Rzeczyca Długa

Rzeczyca Długa
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

stalowowolski

Gmina

Radomyśl nad Sanem

Liczba ludności (2021)

739[1]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

37-455[2]

Tablice rejestracyjne

RST

SIMC

0805117[3]

Położenie na mapie gminy Radomyśl nad Sanem
Mapa konturowa gminy Radomyśl nad Sanem, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca Długa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca Długa”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca Długa”
Położenie na mapie powiatu stalowowolskiego
Mapa konturowa powiatu stalowowolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca Długa”
Ziemia50°38′22″N 22°04′04″E/50,639444 22,067778[4]

Rzeczyca Długawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie stalowowolskim, w gminie Radomyśl nad Sanem[3]. Przez wieś przepływa rzeka Łukawica.

Po I rozbiorze Polski w 1772 roku i następnych rozbiorach była w zaborze Monarchii Habsburgów. Po I wojnie światowej, w II Rzeczypospolitej, była w województwie lwowskim w powiecie tarnobrzeskim w gminie Charzewice. Po II wojnie znalazła się w województwie rzeszowskim. W latach 1975–1998 należała do województwa tarnobrzeskiego.

W latach 1954–1968 była siedzibą gromady Rzeczyca Długa.

Integralne części wsi Rzeczyca Długa[5][3]
SIMCNazwaRodzaj
0805123Majdanczęści wsi
0805146Podkarczmieczęści wsi
0805152Podlesieczęści wsi
0805169Sadzawkiczęści wsi
0805175Zastrużeczęści wsi

Położenie

Jest położona w obrębie makroregionu Kotlina Sandomierska, mezoregionu Dolina Dolnego Sanu. Pod względem geologicznym teren położony jest w północnej części jednostki tektonicznej – Zapadliska Przedkarpackiego. Wraz z rozległymi obszarami przyległymi od północy i południa znajduje się w obrębie otuliny Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Ponadto teren ten znajduje się granicach Zaklikowsko – Ulanowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[6].

Historia

Księgi ziemskie lubelskie po raz pierwszy odnotowały wieś o nazwie Rzeczyca Górna w roku 1417, kiedy to jej właścicielem był Jan, syn Dobiesława z Rożków. W dokumencie z 1499 roku pojawia się nazwa, Rzeczyca Większa, którą od 1674 roku w dokumentach spotykamy już pod nazwą Rzeczyca Długa. W 1676 wymieniana wśród posiadłości podczaszego łukowskiego, Gabriela Rozwadowskiego[6].

W latach 20. XVIII wieku posiadłości szlacheckie Rozwadowskich, w tym także Rzeczycę Długą, zakupił dziedzic Rzeszowa, książę Jerzy Ignacy Lubomirski, która stała się centrum rozległego klucza długorzeczyckiego , obejmującego posiadłości Lubomirskich po prawej stronie Sanu, aż po Wolę Rzeczycką[7].

Lubomirscy zbudowali tu rezydencję z rozległym folwarkiem. W 1757 uruchomiony został młyn wodny na rzece Łukawica. Po likwidacji starego browaru istniejącego w Rzeczycy Okrągłej, w połowie XVIII wieku Lubomirski zbudował w Rzeczycy Długiej nowy. W XIX wieku została wybudowana również gorzelnia. Lubomirscy posiadali tu też: tartak, cegielnię, dworską kuźnię oraz okazałą karczmę „wjezdną". W okresie zaboru austriackiego funkcjonował posterunek austriackiej straży celnej. Lata trzydzieste XX w. przyniosły aktywną działalność kół SL i ZMW „Wici", powstała też komórka KPP i KZMP. W 1936 roku mieszkańcy wsi czynnie uczestniczyli w tzw. strajku buraczanym, który objął dobra Jerzego Lubomirskiego, a w 1937 roku w strajku chłopskim[6].

Po wybuchu II wojny światowej między 12 a 13 września 1939 roku wycofywała się przez Rzeczycę Długą większość 55 dywizji piechoty przeprawiającej się przez most kolejowy na Sanie w Kępie Rzeczyckiej[6].

W 1943 roku Niemcy wywieźli około 100 mężczyzn, zaś w lipcu 1944 wspólnie z kawalerią Kałmuków dokonali pacyfikacji wsi, paląc 86 zagród[6].

W 1973 wieś została odznaczona przez Radę Państwa PRL Orderem Krzyża Grunwaldu II klasy za zasługi w walce z hitlerowskim okupantem[8].

Parafia

Wg. źródeł historycznych z XV w. wieś należała do parafii w Charzewicach. W okresie późniejszym znalazła się w granicach parafii Rozwadów. Sytuacja ta trwała do lat 80-tych XX w. W 1979 uzyskano pozwolenie na budowę kościoła a budowa wg projektu inż. Gerarda Pająka została ukończona w listopadzie 1981. Uroczystego poświęcenia dokonał bp Ignacy Tokarczuk 10 listopada 1981. Samodzielną parafię w Rzeczycy Długiej erygowano 9 czerwca 1986 z kościołem parafialnym pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika[9].

Zbiornik wodny

W 2015 powstał zbiornik retencyjny o powierzchni 15 hektarów i pojemności 284 tysięcy metrów sześciennych. Do zbiornika kierowana jest woda z rzeki Łukawicy. Obecnie czeka na zagospodarowanie pod kątem rekreacji dla mieszkańców okolic. Niedaleko zalewu przebiega trasa Green Velo[10][11].

Przypisy

  1. BIP gminy. 2020. Wykaz ilościowy mieszkańców. Stan na dzień 31.12.2021 str. 7 [dostęp 2022-02-07]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1116 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. 1 2 3 GUS. Rejestr TERYT
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119655
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. 1 2 3 4 5 Historia [online] [dostęp 2025-05-27].
  7. Sołectwa - Gmina - Gmina Radomyśl nad Sanem [online], www.radomysl.pl [dostęp 2023-05-07].
  8. Bobrowa Jabłonica i Rzeczyca Dolna odznaczone Krzyżem Grunwaldu. Nowiny”. Nr 131, s. 2, 14 maja 1973.
  9. Rzeczyca Długa - Św. Wojciecha BiM [online], Diecezja Sandomierska, 1 maja 2017 [dostęp 2025-05-28].
  10. Zalew w Rzeczycy Długiej | cuda regionu [online] [dostęp 2025-05-28].
  11. Balaton w Rzeczycy Długiej [online], stalowemiasto.pl [dostęp 2025-05-28].

Linki zewnętrzne