Toki pona
| Obszar |
cały świat | ||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
165 płynnych mówców; ok. 550 uczących się | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Status oficjalny | |||
| Organ regulujący | Sonja Lang | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-1 | brak | ||
| ISO 639-2 | brak | ||
| ISO 639-3 | tok | ||
| IETF | tok | ||
| Glottolog | toki1239 | ||
| SIL | brak | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Toki pona – sztuczny język stworzony przez kanadyjską tłumaczkę i lingwistkę Sonję Lang. Pierwszy raz zaprezentowany został w połowie 2001 roku.
Toki pona składa się z 14 głosek i oryginalnie 120 wyrazów[1]. Jego powstanie było zainspirowane m.in. taoizmem, minimalizmem, prymitywizmem i redukcjonizmem[2]. Język ten miał wpłynąć na sposób myślenia swoich użytkowników, został opracowany dla zademonstrowania prawdziwości hipotezy Sapira-Whorfa. Według nowego spisu toki pony 165 i więcej osób mówi płynnie w toki ponie, a około 550 osób uczy się tego języka z różnym skutkiem[3].
W 2014 roku Sonja Lang wydała na temat języka książkę Toki Pona: The Language of Good[4].
Przykładowy tekst w języku (Ojcze Nasz):
- mama pi mi mute o, sina lon sewi kon.
- mi wile e ni: nimi sina li sewi pona.
- mi wile e ni: ma sina li kama.
- mi wile e ni: ali li pali e wile sina lon sewi kon lon ma.
- tenpo suno ni la o pana e pan tawa mi.
- o weka e sona pi pali ike mi sama ni: mi weka e sona pi pali ike
- pi jan ante.
- o pana ala e wile ike tawa mi.
- o awen e mi weka tan ike.
- ni li nasin.
Etymologia
Nazwa języka składa się ze słowa toki (język), pochodzący od wyrazu tok z języka tok pisin, które z kolei wywodzi się od angielskiego talk; natomiast pona (dobry/prosty), z esperanto bona (dobry), ostatecznie od łacińskiego bonus[5].
Cel
Sonja Lang rozwinęła toki pona jako sposób uproszczenia jej myślenia podczas depresji[6], mając na uwadze kilka celów.
Jednym z głównych celów języka jest skupienie się na minimalizmie. Został zaprojektowany, aby wyrazić jak najwięcej w jak najmniej skomplikowany sposób. Ma 120–125 słów kluczowych oraz 14 głosek opracowanych w sposób łatwy do wymówienia dla osób posługujących się różnorodnymi językami.
Kolejną ideą toki pona jest zwrócenie uwagi jej użytkowników na chwilę obecną i otoczenie oraz na słowa, których używamy. Według jego autorki miał być "zabawny i uroczy".
Mimo iż nie został stworzony z myślą o byciu międzynarodowym językiem pomocniczym, może być w tym celu używany, gdyż ludzie z całego świata używają go do wspólnej komunikacji.
Pochodzenie słów w języku
Większość słów w języku pochodzi z angielskiego, tok pisin, fińskiego, gruzińskiego, niderlandzkiego, akadiańskiego francuskiego, chorwackiego, esperanto, mandaryńskiego i kantońskiego[7][8].
Przypisy
- ↑ Bryan T. Knight, Toki Pona Lesson 2 [online], tokipona.net, 31 sierpnia 2017 [dostęp 2018-12-07].
- ↑ Sonja Lang, "Why Toki Pona?" [online], tokipona.net [dostęp 2018-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-25].
- ↑ Results of the 2021 Toki Pona census [online], Toki Pona census, 2 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-03] (ang.).
- ↑ Toki Pona [online], www.goodreads.com [dostęp 2021-04-14].
- ↑ Official Toki Pona Dictionary [online], jan-ne.github.io [dostęp 2024-12-25].
- ↑ Babel's modern architects – Los Angeles Times [online], archive.is, 3 stycznia 2013 [dostęp 2019-10-07].
- ↑ Toki Pona word origins - Toki Pona [online], archive.ph, 8 marca 2010 [dostęp 2021-04-14].
- ↑ "Part I: Made-Up Languages – Toki pona". Słownik języków złożonych.