Reprezentacja Serbii w piłce nożnej mężczyzn

Serbia

Србија

Przydomek	Орлови (Orły)
Związek	Фудбалски савез Србије, Фудбалски савез Србије и Црне Горе (do 2006), Фудбалски савез СР Југославије (do 2003)
Sponsor techniczny	Puma
Trener	Dragan Stojković
Skrót FIFA	SRB SCG (do 2006) YUG (do 2003)
Ranking FIFA	33. (1514.42 pkt.)[a]
Miejsce w rankingu Elo	23. (1788 pkt.) (17 czerwca 2024)
Zawodnicy
Kapitan	Dušan Tadić
Najwięcej występów	Dušan Tadić (106)
Najwięcej bramek	Aleksandar Mitrović (57)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz  Brazylia 2:0 FRJ (Porto Alegre, Brazylia; 23 grudnia 1994)  Czechy 1:3 Serbia  (Uherské Hradiště, Czechy; 18 sierpnia 2006)
Najwyższe zwycięstwo  Wyspy Owcze 1:8 FRJ (Toftir, Wyspy Owcze; 6 października 1996)
Najwyższa porażka  Argentyna 6:0 SCG (Gelsenkirchen, Niemcy; 16 czerwca 2006)
Strona internetowa
↑ Stan aktualny na 4 kwietnia 2024.

Reprezentacja Serbii w piłce nożnej mężczyzn (serb. Фудбалска репрезентација Србије) – narodowy zespół piłkarzy nożnych Serbii. Za funkcjonowanie reprezentacji odpowiedzialny jest Związek Piłki Nożnej Serbii.

Piłkarska drużyna Serbii jest wg FIFA i UEFA oficjalnym sukcesorem tradycji reprezentacji Jugosławii^[1][2][3]. Należy jednak pamiętać, iż według prawa międzynarodowego (Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 777 poparta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją nr 47/1) Federalna Republika Jugosławii (dzisiejsza Republika Serbii) nie jest kontynuatorem prawnym Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.

Mimo iż Federalna Republika Jugosławii (złożona wyłącznie z republik Serbii i Czarnogóry) powstała 27 kwietnia 1992 roku po rozpadzie "starej" Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, to z powodu międzynarodowych sankcji nałożonych na ten kraj miesiąc później z powodu wojny w Bośni reprezentacja pierwszy mecz zagrała dopiero w grudniu 1994 roku. Do 1996 roku rozgrywała wyłącznie spotkania towarzyskie, gdyż z eliminacji do Mundialu 1994 i Euro 1996 została wykluczona. Wcześniej jeszcze przed rozpadem "starej" Jugosławii reprezentacja zdołała się zakwalifikować po sportowej walce na Euro 1992, jednak także z powodu międzynarodowych sankcji reprezentacja została wykluczona z mistrzostw na kilkanaście dni przed ich rozpoczęciem, a jej miejsce zajęła druga w swojej grupie eliminacyjnej Dania, która później zdobyła mistrzostwo Europy.

Zadebiutowała w kwalifikacjach do Mundialu 1998. Drużyna prowadzona przez Slobodana Santrača z Predragiem Mijatovicem, Miroslavem Djukicem, Sinišą Mihajlovicem i Darko Kovačevicem w składzie wprawdzie została wyprzedzona w grupie przez Hiszpanię, ale pokonała m.in. ówczesnych wicemistrzów Starego Kontynentu Czechów. Jugosłowianie grali ofensywnie i efektownie, i właśnie wtedy doczekali się przezwiska "Brazylijczycy Europy". W barażach nie dali szans Węgrom (7:1 i 5:0).

Na Mundialu zaprezentowali się przyzwoicie. W 1/8 finału po wyrównanym meczu i w dość pechowych okolicznościach (Mijatović nie strzelił karnego w ostatniej minucie) przegrali 1:2 z Holandią.

Dwa lata później, na Euro 2000, reprezentacja dowodzona tym razem przez 70-letniego Vujadina Boškova również odpadła w drugiej rundzie, a ich pogromcami (przegrali 1:6) tak jak w 1998 roku byli Holendrzy. Na pocieszenie Jugosłowianom pozostała korona strzelców turnieju dla Savo Miloševica.

Od czasu zakończenia mistrzostw Europy rozpoczął się kryzys drużyny narodowej, pogłębiany częstymi zmianami selekcjonerów. Rezygnacja z gry w kadrze najlepszych piłkarzy i wysoki stopień korupcji w związku piłkarskim to największe bolączki futbolu serbskiego u progu XXI wieku. W eliminacjach do Mundialu 2002 reprezentacja dała się wyprzedzić Rosji i Słowenii, a w kwalifikacjach do Euro 2004, w których po raz pierwszy wystąpiła pod nazwą Serbii i Czarnogóry – Włochom i Walijczykom.

