Stosunki polsko-francuskie

Położenie Polski i Francji

Stosunki polsko-francuskie – wzajemne relacje między państwem polskim a państwem francuskim.

Rys historyczny

Nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską a Francją nastąpiło w efekcie złożenia listów uwierzytelniających przez przedstawiciela Francji w Warszawie Eugène’a Pralona[1]. Trzy tygodnie później Francja uznała Polskę w sensie międzynarodowoprawnym w depeszy ministra spraw zagranicznych Stephena Pichona do premiera i ministra spraw zagranicznych Ignacego Jana Paderewskiego[1]. Stworzyło to podstawę do nawiązania pełnych bilateralnych stosunków dyplomatycznych[1]. Poseł RP Maurycy Zamoyski złożył w Paryżu listy uwierzytelniające prezydentowi Francji Raymondowi Poincaré w sierpniu 1919 r.[1]

Polska i Francja były w okresie międzywojennym naturalnymi i bliskimi sojusznikami[1]. Wskazywała na to zarówno zgoda prezydenta R. Poincaré na utworzenie we Francji w 1917 r. tzw. Błękitnej Armii pod dowództwem gen. Józefa Hallera, jak i wsparcie francuskiej misji wojskowej w szkoleniu i wyposażeniu sił zbrojnych II Rzeczypospolitej od 1919 r.[1] Znalazło to potwierdzenie w podpisanej w lutym 1921 r. w Paryżu deklaracji o przyjaźni i układzie politycznym wraz z protokołem wojskowym, zgodnie z którym państwa zobowiązywały się do udzielenia pomocy w razie napaści Niemiec na jedną ze stron[1].

Oba kraje utrzymywały relacje dyplomatyczne do września 1940 roku[1].

Współpraca polityczna w okresie III RP

Podstawowym dokumentem regulującym stosunki między Polską a Francją jest Traktat o przyjaźni i solidarności z 9 kwietnia 1991 roku [1] Obowiązujące umowy dwustronne dotyczą spraw związanych m.in. ze współpracą w dziedzinie: spraw wewnętrznych (1996 r.), obronności (2002), kultury i edukacji (2004), nauki i technologii (2008), wzajemnej ochrony informacji niejawnych (2008) oraz koprodukcji filmowej (2012)[1].

Francja pozostaje jednym z głównych partnerów Polski zarówno w wymiarze dwustronnym, jak i na forum europejskim oraz międzynarodowym[1]. Współpraca rozwija się w oparciu o przyjętą w 2008 roku deklarację o Polsko-Francuskim Partnerstwie Strategicznym, a następnie ustanowiony w 2013 roku Program Współpracy na rzecz jego realizacji[1].

Uzupełnieniem współpracy dwustronnej jest dialog w ramach Trójkąta Weimarskiego[1].

Wizyty prezydentów Francji w Polsce
PrezydentDataMiastoProgram
François Mitterrand14–16 czerwca 1989Warszawa
Kraków
Oświęcim		[2]
21 września 1993GdańskUdział w szczycie Trójkąta Weimarskiego[2].
Jacques Chirac11–13 września 1996Warszawa
Kraków		Wizyta państwowa[2].
21–22 lutego 1998PoznańUdział w szczycie Trójkąta Weimarskiego[2].
9 maja 2003WrocławUdział w szczycie Trójkąta Weimarskiego[2].
27 stycznia 2005OświęcimUdział w uroczystościach 60. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz–Birkenau[2].
Nicolas Sarkozy14 czerwca 2007WarszawaSpotkanie z prezydentem Lechem Kaczyńskim i premierem Jarosławem Kaczyńskim[3].
28 maja 2008WarszawaUdział w II szczycie francusko–polskim. Spotkanie z prezydentem Lechem Kaczyńskim i premierem Donaldem Tuskiem. Przemówienie w parlamencie[4].
6 grudnia 2008GdańskSpotkanie z premierem Donaldem Tuskiem oraz premierami państw bałtyckich, V4, Bułgarii i Rumunii.
Udział w konferencji „Solidarność dla przyszłości”.
Spotkania z Lechem Wałęsą i Dalajlamą[5].
7 lutego 2011WarszawaUdział w szczycie Trójkąta Weimarskiego[2]
François Hollande16 listopada 2012WarszawaSpotkanie z prezydentem Bronisławem Komorowskim, premierem Donaldem Tuskiem oraz marszałkami Sejmu i Senatu.
Przemówienie w parlamencie.
Spotkanie z przedsiębiorcami i społecznością francuską w Polsce[6]
6 marca 2013WarszawaUdział w spotkaniu w formacie przywódców państw V4, Niemiec i Francji[7].
29 listopada 2013WarszawaPolsko-francuskie konsultacje międzyrządowe. Spotkanie z premierem Donaldem Tuskiem i prezydentem Bronisławem Komorowskim[2].
4 czerwca 2014WarszawaUdział w uroczystościach 25-lecia wyborów 1989 roku[2].
27 stycznia 2015OświęcimUdział w uroczystościach 70-lecia wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz-Birkenau[2].
8–9 lipca 2016WarszawaUdział w szczycie NATO.
Emmanuel Macron3–4 lutego 2020Warszawa
Kraków		Spotkanie z prezydentem Andrzejem Dudą, premierem Mateuszem Morawieckim oraz marszałkami Sejmu i Senatu.
Spotkanie z przedstawicielami społeczności francuskiej mieszkającej w Polsce.
Przemówienie na Uniwersytecie Jagiellońskim[8].
12 grudnia 2024WarszawaSpotkanie z premierem Donaldem Tuskiem i prezydentem Andrzejem Dudą[9].
27 stycznia 2025OświęcimUdział w uroczystościach rocznicowych w Oświęcimiu[10].
Polsko-francuskie konsultacje międzyrządowe[2][11]
Lp.DataMiejscePrzewodniczący delegacji polskiejPrzewodniczący delegacji francuskiej
122 listopada 2004Francja Paryżpremier Marek Belkapremier Jean-Pierre Raffarin
228 maja 2008Polska Warszawapremier Donald Tuskprezydent Nicolas Sarkozy
35 listopada 2009Francja Paryżpremier Donald Tuskprezydent Nicolas Sarkozy
429 listopada 2013Polska Warszawapremier Donald Tuskprezydent François Hollande
530 stycznia 2015Francja Paryżpremier Ewa Kopaczprezydent François Hollande

