeżył katastrofy. Na miejsce wypadku przybył personel ratunkowy oraz zespół śledczy wysłany przez Siły Powietrzno-Kosmiczne Federacji Rosyjskiej[3][7].
Reakcje
Rosja
MSZ Rosji oskarżyło Ukrainę o zestrzelenie samolotu, nazywając to atakiem terrorystycznym i sugerując, że samolot został zestrzelony dwoma rakietami Patriot lub IRIS. Ministerstwo nie przedstawiło dowodów na atak rakietowy ze strony Ukrainy[4][8][9][10].
Minister Spraw Zagranicznych Siergiej Ławrow nazwał incydent ukraińską „zbrodnią” i wezwał do pilnego zwołania posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ w celu zażądania wyjaśnień od Ukrainy. Posiedzenie wyznaczono na 25 stycznia[11][12].
Ministerstwo Obrony Rosji powołując się na systemy radarowe Rosji stwierdziło, że samolot został zestrzelony przez dwie rakiety wystrzelone ze wsi Łypci[13][14].
Przewodniczący komisji obrony rosyjskiej Dumy Państwowej Andriej Kartapołow stwierdził, że drugi samolot lecący do transportu 80 ukraińskich jeńców wojennych po incydencie zmienił kurs, dodając, że „nie może teraz być mowy o jakichkolwiek innych wymianach [więźniów]”[9].
Ukraina
Ukraińska Prawda początkowo informowała, że zestrzelenie Ił-76 jest wynikiem działań ukraińskiej armii. Później to zostało usunięte. Ukraina niezmiennie twierdzi, że rozbity transportowiec nie transportował ukraińskich żołnierzy, tylko rakiety S-300 Patriot lub IRIS-T[5][15][16].
Ukraińska agencja odpowiedzialna za jeńców wojennych ostrzegła, że Rosja „aktywnie prowadzi specjalne operacje informacyjne przeciwko Ukrainie, których celem jest destabilizacja ukraińskiego społeczeństwa”[13].
Ministerstwo Obrony Ukrainy poinformowało, że nie może potwierdzić, że w samolot uderzyły Siły Obronne Ukrainy, gdyż „okoliczności są w dalszym ciągu wyjaśniane”[16].
Według rzecznika Głównej Dyrekcji Wywiadu Ukrainy na dzień katastrofy zaplanowano wymianę więźniów między Rosją a Ukrainą, co jednak nie nastąpiło, mimo to nie potwierdził on wersji o jeńcach na pokładzie samolotu[1].
Komentatorzy zwracali uwagę, że wersja o jeńcach na pokładzie samolotu wydaje się rosyjską akcją dezinformacyjną, gdyż zdjęcia rozbitego samolotu nie pokazywały ciał (tym bardziej takiej znacznej liczby ludzi), a opublikowana lista domniemanych pasażerów zawierała kilkanaście nazwisk jeńców już wymienionych 3 stycznia[1]. Samolot miał również startować w kierunku Czkałowska pod Moskwą, a nie podchodzić do lądowania[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Marcin Gawęda. Wojna rosyjsko-ukraińska cz. 22. „Wojsko i Technika”. Nr 3/2024, s. 53-54, marzec 2024. Warszawa.
- ↑ Ilyushin Il-76 crash [online], Aviation Safety Network (ang.).
- 1 2 Russia accuses Ukraine of killing 65 of its own POWs by shooting down plane [online], Reuters [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- 1 2 Zelenskyy says Russia ‘playing with lives’ of Ukrainian POWs after crash [online], Al Jazeera [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- 1 2 В Белгородской области РФ упал военный самолет ИЛ-76 в Белгородской области [online], УКРАИНСКАЯ ПРАВДА [dostęp 2024-01-24] (ukr.).
- 1 2 Military plane reportedly transporting over 60 Ukrainian POWs crashes in Russia’s Belgorod region [online], Meduza [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- ↑ Russia’s Il-76 plane with 65 Ukrainian POWs on board crashes in Belgorod Region — military [online], TASS [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- ↑ Минобороны России назвало терактом крушение Ил-76. Ведомство утверждает, что ВСУ выпустили по самолету ракеты из Харьковской области [online], Meduza [dostęp 2024-01-24] (ros.).
- 1 2 No survivors on plane Russia says was carrying 65 Ukrainian PoWs [online], BBC [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- ↑ Russia accuses Ukraine of shooting down military plane, killing all 74 on board [online], CNN [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- ↑ Russia Seeks Emergency UN Security Council Session on Plane Crash [online], U.S. News & World Report [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- ↑ Programme of Work [online], United Nations Security Council [dostęp 2024-01-25] (ang.).
- 1 2 Russian jet crashes carrying Ukrainian PoWs - Moscow [online], BBC [dostęp 2024-01-25] (ang.).
- ↑ Russia says a plane with Ukrainian POWs crashes, killing all aboard, and accuses Kyiv of downing it [online], Associated Press [dostęp 2024-01-25] (ang.).
- ↑ Russia-Ukraine war live: No survivors after military plane that Russia says was carrying Ukrainian PoWs crashes in Belgorod [online], The Guardian [dostęp 2024-01-24] (ang.).
- 1 2 Katastrofa samolotu w obwodzie biełgorodzkim. Rosja: Na pokładzie byli ukraińscy jeńcy [online], rmf24 [dostęp 2024-01-24] (pol.).


