Morawka (osiedle)

Morawka
Ilustracja
Dom przy ul. Morawka 8
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miasto

Stronie Śląskie

Położenie na mapie Stronia Śląskiego
Mapa konturowa Stronia Śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Morawka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Morawka”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Morawka”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Morawka”
Położenie na mapie gminy Stronie Śląskie
Mapa konturowa gminy Stronie Śląskie, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Morawka”
Ziemia50°17′15″N 16°52′48″E/50,287500 16,880000
Osiedle Morawka – widok od południowego zachodu
Zapora zbiornika retencyjnego w Morawce (50°17′05″N 16°52′35″E/50,284722 16,876389)
Szpital psychiatryczny

Morawka – osiedle mieszkaniowe, część Stronia Śląskiego wybudowane w latach 1948–1952, w pobliżu którego przepływa rzeka Morawka, od której osiedle wzięło swoją nazwę.

Lokalizacja

Położone jest[1] w południowej części miasta, na stoku niewielkiego wzniesienia Gór Bialskich (ok. 505 m n.p.m.), w rozwidleniu dróg do Starej Morawy i Młynowca, w pobliżu rzeki Morawka. Osiedle obejmuje następujące ulice:[1]

  • ul. T. Kościuszki (górna część), ul. Morawka, ul. Akacjowa, ul. Sudecka, ul. Klonowa w starszej części,
  • ul. M. Kopernika, ul. Świerkowa, ul. Jaworowa w nowej części.

Historia

Powstało w latach 1948–1952 przy ówczesnej niewielkiej wsi, będąc częścią radzieckiej inwestycji związanej z pozyskiwaniem rud uranu w złożu Kopaliny w okolicach Kletna (osiedle o zbliżonym wyglądzie i przeznaczeniu powstało przy kopalniach uranu w Kowarach). Po wycofaniu się Rosjan, wskutek spadku opłacalności wydobycia w 1953 r., osiedle zostało przekazane do użytku publicznego. Część powierzchni wydzielono na sporej wielkości Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych, przeniesiony tu z Trzebieszowic, z Zamku na Skale. Istnieją przypuszczenia, że w szpitalu tym Rosjanie przetrzymywali początkowo również polskich więźniów politycznych. Pozostałą część budynków przekazano gminie i przeznaczono na cele mieszkalne.

Układ przestrzenny

Układ osiedla jest dobrym przykładem planowania przestrzennego, które czerpało jeszcze z doświadczeń i teorii planistycznych okresu przed 1939 r.[2] Osiedle założone jest na terenie o nieregularnym zarysie. Większą, zachodnią część stanowi obszar zabudowany. Układ ulic jest zróżnicowany. Niektóre odcinki są dwustronnie osadzona na półokręgu, tworząc interesujący układ. Domy wielorodzinne i bloki mieszkalne, typowe dla budownictwa lat 50. XX wieku, z czterospadowym dachem krytym ceramiczną dachówką. Część z nich stanowiła zaplecze usługowe i handlowe, a całość przypominała niewielkie, samodzielne miasteczko.

Mniejsza, wschodnia część to park miejski na terenach nadrzecznych z nasadzeniami z lat budowy osiedla. W parku ścieżki spacerowe z ławkami, tereny trawiaste, ścieżka zdrowia i plac zabaw dla dzieci z lat 80. XX wieku.

W południowej części osiedla Morawka od lat 80. XX wieku powstaje osiedle domów jednorodzinnych. Od wschodu do osiedla przylega teren Pracowniczych Ogrodów Działkowych "Krokus"[1]. Na wysokości osiedla na rzece wybudowana jest tama wraz z suchym retencyjnym zbiornikiem przeciwpowodziowym. Ponad osiedlem znajduje się stacja wodociągowa zaopatrująca całe miasto[1].

Szpital

Na terenie dużej części osiedla od 1952 roku zlokalizowany jest Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych. Od lat 90. XX wieku szpital stopniowo podupada odsprzedając kolejne budynki lub przekazując je do zasobu mienia komunalnego. W roku 2008 szpital opiekował się ok. 400-osobową grupą pacjentów, zatrudniając ok. 400 pracowników.

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Lądek Zdrój, Stronie Śląskie. Plany miast, mapa okolic, mapa 1:12000, Studio Wydawnicze Plan, Wrocław 2006, ISBN 83-60180-16-4
  2. ↑ Studium środowiska kulturowego gminy Stronie Śląskie woj. wałbrzyskie opracowanie dla Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków pod red. Iwony Cegleckiej-Rybka, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego we Wrocławiu, Wrocław 1996 r.

Bibliografia

  • Studium środowiska kulturowego gminy Stronie Śląskie woj. wałbrzyskie opracowanie dla Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków pod red. Iwony Cegleckiej-Rybka, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego we Wrocławiu, Wrocław 1996 r.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.