Podwiesk
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
347[1] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
86-200[2] |
| Tablice rejestracyjne |
CCH |
| SIMC |
0841691 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chełmno _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chełmińskiego  | |
 53°23′49″N 18°34′14″E/53,396944 18,570556[3] | |
Podwiesk – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Chełmno.
Podział administracyjny
Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Podwiesk, następnie do 1961 r. była siedzibą gromady Podwiesk, po jej zniesieniu w gromadzie Dolne Wymiary. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 347 mieszkańców[1]. Jest szóstą co do wielkości miejscowością gminy Chełmno.
Historia
Wieś związana była historycznie z ziemią chełmińską na Pomorzu Nadwiślańskim. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od pierwszej połowy XIII wieku. Wymieniona została po raz pierwszy w łacińskim w dokumencie z 1222 jako "Poresch, Poyesk, Podigest, Podegest", 1534 "Podwiesk"[4].
Tereny, na których powstała miejscowość były jednak zasiedlone znacznie wcześniej. W okolicy wsi archeolodzy zlokalizowali grodzisko wczesnośredniowieczne. Miejscowość była początkowo własnością książęcą, a później kościelną. W 1222 książę mazowiecki Konrad I nadał biskupowi Chrystianowi z Oliwy wieś Podwiesk, którą wcześniej posiadał komes Żyra[4].
Zachowała się treść dokumentu z początku XIV wieku dotycząca miejscowości. W 1322 Podwiesk oraz Kolno znajdowały się w granicach miasta Chełmna i były one przeznaczone na pastwiska oraz role. W wyniku pisemnego zarządzenia dla obu wsi miały one prawo do pozyskiwania drewna na budulec oraz na opał oprócz rosnących w okolicy dębów. Pismo polecało także aby każdy mieszkaniec wsi nie posiadał więcej niż 3 łany, na których mógł gospodarować jeden gospodarz lub dwóch zagrodników. Wolno im było także karczować drzewa z wyjątkiem dębów na własne potrzeby ale nie na sprzedaż. Wsie miały utrzymywać także ule pszczele w połowie należących do wsi, a drugiej połowie do miasta Chełmno. Zalecono również aby sołtys powiększał rocznie ilość uli o dwa kolejne[4].
W 1396 rada miasta Chełmna zawarła układ z kapitułą chełmińską dotyczącą korca biskupiego w wyniku czego określono, że wieś Podwiesk miała go dawać od 2 pługów. W 1505 terytorium miasta Chełmna wraz ze wsią Podwiesk przeszła pod władzę biskpstwa chełmińskiego i leżała w powiecie chełmińskim województwa chełmińskiego Korony Królestwa Polskiego. W 1534 biskup chełmiński Jan Dantyszek nadał miastu Wąbrzeźno opuszczoną wieś Podwiesk liczącą 20 łanów[4].
Bibliografia
- Krystyna Porębska: Słownik historyczno-geograficzny ziemi chełmińskiej w średniowieczu, hasło „Podwiesk”. Wrocław: Ossolineum, 1971, s. 100.
Przypisy
- 1 2 GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 959 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 106479
- 1 2 3 4 Porębska 1971 ↓, s. 100.
Linki zewnętrzne
- Podwiesk, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- Historia Podwieska
