Typ Mannheim


Typ Mannheim – niemiecko-austriacka seria przegubowych, wysokopodłogowych wagonów wytwarzanych w latach 1969–1993 dla systemów tramwajowych i kolei miejskiej. Wagony produkowano w zakładach Düwag w Düsseldorfie i kilku innych fabrykach na podstawie zakupionej licencji[1][2][3].
Historia
Poczynając od prototypu zbudowanego w 1951 r., zakłady Düwag produkowały wagony tramwajowe dla sieci w Niemczech Zachodnich i innych częściach świata. Pod koniec lat 60. XX w., na wniosek miasta Mannheim, podjęto decyzję o opracowaniu koncepcji nowego typu tramwaju, który miał zastąpić kursujące po mieście przestarzałe wagony dwuosiowe. Nowy tramwaj nazwano typem Mannheim[1][2].
Konstrukcja
Układ napędowy z silnikami elektrycznymi i wózki został przejęty od konwencjonalnych przegubowych wagonów Düwag. Wprowadzono zmiany w konstrukcji nadwozia w celu poprawy komfortu pasażerów i motorniczego. Powiększono boczne okna oraz okna na czołach tramwaju. Powiększono szyby w drzwiach tramwaju. Liczba reflektorów na czole różniła się w zależności od miasta, przy czym pierwsze wagony dla Mannheimu miały dwa reflektory, podczas gdy wagony dla Wiednia, Grazu i innych miast miały tylko jeden. Tramwaje dla Mannheimu były pierwszymi zachodnioniemieckimi tramwajami wyposażonymi w klimatyzację[1][2].
Eksploatacja
Pierwsze tramwaje dostarczono do Mannheimu w 1969 roku i po udanych jazdach próbnych wprowadzono do eksploatacji 23 grudnia tego samego roku. Następnie powstały wagony dla Düsseldorfu (wersja niemiecka) i innych miast. Oprócz Düwagu tramwaje produkowano na licencji w Linke-Hoffmann i MAN. Ponadto austriackie firmy Simmering-Graz-Pauker (SGP) (wersja austriacka) i Lohner-Werke (wersja niemiecka) produkowały na licencji dla Wiednia i Grazu w Austrii dwu- i trój-członowe silnikowe wagony przegubowe oraz jednoczłonowe wagony doczepne[1][2][3].
Produkcja w Niemczech Zachodnich, w tym w Düwagu, zakończyła się w latach 70. XX wieku, kiedy rozpoczęto wytwarzanie nowocześniejszej serii tramwajów M/N, podczas gdy licencjonowana produkcja w Austrii trwała do 1993 r. Od tego czasu część tramwajów została zezłomowana w związku z zakupem taboru niskopodłogowego lub sprzedana za granicę. Niektóre tramwaje zmodernizowano poprzez wstawienie środkowego członu niskopodłogowego[1][2][3].
Przegląd
Wagony silnikowe
| Zdjęcie | Typ | Miasto | Lata produkcji | Liczba | Rozstaw wózków | Liczba osi | Szerokość | Numery taborowe | Producent | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
GT8 | Mannheim | 1969–1971 | 20 | 1000 mm | 6 | 2200 mm | 451–470 | Duewag | [4] |
![]() |
GT8 | Duisburg | 1971–1974 | 18 | 1435 mm | 8 | 2250 mm | 1077–1094 | Duewag | [5] |
![]() |
GT8S | Düsseldorf | 1973–1975 | 69 | 1435 mm | 8 | 2400 mm | 3001–3065, 3101–3104 | Duewag | |
| GT6 | Brunszwik | 1973–1977 | 26 | 1100 mm | 6 | 2200 mm | 7351–7358, 7551–7556, 7751–7762 | Duewag / LHB | [6] | |
![]() |
GT8 | Augsburg | 1976 | 12 | 1000 mm | 8 | 2200 mm | 801–812 | MAN | [7][8] |
![]() |
E1 | Wiedeń | 1977–1990 | 122 | 1435 mm | 6 | 2265 mm | 4001–4098, 4301–4324 | SGP / Lohner | [9] |
![]() |
GT8 | Graz | 1978 | 10 | 1435 mm | 8 | 2260 mm | 1–10 | SGP | [5] |
![]() |
E6 | Wiedeń | 1979–1990 | 48 | 1435 mm | 6 | 2305 mm | 4901–4948 | Lohner | [10] |
![]() |
Seria 100 | Wiedeń | 1979–1993 | 26 | 1435 mm | 8 | 2400 mm | 101–126 | SGP | [11] |
Wagony doczepne
| Zdjęcie | Typ | Miasto | Lata produkcji | Liczba | Rozstaw wózków | Liczba osi | Szerokość | Numery taborowe | Producent |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
Brunszwik | 1974–1977 | 12 | 1100 mm | 4 | 2200 mm | 7471–7476, 7771–7776 | Duewag / LHB | |
![]() |
c5 | Wiedeń | 1978–1990 | 117 | 1435 mm | 4 | 2265 mm | 1401–1517 | Lohner |
| c6 | Wiedeń | 1979–1990 | 46 | 1435 mm | 6 | 2305 mm | 1901–1946 | Lohner |
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Moderne Gelenktriebwagen für den öffentlichen Personen-Nahverkehr: Der Typ Mannheim in der Fachpresse (mB) (1466 Klicks) [online], www.rnlf.de [dostęp 2025-02-23].
- 1 2 3 4 5 Typ Mannheim [online], web.archive.org, 10 marca 2016 [dostęp 2025-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-10].
- 1 2 3 www.m-wagen.de [online], www.m-wagen.de [dostęp 2025-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-22].
- ↑ MVG 455 – Typ Mannheim | Interessengemeinschaft Nahverkehr Rhein-Neckar e.V. [online] [dostęp 2025-02-23] (niem.).
- 1 2 Straßenbahnen im Exil: Duisburger DÜWAG-GT8 in Dessau, Graz und Norrköping – Tramtrain.de [online], 18 grudnia 2020 [dostęp 2025-02-23] (niem.).
- ↑ tram-info Wagenparkliste Braunschweig [online], www.tram-info.de [dostęp 2025-02-23].
- ↑ Strassenbahn Augsburg – Typ Gt8 [online], augsburgertram.de [dostęp 2025-02-23].
- ↑ Duewag GT8 in Augsburg [online], www.trampicturebook.de [dostęp 2025-02-23].
- ↑ Type E1 (1966-2023) – Straßenbahnjournal-Wiki [online], www.strassenbahnjournal.at [dostęp 2025-02-23].
- ↑ Martin Ortner, Michael Sturm, Die Wiener Stadtbahnwagen, Typen E6 und c6, Wiedeń: Railway-Media-Group, 2020, ISBN 978-3-902894-69-4 (niem.).
- ↑ Reihe 100 WLB – Straßenbahnjournal-Wiki [online], www.strassenbahnjournal.at [dostęp 2025-02-23].