Współpraca gospodarcza

Polsko-francuskie relacje handlowe

W 2022 roku wartość obrotów handlowych między oboma państwami osiągnęła wartość ponad 30 mld euro z saldem dodatnim po stronie Polski (prawie 9 mld euro). Według danych z 2022 roku Francja zajmowała trzecie miejsce wśród największych partnerów eksportowych Polski. Polski eksport do Francji obejmuje przede wszystkim: maszyny i urządzenia mechaniczne oraz sprzęt elektroniczny, pojazdy i statki, tworzywa sztuczne i artykuły spożywcze. Wśród głównych towarów importowych z Francji znajdują się: produkty przemysłu chemicznego, maszyny i urządzenia mechaniczne oraz sprzęt elektroniczny, pojazdy i statki, tworzywa sztuczne[12].

Francuskie inwestycje w Polsce

Francja należy do najważniejszych inwestorów zagranicznych w Polsce[1]. Jest czwartym (po Holandii, Niemczech i Luksemburgu) źródłem inwestycji zagranicznych w Polsce, z ok. 12-proc. udziałem w inwestycjach zagranicznych ogółem[1]. Ponad 1300 firm francuskich działających w Polsce zatrudnia ok. 180 tys. pracowników[1]. Główne sektory ich działalności to: handel i dystrybucja (Auchan, Carrefour, Leroy Merlin, Intermarché), produkcja przemysłowa (PSA, L’Oréal, Total), budownictwo (Bouygues, VINCI Construction, Lafarge), usługi finansowe i ubezpieczeniowe (BNP Paribas, Crédit Agricole, Société Générale), hotelarstwo i gastronomia (Accor, Sodexo Group), sektor spożywczy (Bonduelle, Danone, Delifrance), telekomunikacja (Orange), media (Canal Plus, Vivendi Universal)[1].

Skumulowana wartość francuskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce na koniec 2016 r. wyniosła 17,8 mld euro (17,9 mld euro w 2015 r.). Francuskie inwestycje lokowane były głównie w sektorze informacji i komunikacji (48% ogółu kapitału francuskiego), przetwórstwie przemysłowym (16%) oraz handlu i naprawach pojazdów samochodowych (14,9%)[1]. Prawie 80% francuskiego kapitału skoncentrowane jest w województwie mazowieckim[1].

Polskie inwestycje we Francji

Polskie inwestycje we Francji na koniec 2016 wynosiły 659,4 mln euro[1]. Koncentrują się w: budownictwie (Fakro, Oknoplast), przemyśle i przetwórstwie przemysłowym (Canpack, Suempol, Sanok Rubber), IT (Comarch, MakoLab), transporcie (Wielton, Solaris Bus & Coach), produkcji AGD (Amica) i gastronomii (AmRest/Pizza Hut i KFC)[1].

