Ludy aloro-pantarskie

Ludy aloro-pantarskie
Ilustracja
Taniec lego-lego (lud Abui)
Populacja

170 tys.

Miejsce zamieszkania

Indonezja

Język

języki aloro-pantarskie, malajski alorski, indonezyjski

Religia

chrześcijaństwo (katolicyzm, protestantyzm), islam

Grupa

Indonezyjczycy

Pokrewne

(językowo) nieaustronezyjscy Timorczycy, Papuasi

Ludy aloro-pantarskie – grupa ludów zamieszkających wyspy Alor i Pantar (na północ od Timoru) w południowo-wschodniej Indonezji. Należą do nich m.in.: Abui, Blagar, Woisika, Kabola, Kafoa, Kui, Kelon, Kolana, Lamma, Nedebang, Tanglapui, Tewa. Są potomkami autochtonicznej ludności wschodniej Indonezji, poddanej wpływom kulturowym Austronezyjczyków[1].

Ich populacja wynosi 170 tys. osób. W większości są chrześcijanami, choć są wśród nich również muzułmanie wyznania sunnickiego. Zamieszkują przede wszystkim górzyste wnętrza wysp[1]. Grupy w rejonie nadbrzeżnym (jak np. Kui i Blagar) wyznają islam[2]. Ich głównym zajęciem jest ręczne rolnictwo tropikalne. Uprawiają kukurydzę, ryż suchy, rośliny korzeniowe i bulwiaste oraz banany. Istotną rolę odgrywa łowiectwo. Kultura materialna nie została dobrze poznana. Organizacja społeczna opiera się na rodach patrylinearnych[1].

Posługują się językami aloro-pantarskimi, które stanowią grupę odrębną od języków austronezyjskich (przeważających w regionie)[3]. Języki alor-pantar są spokrewnione z kilkoma językami Timoru Wschodniego, tworząc z nimi rodzinę języków timor-alor-pantar[4][5]. Ich klasyfikacja zewnętrzna nie została dobrze ustalona. Część propozycji lokuje je w ramach rodziny transnowogwinejskiej (jednakże hipoteza ta nie została do końca potwierdzona), a dawniej postulowano ich związek z językami północnohalmaherskimi[5]. Współcześnie języki regionu są wypierane przez języki malajski alorski i indonezyjski, które dominują w handlu, edukacji i administracji[6].

Alorczycy to odrębna grupa etniczna[7][8], posługująca się językiem alorskim z rodziny austronezyjskiej[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 Michaił Anatoljewicz Czlenow, Ałoro-pantarskije narody, [w:] Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.), Narody i rieligii mira: encykłopiedija, Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 38–39, ISBN 978-5-85270-155-8, OCLC 40821169 [dostęp 2025-01-26] (ros.).
  2. ↑ Yunus Sulistyono, A History of Alorese (Austronesian): Combining Linguistic and Oral History, Utrecht: LOT, 2022 (LOT dissertation series 614), s. 14, DOI: 10.48273/lot0614, ISBN 978-94-6093-399-8, OCLC 1329222043 (ang.).
  3. ↑ Gary Holton, Laura C. Robinson, The Internal History of the Alor-Pantar Language Family, [w:] Marian Klamer (red.), The Alor-Pantar languages: History and typology, wyd. 2, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 3), s. 49–90, DOI: 10.5281/zenodo.603168, ISBN 978-3-944675-94-7, OCLC 1030820272 (ang.).
  4. ↑ David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Timor-Alor-Pantar, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 25, Dallas: SIL International, 2022 [dostęp 2022-08-13] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-13] (ang.).
  5. 1 2 Gary Holton, Laura C. Robinson, The Linguistic Position Of The Timor-Alor-Pantar Languages, [w:] Marian Klamer (red.), The Alor-Pantar languages: History and typology, wyd. 2, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 3), s. 147–190, DOI: 10.5281/zenodo.569391, ISBN 978-3-944675-94-7, OCLC 1030820272 (ang.).
  6. ↑ Klamer 2017 ↓, s. 7–8.
  7. ↑ Michaił Anatoljewicz Czlenow, Ambono-timorskije narody, [w:] Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.), Narody i rieligii mira: encykłopiedija, Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 41–42, ISBN 978-5-85270-155-8, OCLC 40821169 [dostęp 2025-01-26] (ros.).
  8. ↑ Michaił Anatoljewicz Czlenow, Ałorcy, [w:] Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.), Narody i rieligii mira: encykłopiedija, Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 39, ISBN 978-5-85270-155-8, OCLC 40821169 [dostęp 2025-01-26] (ros.).
  9. ↑ Klamer 2017 ↓, s. 10.

Bibliografia

  • Marian Klamer, The Alor-Pantar Languages: Linguistic Context, History And Typology, [w:] Marian Klamer (red.), The Alor-Pantar languages: History and typology, wyd. 2, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 3), s. 1–48, DOI: 10.5281/ZENODO.569386, ISBN 978-3-944675-94-7, OCLC 1030820272 (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Pantar Island. Asian Textile Studies, 2018-12-27. [dostęp 2023-02-10]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.