Wydawało się, że powoli drużyna zaczyna wychodzić z zapaści. W połowie 2003 roku selekcjonerem został Ilija Petković. Zmieniły się również władze związku, na nowego prezesa wybrano byłego reprezentanta Jugosławii Dragan Stojkovicia. Trener Petković postawił na piłkarzy nieogranych na międzynarodowych boiskach i zrezygnował z usług większości gwiazd. Efektem jego polityki kadrowej był udany występ w eliminacjach do Mundialu 2006 i awans do tego turnieju z pierwszego miejsca (Serbowie wyprzedzili m.in. Hiszpanię i Belgię). Największą siłą drużyny była wówczas defensywa. Bramkarz Dragoslav Jevrić i obrońcy Goran Gavrancić, Ivica Dragutinović, Mladen Krstajić, Nemanja Vidić (który dzięki dobrym występom w kadrze został kupiony przez Manchester United) oraz Marjan Marković grali na tyle skutecznie, że reprezentacja straciła w kwalifikacjach tylko jedną bramkę. Zupełnie inaczej zaprezentowała się w samym turnieju. Serbowie i Czarnogórcy odpadli już po fazie grupowej, przegrywając wszystkie trzy spotkania, w których zanotowali bilans bramek 2:10 (podczas tego Mundialu zanotowali najwyższą w historii reprezentacji porażkę 0:6 z Argentyną). Dnia 21 maja 2006 roku w Czarnogórze odbyło się referendum niepodległościowe. Jego wynik oznaczał odłączenie Czarnogóry od państwa i tym samym powstanie nowej reprezentacji piłkarskiej.

W eliminacjach do Mundialu 2010, Serbowie trafili w nich do grupy 7 razem z Francją, Austrią, Litwą, Rumunią i Wyspami Owczymi. Zajęli w nich pierwsze miejsce z dorobkiem 22 punktów po siedmiu zwycięstwach, jednym remisie i dwóch porażkach w dziesięciu spotkaniach. Na Mundialu w RPA serbscy piłkarze grali w grupie D razem z Niemcami, Ghaną i Australią. Po jednym zwycięstwie (1:0 z Niemcami) i dwóch porażkach (z Ghaną 0:1 i Australią 1:2) z trzema punktami na koncie zajęli ostatnie miejsce w grupie i zakończyli swój udział w tych mistrzostwach na fazie grupowej.

Eliminacje do kolejnych trzech turniejów: Mistrzostw Europy 2012, Mundialu w 2014, i ME 2016 zakończyły się dla Serbów porażką. W eliminacjach do Mistrzostw Świata 2018 w Rosji serbską kadrę prowadził Slavoljub Muslin. Po zwycięstwie w grupie (21 punktów w 10 meczach) i bezpośrednim awansie na mundial dość nieoczekiwanie tamtejszy związek piłkarski postanowił rozwiązać umowę z Muslinem. Kadrę Serbii przejął Mladen Krstajić^[4], który wywalczył awans na Mundial 2018. Serbia w Rosji grała w grupie E razem z Brazylią, Szwajcarią i Kostaryką. Po zwycięstwie z Kostarykanami 1:0 w pierwszym meczu przyszły dwie porażki (ze Szwajcarią 1:2 i Brazylią 0:2). Serbowie zajęli więc trzecie miejsce w grupie i ostatecznie nie uzyskali awansu do dalszej fazy turnieju.

O piłkarskiej reprezentacji Czarnogóry czytaj tu.

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Szkoleniowiec	O	od	do	M	W	R	P	W%	R%	P%	Największe osiągnięcia
Slobodan Santrač		1994	1998	43	26	10	7	60.46	23.25	16.28	awans i udział w MŚ 1998
Milan Živadinović		1998	1999	6	3	2	1	50.00	33.33	16.66
Vujadin Boškov		1999	2000	15	6	5	4	40.00	33.33	26.66	awans i udział w ME 2000
Ilija Petković		2000	2001	4	2	1	1	50.00	25.00	25.00
Milovan Đorić		2001		3	0	2	1	0.00	66.66	33.33
Vujadin Boškov		2001		8	4	2	2	50.00	25.00	25.00
Ivan Ćurković
Dejan Savićević
Dejan Savićević		2001	2003	17	4	3	10	23.53	17.65	58.82
Ilija Petković		2003	2006	30	11	10	9	36.66	33.33	30.00	awans i udział w MŚ 2006
Javier Clemente		2006	2007	16	7	7	2	43.75	43.75	12.50
Miroslav Đukić		2007	2008	5	0	2	3	0.00	40.00	60.00
Radomir Antić		2008	2010	28	17	3	8	60.71	10.71	28.57	awans i udział w MŚ 2010
Vladimir Petrović		2010	2011	13	5	3	5	38.46	23.08	38.46
Radovan Ćurčić		2011	2012	5	2	1	2	40.00	20.00	40.00
Siniša Mihajlović		2012	2013	19	7	4	8	36.84	21.05	42.10
Ljubinko Drulović		2014		4	2	1	1	50.00	25.00	25.00
Dick Advocaat		2014		4	0	2	2	0.00	50.00	50.00
Radovan Ćurčić		2014	2016	11	5	0	6	45.45	0.00	55.55
Slavoljub Muslin		2016	2017	15	8	5	2	53.33	33.33	13.33
Mladen Krstajić		2017	2019	19	9	5	5	47.36	26.32	26.32	awans i udział w MŚ 2018
Ljubiša Tumbaković		2019	2020	11	5	3	3	45.45	27.27	27.27
Ilija Stolica		2021	2021	2	0	2	0	0.00	100.00	0.00
Dragan Stojković		2021		35	20	7	8	57.14	20.00	22.86

Stan na 19 listopada 2023^[7]

• Oficjalna witryna związku (serb.)
• Profil na stronie FIFA. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-28)]. (ang.).
• Profil na National Football Teams (ang.)
• Oficjalna witryna związku (wersja archiwalna) (serb.)
• RSSSF – historia reprezentacji Jugosławii i Serbii i Czarnogóry (ang.)
• RSSSF – archiwum zawodników z największą liczbą meczów i goli (ang.)