Gospodarcze umowy dwustronne

Od momentu akcesji Polski do Unii Europejskiej stosunki gospodarcze między Polską i Francją wpisują się w ramy prawa wspólnotowego, głównie traktatu akcesyjnego, jaki Polska podpisała ze Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi 16 kwietnia 2003 r. w Atenach[1]. 29 listopada 2013 r. w Warszawie w czasie IV konsultacji międzyrządowych, z udziałem prezydentów obu państw, zostało podpisane „Polsko-Francuskie Partnerstwo Strategiczne” obejmujące program współpracy na lata 2013–2018, odnawiając tym samym partnerstwo strategiczne ustanowione w maju 2008 r.[1] Dokument szczegółowo omawia obszary współpracy gospodarczej, finansowej, przemysłowej, infrastrukturalnej i handlowej.

Dwustronne umowy gospodarcze to przede wszystkim[1]:

  • Umowa między Rządem PRL a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Warszawie 20 czerwca 1975 r. (weszła w życie 12 września 1976 r.),
  • Protokół w sprawie pogłębienia i rozszerzenia współpracy polsko-francuskiej w dziedzinie gospodarki i przemysłu, podpisany w Paryżu 7 maja 1976 r. (wszedł w życie z dniem podpisania),
  • Umowa między Rządem PRL a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisana w Paryżu 14 lutego 1989 r. (weszła w życie 10 lutego 1990 r.),
  • Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie przedterminowej spłaty zadłużenia wynikającego z Umowy o redukcji i restrukturyzacji długów między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Francuskiej z 30 października 1991 r., podpisana w Warszawie 28 maja 2008 r.

Współpraca kulturalna

Instytut Francuski w Krakowie

Silne związki kulturalne między Polską a Francją mają swoje korzenie w XIX i na początku XX wieku, kiedy to Francja stanowiła drugą ojczyznę dla licznego grona polskiej elity intelektualnej i artystycznej[1].

Współcześnie Polskę i Francję łączą liczne umowy dwustronne i wielostronne, w tym umowa między rządem RP a rządem RF o współpracy w dziedzinie kultury i edukacji z 22 listopada 2004 r.[1] Współpraca kulturalna była też jednym z ważnych obszarów Programu Współpracy w ramach Polsko-Francuskiego Partnerstwa Strategicznego na lata 2014–2018[1].

Kontakty polsko-francuskie w zakresie kultury odbywają się przede wszystkim na poziomie poszczególnych instytucji kultury i cechują się dużą bezpośredniością[1].

Bazując na silnych więziach historycznych, zadaniem polskich placówek we Francji jest promocja kultury polskiej, kształtowanie wizerunku Polski poprzez prezentację jej świata artystycznego i kulturalnego, jej tożsamości i dziedzictwa, a także inicjowanie i rozwijanie współpracy kulturalnej z francuskimi instytucjami i organizacjami kulturalnymi[1]. Oprócz Ambasady RP w Paryżu tego rodzaju działania prowadzi przede wszystkim Instytut Polski[1].

W kontekście rozwijania polsko-francuskiej współpracy kulturalnej ważnym aspektem były obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości[1]. Francja znalazła się wśród krajów priorytetowych, w których Polska realizowała projekty w ramach programu Niepodległa[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 Polska we Francji: Relacje dwustronne [online], Serwis Rzeczypospolitej Polskiej [dostęp 2021-03-28].
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Wizyty prezydenckie [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  3. ↑ Wizyta Pana Nicolasa SARKOZY, Prezydenta Republiki Francuskiej w Polsce (Warszawa, dnia 14 czerwca 2007) [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  4. ↑ Wizyta Pana Nicolasa SARKOZY, Prezydenta Republiki Francuskiej w Polsce w ramach Szczytu francusko-polskiego w Warszawie (28 maja 2008) [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  5. ↑ Oficjalna wizyta w Polsce Prezydenta Republiki Francuskiej, Gdańsk, dnia 6 grudnia 2008 r. [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  6. ↑ Wizyta Prezydenta Republiki Francuskiej w Polsce [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  7. ↑ Wizyta Prezydenta Francji w Warszawie 6 marca 2013r. [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  8. ↑ Wizyta w Polsce Prezydenta Republiki Francuskiej (3-4 lutego 2020 r.) [online], pl.ambafrance.org [dostęp 2022-11-02] (pol.).
  9. ↑ Wizyta Prezydenta Francji w Polsce (12 grudnia 2024) [online], ambafrance.org [dostęp 2024-12-21].
  10. ↑ 80ème anniversaire de la libération du camp d’Auschwitz [online], elysee.fr, 27 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-28] (fr.).
  11. ↑ Wizyty premierów [online], ambafrance.org [dostęp 2024-04-28].
  12. ↑ Informacje o państwach i współpracy gospodarczej z Polską [online], gov.pl [dostęp 2025-01-18].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.