Start (film)

Start

Le départ

Gatunek	komediodramat
Rok produkcji	1967
Data premiery	czerwiec 1967
Kraj produkcji	Belgia
Język	francuski
Czas trwania	93 min
Reżyseria	Jerzy Skolimowski
Scenariusz	Jerzy Skolimowski Andrzej Kostenko
Główne role	Jean-Pierre Léaud Catherine-Isabelle Duport
Muzyka	John Dobrynine Krzysztof Komeda
Zdjęcia	Willy Kurant
Montaż	Bob Wade

Start (fr. Le départ) – belgijski komediodramat z 1967 roku w reżyserii Jerzego Skolimowskiego według scenariusza napisanego wraz z Andrzejem Kostenką. Zdjęcia kręcono w Brukseli. Był to pierwszy film Skolimowskiego zrealizowany w Europie Zachodniej.

Zdobywca Złotego Niedźwiedzia oraz Nagrody Międzynarodowej Unii Krytyki Filmowej na 17. MFF w Berlinie^[1][2]. Film był oficjalnym belgijskim kandydatem do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, ale ostatecznie nie zdobył nominacji.

Marc, praktykant w eleganckim salonie fryzjerskim, ma tylko jedną pasję – samochód. Pragnie wziąć udział w wymarzonym rajdzie. Zna już nawet swój numer startowy, jednak wciąż nie ma samochodu. W celu zdobycia auta podejmuje się wielu szalonych rzeczy. Gdy jest już bliski celu, w jego życiu pojawia się Michèle. Miłość do dziewczyny zmienia w życiu Marca bardzo wiele^[3][4].

• Jean-Pierre Léaud – Marc
• Catherine-Isabelle Duport – Michèle
• Jacqueline Bir – kobieta
• Paul Roland – szef

Start został nakręcony przez Skolimowskiego przy niezwykle skromnym jak na czasy powstania budżecie 100 000 dolarów w ciągu trzech tygodni^[5]. Skolimowski, opromieniony międzynarodowym sukcesem Walkoweru, przyjechał do Belgii, by nakręcić pierwszy zagraniczny film „nowofalowy” z udziałem idola „Cahiers du cinéma”, Jean-Pierre’a Léauda. Skolimowski nie znał jednak dobrze francuskiego i komunikował się z obsadą i ekipą filmową przy asyście dwóch tłumaczy^[5]. Premiera Startu odbyła się pod koniec czerwca 1967 roku na 17. MFF w Berlinie, a 4 lipca na tymże festiwalu Skolimowski otrzymał festiwalowe Grand Prix: Złotego Niedźwiedzia^[6][7].

W mediach francuskojęzycznych Start był oceniany bardzo dobrze. Jacques Mandelbaum na łamach „Le Monde” pisał o filmie Skolimowskiego jako skrzyżowaniu Buntownika bez powodu z Generałem, chwaląc przy tym grę Léauda jako alter ego reżysera^[8]. Arnaud Hée z portalu Critikat.com twierdził wprawdzie, że Start „z pewnością nie ma w sobie nic z wyjątkowości i siły poprzedniego okresu” w karierze reżysera, lecz stanowił okres przejściowy w twórczości Skolimowskiego^[8]. Jean-Baptiste Morain ze strony Les Inrockuptibles uznał Start za film „żywy, błyskotliwy, w stylu Cocteau, Maxa Jacoba czy Jeana Vigo zmieszanego z Nową Falą”^[8].

W krajach anglosaskich sceptycyzm wobec Startu był większy. Magazyn „Time Out” pisał, że Start to „pierwszy film Skolimowskiego nakręcony poza granicami Polski, który być może stał się zalążkiem późniejszych kłopotów i nieporozumień związanych z latami spędzonymi na wygnaniu, ze swoim ostrym kontrastem pomiędzy powierzchownymi wizualnymi podnietami a płytką substancją pod spodem”^[9].

• Plakat filmu
• Start w bazie IMDb (ang.)
• Start w bazie Filmweb